W Suchej Beskidzkiej przez 3 miesiące w roku powietrze nie nadaje się do oddychania. Dokładnie – przez 93 są tam przekroczone dobowe poziomy dopuszczalnego pyłu PM10, który przyczynia się do powstawania takich chorób jak astma, niewydolność płuc, nowotwory gardła i krtani, miażdżyca, niewydolność serca, zapalenie naczyń krwionośnych. Polski Alarm Smogowy opublikował najnowszy ranking najbardziej smogowych miejscowości w Polsce.
Jest nowy smogowy lider Polski – to Nowa Ruda z Dolnego Śląska. Zwyciężyła we wszystkich trzech kategoriach. Niestety - tuż za nią uplasowały się miejscowości z Małopolski. W kontekście ostatnich zmian, liberalizujących przepisy uchwały antysmogowej, przegłosowane przez małopolski sejmik, brzmi to szczególnie ponuro. Oznacza to jedno - lepiej nie będzie.
To kolejny coroczny ranking smogowych miejscowości opracowany przez Polski Alarm Smogowy, który obejmuje dane za rok 2021, publikowane przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Ocenę tego, jak bardzo powietrze jest zanieczyszczone oceniano w trzech kategoriach – najwyższego stężenia pyłów PM10, najwyższego stężenia benzo[a]pirenu i liczby smogowych dni. Zwyciężyła dolnośląska Nowa Ruda. Na podium znajdują się również miejscowości z Małopolski – Nowy Targ i Sucha Beskidzka. Ale w innych miastach małopolski tez nie jest dużo lepiej. Jeśli chodzi o najwyższe stężenie pyłów PM10, pierwszej dziesiątce mamy jeszcze Zabierzów i Oświęcim; w kategorii najwyższego stężenia benzo[a]pirenu – Oświęcim, Olkusz, Mszanę Dolną Nowy Sącz, Tuchów, Rabkę Zdrój, a liczba smogowych dni dodatkowo bardzo duża w Nowym Sączu, Tuchowie, Zabierzowie i Oświęcimiu.
Na listę smogowych rekordzistów trafiły aż trzy uzdrowiska – Rabka Zdrój, Szczawno-Zdrój i Goczałkowice-Zdrój.
Na liście smogowych rekordzistów brakuje dużych miast. Przeważają małe i średnie miejscowości, jest również kilka wsi. Jeszcze kilka lat temu do rankingu trafiał Kraków, ale odkąd w stolicy Małopolski wprowadzono zakaz spalania węgla i drewna, powietrze uległo znaczącej poprawie. Stężenia pyłów i rakotwórczego benzo[a]pirenu spadły aż o 45%.
Dużo gorzej jest wśród smogowych liderów – we wszystkich miejscowościach w rankingu powietrze nie nadawało się do oddychania przez dwa do trzech miesięcy w roku! Jeśli chodzi o średnioroczne stężenia rakotwórczego benzo[a]pirenu, to we wszystkich miejscowościach utrzymywały się na poziomie 700-1500% dopuszczalnej normy!
- Opublikowany przez nas ranking pokazuje Polskę w pigułce. Zanieczyszczenie powietrza mamy zarówno w większych miastach (Zabrze, Rybnik), średniej wielkości (Nowa Ruda, Nowy Targ) czy wreszcie wsiach: Zabierzów czy Godów, w którym mieszka zaledwie 1900 osób – mówi Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego – To znamienne, że mała wieś Godów jest na 10 miejscu w Polsce, jeśli chodzi o liczbę dni smogowych w roku. W Godowie powietrze nie nadawało się do oddychania przez ponad dwa miesiące w roku. Jeszcze gorzej było w Nowej Rudzie – tam smog trwał 96 dni – czyli praktycznie całą zimę. Przykład Godowa pokazuje, że w pozostałych polskich wsiach najprawdopodobniej nie dzieje się lepiej – dodaje Siergiej – Bardzo przykrym spostrzeżeniem jest obecność aż trzech miejscowości uzdrowiskowych w rankingu smogowych rekordzistów. Rabka-Zdrój to aż 800% normy rakotwórczego benzo(a)pirenu. Podobnie w Szczawnie-Zdroju gdzie normę dla tego zanieczyszczenia przekroczono aż 7-krotnie!
Nie bez powodu polska stolica smogu znajduje się obecnie na Dolnym Śląsku. Wynika to ze specyfiki miejscowości z dużą ilością starych kamienic w centrach oraz z opóźnieniem wdrożenia wsparcia finansowego dla domów wielorodzinnych.
- Jakość powietrza może się jeszcze pogorszyć w tym roku, gdyż rozpoczęto sprzedaż węgla brunatnego w regionie i zniesiono karalność palenia nim - komentuje sytuację Krzysztof Smolnicki z Dolnośląskiego Alarmu Smogowego.
Dane do rankingu pochodzą z pomiarów Głównego Inspektoratu Ochrony środowiska i obejmują 2021 rok.
