piątek, 23 maja 2025 12:25, aktualizacja 7 godzin temu

Lecznicze tężnie... jednak trujące?

Autor Maria Panicz
Lecznicze tężnie... jednak trujące?

Naukowcy z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie przeprowadzili badania na tężni solankowej przy zalewie w Nowej Hucie. Wykryli, że solanka wielokrotnie krążąca w jej obrębie była zanieczyszczona mikrobiologicznie.

Analizy naukowców

Tężnie solankowe, popularne miejskie instalacje promowane jako źródło relaksu i zdrowotnych korzyści, mogą stanowić realne zagrożenie mikrobiologiczne – wynika z badań naukowców z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Analizy prowadzone w latach 2021–2022 przy tężni nad Zalewem Nowohuckim wykazały obecność bakterii chorobotwórczych w solance, m.in. Escherichia coli, Enterococcus faecalis i Clostridium perfringens. Obecność tych drobnoustrojów w cieczy przeznaczonej do inhalacji jest według przepisów Ministerstwa Zdrowia niedopuszczalna, ponieważ mogą powodować poważne schorzenia u ludzi, szczególnie tych z obniżoną odpornością.

Majówka w Kraków PL 🌻🌻🌻 Zalew Nowohucki to miejsce, które koniecznie musicie odwiedzić! Ma mnóstwo atrakcji do...

Opublikowany przez Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie Czwartek, 1 maja 2025

Niebezpieczeństwo w powietrzu

Choć do mgiełki solankowej nie przedostają się wspomniane bakterie kałowe, wykryto tam inne drobnoustroje – grzyby pleśniowe, promieniowce, bakterie i gronkowce – które również mogą powodować alergie i infekcje. Problemem jest nie tylko brak norm prawnych dotyczących czystości mikrobiologicznej powietrza, ale też brak stałego monitoringu sanitarnego w krakowskich tężniach.

Zanieczyszczenia dostają się do obiegu m.in. poprzez zachowania użytkowników (np. moczenie rąk, chodzenie boso), obecność dzikich zwierząt czy zalania spowodowane powodziami. Solanka w tężniach krąży w nieszczelnym obiegu, co dodatkowo sprzyja namnażaniu patogenów.

Średnia liczba mikroorganizmów wyizolowanych z solanki w latach 2021 i 2022 roku. Źródło: Microbiological Contamination of Brine Feeding a Closed-Cycle Graduation Tower and Its Potential Human Exposure

Niewystarczające zabezpieczenia

Miasto nie bada chemicznego składu dostarczanej solanki, polegając jedynie na certyfikatach producenta. Roczne koszty utrzymania jednej tężni to około 100 tys. zł, a solanka jest wymieniana zaledwie raz w roku, mimo że optymalnie powinna być wymieniana trzy razy w sezonie.

Jako rozwiązanie planuje się wprowadzenie lamp UV do dezynfekcji solanki, jednak ich skuteczność w silnie zmineralizowanym środowisku nie została jeszcze potwierdzona naukowo.

Eksperci podkreślają, że brak przepisów, norm i nadzoru sanitarnego może sprawiać, że tężnie staną się zagrożeniem dla zdrowia. Ostrzegają też, że deklaracje o prozdrowotnych efektach miejskich tężni bywają przesadzone – zwłaszcza jeśli porównuje się je z wielodniowym pobytem nad morzem.'

Fot. FB / Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie

Kraków - najnowsze informacje

Rozrywka