Księgowość w Danii jest znana z przejrzystości, cyfryzacji i wysokich standardów zgodności z prawem. Dla przedsiębiorców – zarówno lokalnych, jak i zagranicznych – oznacza to konieczność ścisłego przestrzegania przepisów dotyczących rachunkowości, podatków i sprawozdań finansowych. Duński system podatkowo-księgowy kładzie duży nacisk na terminowość, odpowiedzialność i transparentność, a jednocześnie oferuje dostęp do nowoczesnych narzędzi i platform online. W tym artykule przedstawiamy, jak działa duńska księgowość w praktyce, z jakimi obowiązkami musi liczyć się firma oraz jakie są kluczowe zasady, które warto znać, aby działać zgodnie z lokalnym prawem.
System księgowy w Danii – fundamenty i regulacje
Duński system księgowy opiera się na ustawie o rachunkowości (Bogføringsloven), która precyzuje, w jaki sposób firmy powinny prowadzić dokumentację finansową. Ustawa ta obowiązuje wszystkie podmioty gospodarcze zarejestrowane w Danii – od jednoosobowych działalności po duże spółki akcyjne.
Do najważniejszych zasad należą:
- obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w sposób systematyczny, chronologiczny i rzetelny,
- przechowywanie dokumentacji księgowej przez co najmniej 5 lat,
- obowiązek cyfrowego przechowywania danych księgowych od 2024 roku,
- pełna odpowiedzialność zarządu za poprawność danych finansowych.
Wszystkie dane księgowe muszą być gotowe do przedstawienia w razie kontroli urzędowej i zgodne z wymaganiami duńskiego urzędu skarbowego (Skattestyrelsen) oraz Agencji ds. Przedsiębiorstw (Erhvervsstyrelsen).
Księgowość a forma działalności gospodarczej
Forma prawna przedsiębiorstwa w Danii ma wpływ na sposób prowadzenia księgowości. Przykładowo:
- Enkeltmandsvirksomhed (jednoosobowa działalność) – może korzystać z uproszczonej księgowości, ale musi prowadzić ewidencję przychodów i kosztów, rozliczać VAT oraz składać roczne zeznania podatkowe.
- ApS (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) – musi sporządzać pełne sprawozdania finansowe, prowadzić pełną księgowość w Dannii i spełniać obowiązki związane z audytem, jeśli przekracza określone progi.
- A/S (spółka akcyjna) – podlega najsurowszym wymogom księgowym i sprawozdawczym, w tym obowiązkowym corocznym audytom.
Niezależnie od formy działalności, wszystkie firmy są zobowiązane do przestrzegania terminów podatkowych i sprawozdawczych, a także do korzystania z cyfrowych platform urzędowych.
Podatki i VAT w duńskiej księgowości
W Danii podstawowym podatkiem dla firm jest podatek dochodowy od osób prawnych (CIT), który w 2025 roku wynosi 22%. W przypadku jednoosobowych działalności, dochód jest opodatkowany progresywnie – tak jak dla osób fizycznych – z uwzględnieniem składek i ulg.
Kolejnym kluczowym elementem jest VAT (moms):
- Stawka podstawowa to 25%.
- Rejestracja do VAT jest obowiązkowa po przekroczeniu 50 000 DKK obrotu rocznie.
- Deklaracje VAT składa się elektronicznie – miesięcznie, kwartalnie lub rocznie – za pomocą systemu TastSelv Erhverv.
Właściwe rozliczanie VAT to jeden z najważniejszych elementów duńskiej księgowości – błędy w tej dziedzinie są najczęściej karane przez urząd skarbowy.
Sprawozdania finansowe i obowiązek audytu
Wszystkie duńskie spółki kapitałowe zobowiązane są do corocznego składania sprawozdania finansowego do Agencji ds. Przedsiębiorstw. Zawiera ono:
- bilans,
- rachunek zysków i strat,
- noty objaśniające,
- raport zarządu (jeśli wymagany),
- opinię biegłego rewidenta (jeśli audyt jest obowiązkowy).
Obowiązek audytu zależy od wielkości firmy. W przypadku przekroczenia progów dotyczących przychodów, liczby pracowników lub sumy bilansowej – konieczne jest coroczne badanie sprawozdania przez niezależnego rewidenta (revisor). Przekroczenie tych progów klasyfikuje firmę jako średnią lub dużą, co wiąże się z dodatkowymi kosztami i formalnościami.
Księgowość cyfrowa i programy rachunkowe
Duńska księgowość od kilku lat dynamicznie się cyfryzuje. Od 2024 roku wszystkie firmy mają obowiązek korzystania z cyfrowych narzędzi do archiwizacji dokumentów księgowych. Do najpopularniejszych narzędzi wspierających księgowość w Danii należą:
- Dinero – intuicyjne narzędzie dla małych firm i samozatrudnionych,
- Billy – program zintegrowany z kontami bankowymi i systemem VAT,
- e-conomic – rozwiązanie dla firm średnich i dużych z możliwością integracji z ERP,
- Microsoft Dynamics 365, SAP – dla dużych przedsiębiorstw.
Dzięki tym rozwiązaniom możliwe jest automatyczne księgowanie faktur, generowanie raportów i przesyłanie danych do urzędów. Duńskie firmy coraz częściej decydują się też na outsourcing księgowości do lokalnych biur rachunkowych.
Najczęstsze błędy księgowe i kontrole
Chociaż system księgowości w Danii jest transparentny i cyfrowy, przedsiębiorcy wciąż popełniają błędy, które mogą skutkować grzywnami lub wszczęciem kontroli. Do najczęstszych należą:
- spóźnienia w składaniu deklaracji VAT,
- niepoprawne rozliczenie kosztów prywatnych jako firmowych,
- brak aktualizacji danych w systemie CVR,
- nieprzestrzeganie obowiązku przechowywania dokumentów,
- błędna klasyfikacja przychodów lub kosztów.
Duński urząd skarbowy korzysta z zaawansowanych systemów do analizowania rozbieżności, dlatego kontrole – choć nie częste – są bardzo dokładne i mogą obejmować dane z kilku lat wstecz.
Jak przygotować się do prowadzenia księgowości w Danii?
Przed rozpoczęciem działalności gospodarczej lub wejściem na duński rynek warto przygotować się do prowadzenia księgowości w oparciu o lokalne przepisy. Oto kilka podstawowych kroków:
- zapoznaj się z wymaganiami ustawy o rachunkowości (Bogføringsloven),
- zdecyduj, czy prowadzisz księgowość samodzielnie, czy z pomocą biura,
- wybierz odpowiedni program księgowy, dostosowany do rozmiaru firmy,
- regularnie aktualizuj dane w systemie CVR,
- śledź terminy podatkowe i sprawozdawcze (najlepiej ustalić kalendarz księgowy),
- skonsultuj się z doradcą podatkowym w przypadku wątpliwości dotyczących VAT lub opodatkowania dochodu.
Wielu przedsiębiorców współpracuje z lokalnym księgowym (bogholder lub revisor), który zna duńskie przepisy i potrafi skutecznie reprezentować firmę w kontaktach z urzędami.
Duńska księgowość opiera się na przejrzystości, cyfryzacji i ścisłym przestrzeganiu przepisów. Prowadzenie firmy w Danii wymaga odpowiedzialnego podejścia do rozliczeń podatkowych, księgowych i sprawozdawczych. Dzięki nowoczesnym narzędziom i prostemu dostępowi do urzędowych platform online, wiele obowiązków można realizować sprawnie i samodzielnie – o ile zna się podstawowe zasady. Kluczem do sukcesu jest dobra organizacja, regularność w prowadzeniu dokumentacji i gotowość do współpracy z profesjonalnym księgowym, gdy sytuacja tego wymaga.