Tarnów: „Zrodzeni do Szabli” – przedpremierowy pokaz filmu w ramach obchodów 100-lecia powstania Policji Państwowej

3 października br. w Mościckim Centrum Kultury w Tarnowie odbył się przedpremierowy pokaz filmu "Zrodzeni do Szabli". Inicjatorami wydarzenia byli tarnowscy policjanci, którzy w ten sposób uhonorowali obchody 100-lecia powołania Policji Państwowej. Podczas spotkania twórcy filmu - rodzina Sieniawskich, kultywująca staropolską metodę posługiwania się szablą, zaprezentowała krótką historię władania krzywą szablą w sztuce krzyżowej.

W przedpremierowym pokazie filmu „Zrodzeni do szabli” wzięło udział kierownictwo Komendy Miejskiej Policji w Tarnowie, byli komendanci miejscy, policjanci i pracownicy tarnowskiej Policji, a także przedstawiciele służb na co dzień współpracujących z tarnowską komendą. Wśród zaproszonych gości znalazł się również Marian Mikuła, który zaprezentował wierną kopię szabli Stanisława Żółkiewskiego (oryginał można oglądać na Jasnej Górze).

Spotkanie rozpoczęto krótkim rysem historycznym rodziny Sieniawskich, a następnie przybliżono obecnym sztukę krzyżową władania szablą, o której słynny polski encyklopedysta Zygmunt Gloger napisał: „Polacy bowiem doszli do tak nadzwyczajnej biegłości w robieniu krzywą szablą, że żaden inny naród w sztuce tej sprostać im nie zdołał. Sztukę tę nazwali krzyżową z powodu, że cięcia i zasłony krzyż stanowiły”. Podczas prelekcji podkreślono rolę szabli, znanej i wykorzystywanej w Polsce od stuleci. Obecnie, choć szabla nie jest już elementem wyposażenia Policji, pozostała w niej. Wykorzystywana jest w ceremoniale policyjnym. Szable wręczane są przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w trakcie nominacji funkcjonariuszy na stopień generalski. Nieoficjalną tradycją w Policji stało się również wręczanie szabli kolegom, czy też przełożonym awansowanym na wyższy stopień oficerski, co stanowi prestiż i symbolicznie nawiązuje do historii Policji.”

Film wyprodukowało Stowarzyszenia Polska Sztuka Krzyżowa z inicjatywy Janusza, Bartosza i Krzysztofa Sieniawskich, a producentem wykonawczym była firma Leydo Film. Obraz wyreżyserował Paweł Deląg według scenariusza Janusza Sieniawskiego. Za zdjęcia odpowiadał Aleksander Leydo, za scenografię Marian Zawaliński, a za kostiumy i militaria Janusz Sieniawski.

Film ma trzy wątki. Pierwszy to wątek fabularny osadzony w latach 1612 – 1633 opowiadający historię Jana Jerlicza weterana wojny moskiewskiej który powraca w rodzinne strony by za namową swojego dawnego towarzysza broni Macieja Wronowskiego rozpocząć edukację szermierczą jego syna Błażeja. Jest to fabularna opowieść o obyczajach oraz tradycji widziana oczami młodego szlachcica dorastającego w dawnej Rzeczypospolitej. Fabularyzacja sprawia że historia jest namacalna i bliższa szczególnie dla młodego widza.

Drugim, równolegle idącym wątkiem jest opowieść jednego z najlepszych szabelników w Europie, Zbigniewa Juszkiewicza. Jest to filmowa podróż przez historię i sztukę ku tajemnicy rzemiosła najwyższej jakości, którego dziełem jest polska szabla, do dziś uważana za jedną z najlepszych na świecie. Legenda polskiej sztuki wyrobu oręża w sposób praktyczny przedstawia technologiczne walory szabli, pokazuje jak powstawała i działała (demonstrując jej piękno, kunszt i wytrzymałość).

Trzeci wątek opowiada o odtworzeniu sztuki krzyżowej (staropolskiej koncepcji walki szablą), której podjął się szermierz Janusz Sieniawski wraz z synami, Wątek ten ukazuje widzowi w klarowny sposób korzenie polskiej sztuki użycia szabli oraz sposoby jej praktycznego wykorzystania w oparciu o traktaty oraz manuskrypty z przełomy XVI i XVII wieku. Jest to opowieść o pokoleniowej pasji która doprowadziła do odzyskania cząstki zapomnianej narodowej tradycji.

Wśród ekspertów w filmie pojawiają się m.in. językoznawca prof. Jerzy Bralczyk, historyk prof. Jerzy Urwanowicz oraz szabelnik Zbigniew Juszkiewicz. Premiera „Zrodzonych do szabli” na antenie History odbędzie się we wtorek, 10 grudnia o godz. 21.00 w Polsce i tydzień później w pozostałych 34 krajach na świecie - m.in. Rumunii, Rosji, Norwegii, Bułgarii, Czechach, Serbii, Danii, Chorwacji, Kazachstanie, na Węgrzech, Białorusi, Ukrainie i Litwie.