środa, 4 grudnia 2019 14:31

Limanowa: Tę szkołę trzeba wskrzesić

Autor Marzena Gitler
Limanowa: Tę szkołę trzeba wskrzesić

W poniedziałek 25 listopada świętowano jubileuszu 90-lecia powstania Górskiej Szkoły Rolniczej w Łososinie Górnej. Uroczystość wywołała dyskusję o potrzebie reaktywacji placówki.

Organizatorzy nie zapomnieli o tych, którzy tworzyli historię placówki. Pierwszym punktem obchodów była modlitwa za zmarłych nauczycieli i uczniów oraz złożenie wiązanek na grobach twórców szkoły – jej dyrektora inż. Jana Drożdża, spoczywającego na cmentarzu parafialnym w Łososinie Górnej oraz inż. Józefa Marka, spoczywającego na cmentarzu parafialnym w Tymbarku. Potem w kościele parafialnym w Łososinie Górnej odprawiono uroczystą mszę św. w intencji zmarłych twórców szkoły, nauczycieli oraz uczniów. Po niej złożono wiązanki kwiatów pod Pomnikiem Legionistów, a podczas spaceru alejką parku, Stanisław Golonka i Karol Wojtas zapoznali uczestników z historycznymi miejscami związanymi z Górską Szkołą Rolniczą.

Oficjalna część uroczystości miała miejsce w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 4 w Limanowej. Tu wszystkich gości z tradycyjna gościnnością powitał dyrektor szkoły, Albert Golonka oraz radosny śpiew zespołu regionalnego "Słopniczanie". Na przygotowanych stoiskach gastronomicznych można było degustować tradycyjne potrawy regionalne. Stoiska przygotowały Koło Gospodyń Wiejskich w Łososinie Górnej pod przewodnictwem Marii Wróbel, Koło Gospodyń Wiejskich w Starej Wsi pod przewodnictwem Marii Fiejtek, Gmina Łukowica pod przewodnictwem wójta Bogdana Łuczkowskiego, Firma „Laskopol”, Stowarzyszenie Producentów Owoców i Warzyw w Ujanowicach „Suska Sechlońska”, Gospodarstwo Sadownicze Wincentego Krzyżaka „Sady Wincenta” z  Żmiącej, Firma „Tymbark”, Firma Produkcyjno-Usługowa "Naturex" Łukasza Nowaka z Żmiącej oraz firma „Gold Drop” z Limanowej, producent ekologicznych środków czystości.

Szczególnymi gośćmi jubileuszu były: Jadwiga Nowak - córka inż. Józefa Marka i Elizabeth Bleszynski - wnuczka inż. Jana Drożdża, która przybyła z Stanów Zjednoczonych. Z rodziny dyrektora Drożdża przybyły również: dr Kazimierz Kapera, który w latach 1997–1999 pełnił funkcję pełnomocnika rządu do spraw rodziny w rządzie Premiera Jerzego Buska, Genowefa Kęska, Anna Pomirczy, która przybyła z Norwegii oraz Jarosław Drożdż.

Liczną grupę stanowili przedstawiciele parlamentu, władz samorządowych, administracji państwowej i związków zawodowych: senatorzy: Jan Hamerski i Zbigniew Cichoń, poseł Wiesław Janczyk, wicekurator małopolski Halina Cimer, Zastępca Dyrektora Małopolskiego Oddziału Regionalnego ARiMR Izabela Stefańczyk, starosta limanowski Mieczysław Uryga, dyrektor Muzeum w Nowym Targu Robert Kowalski, Wójt Gminy Limanowa Jan Skrzekut, Wójt Gminy Łukowica Bogdan Łuczkowski, Wójt Gminy Mszana Dolna Bolesław Żaba, Wójt Gminy Tymbark Paweł Ptaszek, Wiceprzewodnicząca Rady Gminy Laskowa Zofia Bukowiec, Członkowie Komisji Edukacji przy Radzie Powiatu Limanowskiego: Czesław Kawalec, Artur Żaba, Grzegorz Wójcik i Stefan Hutek, radni powiatowi: Jan Puchała i Bogdan Grzyb, Przewodniczących Kół Gminnych NSZZ Solidarność RI z terenu powiatu limanowskiego: Stanisław Galica z Gminy Limanowa, Czesław Zelek z Gminy Laskowa, Alina Myszkowska Dyląg z Gminy Jodłownik, Janusz Mrowca z Gminy Łukowica, Anna Michałek z Gminy Niedźwiedź. Wśród gości byli także przedstawiciele służb rolnych: Karol Zachwieja, Członek Zarządu Małopolskiej Izby Rolnej, Jerzy Jabłoński, Kierownik Powiatowego Oddziału ARiMR, Maciej Lachor, Kierownik Powiatowego Oddziału KRUS i Leszek Leśnik, Kierownik PZDR Limanowa. Obecni byli również przedstawiciele rady Miasta Limanowa, Gminy Limanowa, Gminy Laskowa i Gminy Łukowica. Liczą grupą gości byli przedstawiciele oświaty: Stanisław Wąsik, Dyrektor ZSTiO w Limanowej, Katarzyna Wacławik, Dyrektor Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Mszanie Dolnej, Anna Mruk, Dyrektor I LO w Limanowej, Joanna Rudek, Dyrektor Zespołu Szkól nr 1 w Limanowej, Wiesław Stanik, Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 2 w Limanowej, Kazimiera Zięba, Dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 1, Elżbieta Mordarska Prezes ZNP, Jacenty Musiał, Dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej, natomiast Andrzeja Dębskiego, Dyrektora ZSTI w Mszanie Dolnej reprezentował nauczyciel Krzysztof Przybytek.

Cześć oficjalną uświetnił program artystyczny, przygotowany przez młodzież pod kierunkiem nauczycieli: Joanny Głabuś-Chowaniec, Małgorzaty Rychlewskiej, Jolanty Pawlik oraz Wojciecha Dudka, na podstawie scenariusza Adama Szafrańca
Głównym punktem jubileuszu była konferencja naukowa „Rolnictwo na terenach górskich i podgórskich”, na której wystąpili wykładowcy Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. W naukowym ujęciu zaprezentowano między innymi rys historyczny i znaczenie Górskiej Szkoły Rolniczej dla rozwoju Ziemi Limanowskiej. Podkreślono wkład rozwijającej się placówki edukacyjnej dla kształcenia wykwalifikowanej kadry kierowniczej, która w okresie międzywojennym wspomogła lokalne inicjatywy gospodarcze – między innymi umożliwiła powstanie Spółdzielni Mleczarskiej i Zakładów Przetwórstwa Owoców i Warzyw w Tymbarku.

Górska Szkoła Rolnicza im. Marszałka Piłsudskiego w Łososinie Górnej powstała w styczniu 1929 roku. Jej twórcą i wieloletnim dyrektorem był inż. Jan Drożdż (1895 – 1955). Szkoła rozpoczęła swoje funkcjonowanie 19 stycznia 1929 roku. Jej siedzibą był dawny dwór Pieniążków w Łososinie, przy którym znajdowało się gospodarstwo szkolne. Z czasem na terenie gospodarstwa szkolnego powstały nowe budynki między innymi jedyny zachowany do dzisiaj budynek – „Dom Nauczyciela” (obecnie Ośrodek Zdrowia). Przy szkole w 1935 roku uroczyście otwarto „Pierwszą Karpacką Serowarnię”, w której produkowano sery ementalskie. Kadrę szkoły stanowili wykształceni nauczyciele po studiach na wydziale rolniczym UJ, wśród których warto wymienić nauczyciela ogrodnictwa inż. Józefa Marka (1900 – 1958). Górską Szkołę Rolniczą w okresie II RP odwiedzały liczne delegacje z kraju i zagranicy oraz znane osobistości ówczesnych czasów. W okresie od 1929 do 1939 roku po ukończeniu nauki jeden z najzdolniejszych uczniów wyjeżdżał na kilkumiesięczną praktykę do Szwajcarii. W czasie trwania II wojny światowej szkoła mogła dalej funkcjonować z pewnymi niewielkimi ograniczeniami, ponieważ była szkołą przygotowującą do zawodu a na funkcjonowanie tylko takich placówek Niemcy wyrażali zgodę. W styczniu 1945 roku szkoła i gospodarstwo szkolne zostały ograbione przez armię czerwoną, ale niedługo potem wznowiła swoją działalność. W powojennej Polsce funkcjonowała najpierw pod nazwą Państwowe Gimnazjum Rolnicze a później Państwowe Liceum Rolniczo – Hodowlane. W lutym 1951 roku Liceum Rolniczo – Hodowlane przeniesiono z dworu w Łososinie do Dworu Marsów w Limanowej a 28 lutego 1951 roku z funkcji dyrektora i nauczyciela zwolniono Jana Drożdża. Po odbyciu matur w 1951 władze komunistyczne szkołę zlikwidowały a część jej wyposażenia i nauczycieli przeniesiono do Nawojowej gdzie stworzono nową szkołę rolniczą. Dyrektor Jan Drożdż został wyrzucony wraz z rodziną z mieszkania oraz dostał zakaz pracy, jako nauczyciel. Na szczęście pomogli mu życzliwi ludzie. Jan Drożdż zmarł 9 grudnia 1955 roku i został pochowany na cmentarzu w Łososinie Górnej. Dawny dwór, w którym mieściła się szkoła spłonął w 1980 roku i nie został nigdy odbudowany. Od 30 lat w Zespole Szkolno – Przedszkolnym nr 4 w Limanowej istnieje Izba Pamięci, w której zgromadzone są pamiątki związane z Górską Szkołą Rolniczą.
Działając w trudnych czasach placówka edukacyjna przyczyniła się do rozwoju regionu w obszarze gospodarczym, ekonomicznym i edukacyjnym. Wybuch II wojny światowej powstrzymał skok cywilizacyjny Ziemi Limanowskiej. W latach powojennych próbowano reaktywować działalność placówki, jednak ten plan nie powiódł się. Ostatecznie szkoła upadła.

Tegoroczne uroczystości były obchodzone jako trzecie z kolei. Pierwsze miały miejsce w roku 1939, drugie świętowano w 1990. Nie byłyby możliwe, bez wielu osób i instytucji wspierających finansowo i organizacyjnie obchody. Szczególnie przyczynił się do nich Stanisław Golonka emerytowany nauczyciel z Łososiny Górnej, twórca Izby Pamięci łososińskich placówek oświatowych, w tym Górskiej Szkoły Rolniczej. To dzięki Jego wieloletniej pracy dokumentującej dorobek szkoły, możemy na nowo odkrywać i poznawać Górską Szkołę Rolniczą w Łososinie Górnej jako perłę limanowskiej Oświaty. Ogrom pracy dokumentalnej zaowocował też okolicznościową publikacją, której autorami są Stanisław Golonka i Karol Wojtas, a słowo wstępne napisał dr Józef Szymon Wroński.

- Jubileusz 90-lecia powstania Górskiej Szkoły Rolniczej był okazją nie tylko do wspomnień o cudownej szkole, prawdziwej perle limanowskie oświaty, ale to zadanie dla nas, mieszkańców Ziemi Limanowskiej, by to genialne dzieło naszych wspaniałych rodaków inż. Jana Drożdża i inż. Józefa Marka przywrócić do życia, by znów kształciła młode pokolenia, które będą przekształcać tę cudowną ziemię gór na wzór alpejski, gdzie siłą napędową tej gospodarki ma być smaczna ekologiczna, regionalna żywność, w połączeniu z turystyką, bazującą na walorach krajobrazowych i uzdrowiskowych gór – podkreśla Stefan Hutek, prezes Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego „Ziemia Limanowska”, który zainicjował zorganizowanie jubileuszu. - Dzieło Górskiej Szkoły Rolniczej należy dokończyć. Oby jubileusz 100 lecia jej powstania był świętowany w murach reaktywowanej szkoły. Tym sposobem zrealizowalibyśmy pragnienia oraz pozostawiony testament dwóch wielkich naszych rodaków jakimi byli inż. Jan Drożdż i inż. Józef Marek - podkreślił.

inf. opr. mg, foto: www.ziemialimanowska.pl, UM Limanowa

Serdecznie dziękujemy:

Marszałkowi Województwa Małopolskiego Witoldowi Kozłowskiemu wraz z Urzędem Marszałkowskim, Panu Profesorowi Piotrowi Antkiewiczowi, wykładowcy Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, który przygotował tematykę wykładów wraz doborem składu prelegentów, prelegentom: Prof. dr hab. Janowi Szarkowi, Prof. dr hab. inż. Tadeuszowi Juliszewskiemu, Prof. dr hab. Wiesławowi Musiałowi, dr inż. Renacie Bieżanowskiej–Kopeć, firmie Gold Drop, firmie Eletrical, firmie Bogmar z Mszany Dolnej, Kółku Rolniczemu w Starej Wsi, firmie „Laskopol”, Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Limanowej, Stowarzyszeniu „Suska Sechlońska”, firmie „Sady Wincenta” ze Żmiącej, firmie „Naturex" ze Żmiacej, firmie „Tymbark”, Radnemu Gminy Limanowa Stanisławowi Sajdakowi, Radnemu Gminy Łukowica Rafałowi Mrowcy, Wójtowi Gminy Łukowica, Wójtowi Gminy Limanowa Paniom z Koła Gospodyń Wiejskich z Łososiny Górnej oraz z Starej Wsi, Jednostce Strzelec nr 2402 pod dowództwem Inspektora Stanisława Dębskiego, Zespołowi Regionalnemu „Słopniczanie” pod kierownictwem Józefa Wójtowicza, pocztom sztandarowym, Adamowi Wikarowi ze Starej Wsi właścicielowi firmy przewozowej.  Szczególne wyrazy podziękowania składamy Albertowi Golonce Dyrektorowi Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 4 w Limanowej wraz z Gronem Pedagogicznym, Radą Rodziców, uczniami oraz pracownikami obsługi.

Stefan Hutek i Organizatorzy Jubileuszu 90. rocznicy powstania Górskiej Szkoły Rolniczej w Łososinie Górnej.

Limanowa - najnowsze informacje

Rozrywka