Nie chcą podrabiania Lajkonika!

Muzeum Krakowa i orszak pochodu Lajkonika zaapelowali o zaprzestanie wykorzystywania postaci Konika Zwierzynieckiego do celów komercyjnych. Okazuje się, że coraz częściej można spotkać podrobionego Lajkonika na różnych miejskich wydarzeniach, a ten, zgodnie z tradycją, powinien pojawiać się tylko raz w roku.

Raz w roku, tydzień po Bożym Ciele, zgodnie z tradycją Lajkonik, inaczej Konik Zwierzyniecki, pojawia się na ulicach Krakowa. Tymczasem coraz częściej dochodzi do podrabiania Lajkonika i wykorzystuje się tę postać do celów komercyjnych.

Nieoryginalny Lajkonik pojawił się m.in. na tegorocznym odpuście Emaus, zachęcając przechodniów do robienia zdjęć. To okazało się przelać czarę goryczy.

Przypomina to trochę sytuację z misiem z Krupówek - wspomina Mateusz Glonek, który od ponad 20 lat w pochodzie Lajkonika wciela się w postać włóczka.

Apel Muzeum Krakowa

By rozprawić się z nieoryginalnymi Lajkonikami i zaburzaniu tradycji, Muzeum Krakowa i orszak pochodu Lajkonika zaapelowali o zaprzestanie takich działań.

Pragniemy przypomnieć, że Lajkonik pojawia się na ulicach Krakowa raz w roku, tydzień po Bożym Ciele, gdy przemierza wraz z orszakiem włóczków i kapelą Mlaskoty trasę ze Zwierzyńca do Rynku Głównego. Legenda wiąże początki tego zwyczaju z odparciem przez krakowskich flisaków najazdu Tatarów na Kraków w 1287 roku. Najstarsze zapiski potwierdzające harce Konika Zwierzynieckiego w oktawę Bożego Ciała pochodzą z 1738 i 1756 roku. Pochód Lajkonika to jeden z nielicznych krakowskich zwyczajów o charakterze świeckim, który podtrzymywany jest od kilku stuleci za sprawą nieprzerwanego przekazu międzypokoleniowego wśród mieszkańców Krakowa - czytamy w apelu.

W apelu podkreślono także, że wielu znanych osobistości miasta dbało o tę tradycję, dlatego nie powinna być ona wypierana przez komercję. Ponadto, należy zaznaczyć, że pochód Lajkonika jest krakowskim dziedzictwem niematerialnym.

Pochód Lajkonika jest krakowskim dziedzictwem niematerialnym, które jako jedno z pierwszych zjawisk zostało umieszczone na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego w 2014 roku. Celem wpisu była przede wszystkim ochrona naszej tradycji, również przed wykorzystywaniem postaci Lajkonika poza akceptowalnym przez społeczność kontekstem, często do działalności komercyjnej czy eventowej - czytamy.

To prawda, że naszej tradycji nie chronią prawa autorskie w takim rozumieniu, jak zapisano w stosownych ustawach. Pozostaje nam jednak zwrócić się z apelem do wszystkich tych, którym droga jest historia i dziedzictwo Krakowa, w szczególności do osób odpowiedzialnych za prowadzenie działalności kulturalnej w mieście, o zrozumienie naszego stanowiska. Wzywamy do świadomego odwoływania się do krakowskiego dziedzictwa niematerialnego, z poszanowaniem tradycyjnego kontekstu, w którym jest ono kultywowane oraz o zachowanie właściwiej wrażliwości.

Pracownicy muzeum i członkowie orszaku od wielu lat wspólnie podejmują również liczne działania edukacyjne wśród dzieci i młodzieży, których celem jest budowanie świadomości wartości pochodu Lajkonika jako lokalnego niematerialnego dziedzictwa.

Apelujemy o dbałość w zachowaniu niepowtarzalności postaci Lajkonika i jego pochodu, który ma miejsce tylko raz w roku. Posługiwanie się postacią i wizerunkiem nietradycyjnego Lajkonika, niestety bardzo często w stroju nieudolnie naśladującym projekt Stanisława Wyspiańskiego z 1904 roku, który mamy zaszczyt przechowywać w muzealnych zbiorach, spłyca głębszy i prawdziwy sens tradycji i rozmywa jej doroczny odświętnych charakter. Podchodźmy z jak największą świadomością do naszego wspólnego krakowskiego dziedzictwa niematerialnego. Tylko razem sprawimy, że będzie ono kształtować niepowtarzalną atmosferę Krakowa, jego genius loci, również przez kolejne pokolenia.

Każdą osobę, która żywi szacunek dla wielowiekowej krakowskiej tradycji pochodu Lajkonika, prosimy o udostępnienie naszego apelu - piszą autorzy apelu.

Źródło: krakow.pl