W dzisiejszym odcinku zapraszam Państwa na wędrówkę do kolejnej grupy schronów położonych w Rudawie, przy drodze do Brzezinki, tuż przy dawnym PGR.
Kolejna grupa żelbetowych schronów w okolicach Rudawy zbudowana została po obydwu stronach drogi Rudawa - Brzezinka. Po wojnie na tym terenie wybudowano PGR i niewielkie osiedle bloków mieszkalnych. Część obiektów znajdujących się w pobliżu drogi została zniszczona podczas budowy PGR i zaplecza budynków na jego potrzeby. Zadaniem tej grupy było blokowanie drogi Brzezinka – Rudawa oraz położonej na południe linii kolejowej na Śląsk. Poza tym grupa miała wspierać pozostałe elementy pozycji obronnej: wysunięte stanowiska leżące na stokach Góry Chełm oraz pozycje obronne w Łączkach Kobylańskich, na północy. W skład grupy wchodziły stanowiska obronne wraz ze schronami bojowymi piechoty oraz stanowisko obrony przeciwpancernej wraz ze schronem „garażem” dla armaty.
Członkowie sekcji niemieckiej SRH Wrzesień 39 prezentują zasadę prowadzenia ognia ze schronu Ringstand 58c.
W opisywanej grupie zachowało się kilka obiektów:
Schron typu Regelbau 701 stanowiący ukrycie dla armaty przeciwpancernej. Schron znajduje się po północnej stronie drogi na terenie dawnego PGR. Obiekty tego typu służyły jako „garaże” kryjące przed ostrzałem i bombardowaniem artylerię używaną na pobliskich stanowiskach polowych. Obecnie znajduje się na terenie prywatnym, dostęp do niego jest utrudniony i wymaga zgody właściciela terenu.
Stanowiska bojowe piechoty w postaci rowów strzeleckich (okopów) były wzmocnione bojowymi schronami piechoty do ognia okrężnego typu Ringstand 58c popularnie zwane „tobrukami”. W opisywanej grupie obiektów na dzień dzisiejszy znane są trzy obiekty tego typu: jeden po północnej stronie drogi i dwa na południe od niej. Jedynym swobodnie dostępnym i widocznym „tobrukiem” jest obiekt dobudowany do schronu biernego Regelbau 668 przy zbiorniku wodnym.
Ostatnim typem obiektów wybudowanych w okolicach Rudawy przy drodze z Brzezinki są schrony bierne, ukrycia dla drużyny piechoty, typu Regelbau 668. W pobliżu dawnego PGR w Rudawie zachowane są dwa obiekty tego typu: jeden, prawie całkowicie zasypany na zachód od osiedla bloków, drugi, na wąskiej działce, na południe od drogi, przy widocznym zbiorniku wodnym.
Schron Regelbau 668 z dobudowanym Ringstand 58c – Rudawa tuż przy zbiorniku wodny
Schron ten od roku 2007 jest w trakcie prac porządkowo – rewitalizacyjnych. Przy obiekcie postawiono tablicę informacyjną i jest dostępny bez problemów z zewnątrz. Zachowany jest w doskonałym stanie, posiada (jako jeden z dwóch na tym terenie) pancerne drzwi wejściowe oraz (jako w jedyny) pancerne drzwi z przedsionka do głównej izby załogi. Zachowały się również, na jego stropie, pancerne osłony anten.
Zachowane w schronie oryginalne, dwudzielne ciężkie drzwi wejściowe.
Schron Regelbau 668 jest udostępniany do zwiedzania od maja do października w każdą drugą sobotę miesiąca w godzinach 10.00-14.00. W schronie będzie można zobaczyć częściowo odtworzone wyposażenie oraz wystawę poświęconą niemieckim fortyfikacjom z okresu II wojny światowej na terenie gminy Zabierzów.
wnętrze schronu Regelbau 668
Więcej informacji o opisywanych obiektach można uzyskać można uzyskać na stronie: www.zabierzow.org.pl – dział Rekreacja / Przewodnik po gminie / Atrakcje.
W następnym, wakacyjnym już odcinku, przedstawię Państwu propozycje krótkich, ale mam nadzieję, interesujących, wycieczek po obiektach fortecznych w okolicach Rudawy i Krzeszowic.
Tekst i foto: Jacek Stefański, Stowarzyszenie „Nasze Nielepice”
jacek_stefan@poczta.onet.pl
Chciałbym złożyć serdeczne podziękowania Zarządowi i Członkom Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej „Wrzesień 39” za pomoc, wspólne działania i wspieranie naszych prac przy schronach.
A Państwa zapraszam, w imieniu Członków Stowarzyszenia „Wrzesień 39”, na stronę internetową: www.wrzesien39.pl
Jacek Stefański
SPN „Nasze Nielepice”
fot.tytułowa: „Materiał pochodzi z serwisu www.audiovis.nac.gov.pl ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego”.
