Kraków stracił wybitną intelektualistkę. Nie żyje znakomita uczona

4 lipca, w wieku 87 lat, odeszła prof. dr hab. Beata Szymańska-Aleksandrowicz – znakomita uczona, pisarka, poetka i wieloletnia pracowniczka Instytutu Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przez dekady wpływała na rozwój filozofii w Polsce, zwłaszcza w obszarze filozofii Wschodu, a jej twórczość literacka na trwałe wpisała się w krajobraz polskiej poezji współczesnej.

Kraków był jej miejscem i źródłem inspiracji

Związana z Krakowem od zawsze, ukończyła VII Liceum Ogólnokształcące. Studiowała filologię polską i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Z uczelnią tą była związana przez całe życie zawodowe – od 1964 roku jako pracowniczka naukowa, a później także jako prodziekan Wydziału Filozoficznego (1990–1993) i kierowniczka Zakładu Filozofii Wschodu, a następnie Zakładu Filozofii Kultury.

Była jedną z pionierek badań nad filozofią azjatycką w Polsce. Jej zaangażowanie sprawiło, że tematyka Wschodu zajęła trwałe miejsce w programie dydaktycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pod jej redakcją w 2001 roku ukazał się pierwszy w Polsce kompleksowy podręcznik filozofii Wschodu, obejmujący myśl Indii, Chin, Tybetu i Japonii – pozycja przełomowa, która stała się ważnym punktem odniesienia dla badaczy i studentów.

Poetka o wyjątkowej wrażliwości

Beata Szymańska-Aleksandrowicz była również cenioną poetką. Debiutowała w 1961 roku na łamach prasy literackiej, a jej pierwszy tomik – Sny o porządku – ukazał się w 1965 roku. W kolejnych dekadach opublikowała m.in. Trzciny, Wiersze, Anioły mojej ulicy, Słodkich snów, Europo!, Złotą godzinę oraz Koty. Jej ostatnią publikacją był Wybór wierszy z 2021 roku, który zebrał najważniejsze teksty poetki i zawierał również utwory dotąd niepublikowane.

Jej poezja, pełna refleksji, obrazów codzienności i duchowej wrażliwości, była doceniana przez krytyków i czytelników. W 2014 roku została nominowana do Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego za tom Złota godzina.

Działaczka środowiska kulturalnego

Poza działalnością akademicką i literacką, prof. Szymańska-Aleksandrowicz była zaangażowana w życie kulturalne Krakowa. Pełniła m.in. funkcję wiceprezeski krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Przez lata była mentorką, opiekunką młodych twórców i intelektualistką, która z pasją łączyła naukę, poezję i społeczne zaangażowanie.

Za swoje zasługi została uhonorowana m.in. Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Edukacji Narodowej, Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis oraz Nagrodą Prezydenta Miasta Krakowa.

Ostatnie pożegnanie

Uroczystości pogrzebowe prof. Beaty Szymańskiej-Aleksandrowicz odbędą się w piątek, 11 lipca 2025 roku o godzinie 12:00 na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Rodzina, przyjaciele, współpracownicy i uczniowie pożegnają wybitną postać polskiej nauki i literatury.

Foto: Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego