16 marca w Krakowie odbędą się wybory uzupełniające do Senatu w okręgu wyborczym nr 33. W związku z tym na ulicach, słupach i specjalnych tablicach, wystawionych przez miasto pojawia się coraz więcej plakatów i banerów, reklamujących kandydatów. Niestety, część z nich jest zalepiana i niszczona. Warto pamiętać, że wszelkie materiały wyborcze podlegają prawnej ochronie, a ich niszczenie, zrywanie lub zakrywanie może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych.
Tablica na rondzie Grunwaldzkim. Plakaty jednego z kandydatów obklejone na górze reklamą jego konkurencji. Mimo, że jest miejsce na plakaty z boku. Tak samo jest w innych częściach Krakowa. "Osobiście uważam za bardzo nie eleganckie naklejać swoje plakaty wyborcze na plakaty innych, jak na Placu Wszystkich Świętych" - zauważa pod jednym z postów na Facebooku związanym z kampanią wyborczą jeden z internautów. Takich głosów jest więcej.
Kary za niszczenie materiałów wyborczych
Zgodnie z przepisami kodeksu wykroczeń (art. 67 §1), osoby uszkadzające lub usuwające publiczne ogłoszenia, w tym plakaty wyborcze, mogą zostać ukarane grzywną do 5000 zł lub nawet aresztem. Policjant może również nałożyć mandat w wysokości 500 zł. W przypadku, gdy wartość zniszczonego banera przekroczy 800 zł, sprawca może zostać oskarżony o przestępstwo zniszczenia mienia, co grozi karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Jeśli sąd uzna czyn za mniej poważny, możliwa jest kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku.
Zasady umieszczania materiałów wyborczych
Kampania wyborcza to element demokratycznego procesu, a niszczenie materiałów wyborczych jest nie tylko nieetyczne, ale także surowo karane przez prawo.
Kodeks wyborczy określa (art. 110), że plakaty i inne materiały wyborcze mogą być umieszczane m.in. na ścianach budynków, przystankach komunikacji publicznej, słupach ogłoszeniowych, latarniach czy urządzeniach energetycznych, ale wyłącznie za zgodą właściciela lub zarządcy danej przestrzeni. Muszą one być zamieszczone w sposób umożliwiający ich usunięcie bez szkód, a naruszenie tych zasad może skutkować grzywną do 5000 zł.
Dodatkowo, w niektórych miejscach obowiązuje całkowity zakaz agitacji wyborczej – dotyczy to m.in. budynków szkół, urzędów administracji publicznej, jednostek wojskowych oraz lokali wyborczych. Każdy przypadek łamania tych przepisów może skutkować nałożeniem kar finansowych, przepadkiem nielegalnie umieszczonych materiałów oraz dodatkowymi konsekwencjami prawnymi.
Przepisy dotyczące reklam wyborczych w Krakowie
W związku ze zbliżającymi się wyborami uzupełniającymi do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, wyznaczonymi na dzień 16 marca 2025 r., miasto przypomina, że wszelkie tablice i urządzenia reklamowe stanowiące materiały wyborcze podlegają regulacjom uchwały krajobrazowej (uchwała Nr XXXVI/908/20 Rady Miasta Krakowa z dnia 26.02.2020 r.). W myśl tych przepisów, reklamy przyklejone do szyb budynków nie wymagają zgłoszenia ani pozwolenia na budowę, ale muszą spełniać wymogi uchwały. Niedotrzymanie tych zasad grozi karami finansowymi oraz nakazem usunięcia materiałów lub ich dostosowania do regulacji.
W Krakowie zabronione jest m.in. umieszczanie banerów wyborczych na ogrodzeniach, murach, słupach trakcyjnych i oświetleniowych, a także plakatów rozklejanych na budynkach. Ponadto, w obrębie Plant (Podobszar 1 III Strefy – Stare Miasto) nie można instalować reklam wyborczych na tymczasowych obiektach związanych z organizacją wieców.
Wybory uzupełniające w Krakowie
Wybory uzupełniające do Senatu RP odbędą się w niedzielę 16 marca w okręgu wyborczym nr 33, obejmującym dziesięć krakowskich dzielnic:
- I – Stare Miasto,
- V – Krowodrza,
- VI – Bronowice,
- VII – Zwierzyniec,
- VIII – Dębniki,
- IX – Łagiewniki-Borek Fałęcki,
- X – Swoszowice,
- XI – Podgórze Duchackie,
- XII – Bieżanów-Prokocim,
- XIII – Podgórze.
Kandydatami są:
- Adam Berkowicz (Konfederacja)
- Mateusz Małodziński (Prawo i Sprawiedliwość)
- Monika Piątkowska (Koalicja Obywatelska),
- Ewa Sładek (Partia Razem).
Głosowanie odbędzie się w godzinach 7:00–20:00 w siedzibach komisji wyborczych, w stałych miejscach, w których odbywają się głosowania m.in. w 2023 roku do parlamentu czy w 2024 w wyborach samorządowych.
"Twój głos się liczy"
Do udziału w wyborach zachęca Prezydent Krakowa Aleksander Miszalski: „Potrzebujemy mocnej reprezentacji parlamentu, żeby zmieniać Kraków. Dlatego 16 marca weź udział w wyborach. Twój głos się liczy” - zaapelował.
W niektórych miejscach w okręgu nr 33 na drzwiach wejściowych do bloków (m.in. na Osiedlu Podwawelskim) pojawiły się naklejki miejskie informujące o wyborach i zachęcające do głosowania. Na przystankach miasto postawiło też tablice, informujące o obwodach wyborczych, siedzibach poszczególnych komisji i startujących kandydatach. Niestety, jest ich znacznie mniej niż zazwyczaj. Nie ma na przykład do tej pory tablicy w okolicy przystanku przy Koronie. Trudno więc oczekiwać, że informacja o niedzielnym głosowaniu dotrze do wszystkich krakowian z południowo-wschodniej części miasta.
Wybory to święto demokracji, a reprezentujący Kraków senator lub senatorka, z pewnością będą promować w Parlamencie tak ważne tematy, jak choćby budowa krakowskiego metra. Dlatego warto wziąć udział w niedzielnym głosowaniu, a nawet poinformować o nim i zachęcić do tego swoich bliskich i sąsiadów.
