24 grudnia, w 73. rocznicę śmierci gen. Leopolda Okulickiego przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oddział Bochnia, Burmistrz Miasta Bochna Stefan Kolawiński oraz Wicestarosta Bocheńskich Ryszard Drożdżak oddali hołd ostatniemu komendantowi głównemu Armii Krajowej składając biało-czerwone wiązanki kwiatów przy jego pomniku.
Leopold Okulicki, ps. „Niedźwiadek”, był generałem brygady Wojska Polskiego, współtwórcą SZP-ZWZ-AK, ostatnim komendantem główny Armii Krajowej, komendant główny NIE, komendant Okręgu Łódź ZWZ, cichociemny. Więziony przez NKWD m.in. w Brygidkach (1941), na Łubiance (1941 i 1945), w Lefortowie (1941 i 1945) oraz na Butyrkach (1945–1946).
8 października 1945 roku rozkazem Szefa Sztabu Głównego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie gen. Stanisława Kopańskiego Okulicki został skreślony ze stanu Polskich Sił Zbrojnych „dla celów ewidencyjnych i gospodarczych”, przestając być formalnie żołnierzem i generałem Rzeczypospolitej.
Po 1945 los generała Okulickiego pozostawał nieznany. 21 czerwca 1955 rządy Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii złożyły oficjalne noty dyplomatyczne w Moskwie i Warszawie z zapytaniem o los tych oskarżonych w „procesie szesnastu”, którzy nie powrócili z ZSRR. W rezultacie w październiku 1955 i w 1956, władze ZSRR ogłosiły, iż Leopold Okulicki zmarł w więzieniu na Łubiance 24 grudnia 1946 na skutek ataku serca i paraliżu, a jego zwłoki zostały spalone w krematorium NKWD na cmentarzu Dońskim w Moskwie.
Wiadomo, że w więzieniu na moskiewskich Butyrkach gen. Okulicki prowadził w maju 1946 roku głodówkę. Ponowił ją w grudniu tego roku. Zmarł 24 grudnia 1946 w szpitalu więziennym na Butyrkach. Według dokumentów szpitalnych nie można go było operować z powodu niedrożności jelit. Według specjalistów więziennych taka niedrożność powstaje w wyniku częstych kopnięć w brzuch. Informacje dotyczące przyczyny śmierci zakwestionowali Adam Bień oraz Antoni Pajdak, także oskarżeni w procesie szesnastu, twierdząc, iż Leopold Okulicki został zamordowany (obaj słyszeli, jak został wyprowadzony z celi nr 62 na egzekucję w Wigilię 1946).
Na wniosek strony polskiej, Prokurator Generalny w Warszawie w październiku 1989 skierował pismo do Prokuratury Generalnej Związku Radzieckiego o postępowanie rehabilitacyjne w sprawie generała Okulickiego. Decyzją Plenum Sądu Najwyższego ZSRR z 19 kwietnia 1990 roku sprawa karna wobec byłego dowódcy Armii Krajowej gen. bryg. Leopolda Okulickiego została umorzona z braku znamion przestępstwa w jego działaniach i w ten sposób został zrehabilitowany po latach za haniebny proces.
Symboliczna mogiła generała Leopolda Okulickiego znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, kwatera A-26, przy pomniku Gloria Victis oraz na Cmentarzu Powązkowskim w Alei Zasłużonych (grób 85/86).
Fot. i inf.: UM Bochnia, wikipedia.pl
