Ku pamięci Alfonsa Długosza. Artysty, wizjonera, patrioty Wieliczki i Trzebini

W 50. rocznicę śmierci wybitnego artysty i twórcy Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka mieszkańcy Wieliczki i Trzebini uczcili pamięć Alfonsa Długosza. Spotkanie z cyklu „Wieliczka–Wieliczanie” Bis! stało się okazją do wspomnień, refleksji i przypomnienia dorobku człowieka, który na zawsze wpisał się w historię polskiej kultury.

W środę 29 października w sali „Magistrat” Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka odbyło się 69. spotkanie z cyklu „Wieliczka–Wieliczanie” Bis!, zatytułowane „Ku pamięci Alfonsa Długosza (1902–1975) – w 50. rocznicę śmierci”.
Wydarzenie zorganizowało Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki” (KPW) we współpracy ze Stowarzyszeniem Miłośników Ziemi Trzebińskiej „COR”, Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka oraz Wielickim Centrum Kultury. Honorowy patronat nad spotkaniem objął Burmistrz Miasta i Gminy Wieliczka Rafał Ślęczka.

Prezes KPW Jadwiga Duda przywitała uczestników, wśród których znaleźli się m.in. potomkowie Alfonsa Długosza, przedstawiciele instytucji kultury, regionaliści oraz dawni współpracownicy wielickiego muzeum. Wspomniano również zmarłych w ostatnim czasie członków klubu, modląc się w ich intencji.

Alfons Długosz jako artysta i wizjoner

W części prelekcyjnej wystąpili:

Witold Siemek i Małgorzata Biegun-Siemek ze Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Trzebińskiej „COR” – z wykładem „Alfons Długosz – XX-wieczny człowiek renesansu”,
dr Mateusz Gil z Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka – z prezentacją „Spuścizna Alfonsa Długosza”,
Jadwiga Duda – z referatem „Pamięć o Alfonsie Długoszu w działalności Klubu Przyjaciół Wieliczki”.

Dr Gil w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na unikatowy cykl fotografii wyrobisk górniczych, wykonanych przez Długosza w latach 50. i 60. XX wieku, które dziś stanowią bezcenne źródło wiedzy o historii kopalni. Omówił również jego twórczość malarską – od socrealistycznych obrazów po dzieła o wymiarze dokumentacyjnym – oraz podkreślił pionierski charakter Muzeum Żup Krakowskich, które Długosz tworzył jako instytucję interdyscyplinarną, łączącą naukę, sztukę i historię techniki.

Żywa pamięć i osobiste wspomnienia

Jadwiga Duda przywołała swoje osobiste spotkanie z Alfons Długoszem z 1974 roku i przypomniała o licznych inicjatywach upamiętniających artystę, w tym o tablicy pamiątkowej ufundowanej przez burmistrza Artura Kozioła i odsłoniętej w 2022 roku na domu przy ul. Sienkiewicza 46 w Wieliczce.

Zapowiedziała także uroczystość w dniu 7 listopada 2025 r., dokładnie w 50. rocznicę śmierci Długosza – modlitwę i złożenie kwiatów przy jego grobie na wielickim cmentarzu.

Wspomnieniami o artyście dzielili się również m.in. Michał Kaszowski, Elżbieta Kalwajtys, prof. Andrzej Gaczoł, Bolesław Gawron i Magdalena Kopacz. Nie zabrakło refleksji o jego pasji, sile charakteru i niezwykłej wizji, dzięki której Wieliczka zyskała instytucję o światowym znaczeniu.

Kultura, pamięć i pokolenia

Spotkaniu towarzyszyła projekcja filmu „Pasja z głębi ziemi. Alfons Długosz i dzieło jego życia” (MŻKW, 2022) oraz wystawa fotografii prezentująca 20 reprodukcji zdjęć wykonanych przez artystę w kopalni.
Oprawę plastyczną przygotował Andrzej Klimczyk z Wielickiego Centrum Kultury, a o dokumentację fotograficzną zadbali Justyna Twardosz i Krzysztof Kasprzyk.

Prezes Jadwiga Duda podziękowała wszystkim prelegentom, uczestnikom i współorganizatorom, wręczając im upominki książkowe. Na zakończenie zaprosiła zebranych na kolejne, 70. spotkanie cyklu, poświęcone Słudze Bożej s. Emilii Podoskiej, patronce szkoły w Grajowie. W wydarzeniu wzięło udział 61 osób, w tym 32 członków Klubu Przyjaciół Wieliczki.

Opracowała Jadwiga Duda