W Oświęcimiu powstał wyjątkowy przystanek rowerowy. Można poznać kawał historii

Duża gratka dla fanów dwóch kółek w Oświęcimiu. W Dworach, w pobliżu kaplicy rodziny Hallerów, miasto przygotowało przystanek dla rowerzystów. Chce w ten sposób zachęcić miłośników “dwóch kołek” do zapoznania się z historią tego miejsca. Tu krzyżują się bowiem dwie ścieżki rowerowe, jedna miejska, a druga międzynarodowa Greenways prowadząca z Wiednia do Krakowa.

– Mieszkańcy Dworów chcieli, aby historia dzielnicy i parku Hallera została opisana i odpowiednio wyeksponowana. Dlatego w odpowiedzi na tę inicjatywę postanowiliśmy zrobić przystanek rowerowy, który pozwoli nie tylko mieszkańcom Oświęcimia, ale również rowerzystom, przejeżdżającym przez tę część miasta,  na chwilę odpoczynku i zapoznanie się z dziejami rodu Hallerów i ich związkiem z Dworami – mówi Marek Tarnowski, naczelnik Wydziału Promocji Miasta.

Dla rowerzystów przygotowano stojak rowerowy połączony z tablicą informacyjną, ławkę i kosz na śmieci. Teren został wyrównany i uzupełniony ozdobnym kruszywem. Całość kosztowała blisko 20 tys. zł.

Na początku XIX wieku właścicielami wsi Dwory została rodzina Hallerów. Hallerowie założyli park, później wybudowali dwór, budynki gospodarcze i klasycystyczną kaplicę-mauzoleum. Pod koniec XIX w. naprzeciwko parku powstał folwark. W latach 20. XX w. w północnej części zespołu założono sad i szklarnie. W czasie II wojny światowej Niemcy rozbudowali folwark, a na polach dworskich powstały zakłady chemiczne „Buna Werke”. Po 1945 r. majątek Hallerów przejęty został przez miejscowe Państwowe Gospodarstwo Rolne. Od 1964 r. zespół podworski użytkowany był przez Ośrodek Hodowli Zarodowej w Osieku. Zaniedbany park ulegał powolnej degradacji. Zniknęły krzewy ozdobne, częściowemu zatarciu uległy ścieżki parkowe.
Budynki otrzymali w użytkowanie pracownicy ośrodka. W dawnym spichlerzu zorganizowano przedszkole. W 1992 r. cały zespół przejęła Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, a później w użytkowanie miejscowa spółdzielnia rolnicza. Obecnie teren wpisany do rejestru zabytków należy do miasta Oświęcim, a mieszkania w budynku dawnego dworu do osób prywatnych.
Kaplica – Mauzoleum Rodziny Hallerów

Budowę kaplicy rozpoczęto po śmierci jednej z właścicielek majątku w Dworach – Barbary z Hallerów Rottmanowej, która zmarła w 1805 r. i w tej kaplicy została pochowana. Kaplica jest obiektem murowanym, tynkowanym wzniesionym na planie okręgu. Ściany zewnętrzne zdobione w stylu klasycystycznym w formie ośmiu jońskich pilastrów podtrzymujących gzyms, na którym wspiera się półkolista kopuła zwieńczona metalowym krzyżem. Wejście do kaplicy zamknięte metalową kratą, ujęte jest łukiem pełnym opartym na dwóch pilastrach; w zwieńczeniu łuku umieszczono dekoracyjny zwornik. Wewnątrz na klasycystycznym ołtarzu pierwotnie znajdowała się duża, drewniana figura św. Barbary (patronki Barbary z Hallerów Rottmanowej), obecnie zastąpiona figurą Matki Bożej. Po obu stronach ołtarza wmurowano dwa epitafia. Jedno poświęcone jest pamięci majora Cezarego Hallera de Hallenburg, ufundowane 26 czerwca 1920 r. przez „Cieszyniaków” w dowód pamięci i czci za jego bohaterską śmierć poniesioną w obronie Śląska Cieszyńskiego (w bitwie pod Kończycami Małymi w dniu 26 stycznia 1919 r.). Drugie epitafium poświęcone jest ostatniemu pochowanemu tutaj członkowi rodziny Cezaremu Antoniemu Hallerowi, który zmarł 8 lipca 1972 roku. Przy drzwiach wejściowych, w posadzce, znajduje się wejście do krypty z trumnami pochowanych tu członków rodziny Hallerów.
W 2010 roku przeprowadzony został gruntowny remont kaplicy z inicjatywy Urzędu Miasta Oświęcim.

Źródło oraz foto: Miasto Oświęcim