Brzeszcze. 76-ta rocznica Marszu Śmierci

Minęła 76-ta rocznica Marszu Śmierci. Związane z nią upamiętnienie odbyło się w Brzeszczach na cmentarzu komunalnym, gdzie znajduje pierwsza zbiorowa mogiła ofiar tego marszu. Jest to  pierwszy pomnik na długiej sięgającej, aż po Wodzisław trasie ewakuacji więźniów.

Ze względu na obostrzenia związane z pandemią koronawirusa upamiętnienie miało charakter indywidualny, bez oficjalny przemówień, zgodnie zachowaniem wytycznych sanitarnych obowiązujących obecnie w naszym kraju, w związku ze stanem epidemii. Dziś od godziny 10:00 do 13:00 wszyscy, którzy chcieli indywidualnie upamiętnić to wydarzenie mogli oddać cześć i poświęcić chwile zadumy w dowolnie wybranej przez siebie porze.

Organizatorem upamiętnienia była Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau z Brzeszcz oraz Burmistrz Brzeszcz Radosław Szot.

Siedemdziesiąt sześć lat temu - wieczorem 17 stycznia 1945 r. po ostatnim obozowym apelu rozpoczęła się ewakuacja więźniów i więźniarek kompleksu obozów KL Auschwitz. 67 012 więźniów stanęło do ostatniego apelu wieczornego. Tak rozpoczął się więźniarski exodus trudnej a wielu wypadkach tragicznej trasy Marszu Śmierci z obozu głównego i okolicznych podobozów. SS-mani różnymi drogami ewakuacji pędzili pieszo więźniarki i więźniów w kierunku Gliwic                i Wodzisławia. Stamtąd dalej byli wywożeni pociągami do obozów koncentracyjnych w głąb Rzeszy.

W dniach od 17 – 21 stycznia główna drogą przez Brzeszcze przeszło około 25 tysięcy więźniów. W tej kolumnie znajdowali się również więźniowie z podobozów z naszej miejscowości KL Auschwitz-Bór/Budy i KL Auschwitz-Jawischowitz. Wielu z tej kilkudziesięciotysięcznej grupy więźniarskiej nie wytrzymało już na początku tej długiej morderczej i trudnej pieszej trasy. Zginęli oni z wycieczenia bądź kul SS-manów.

19 stycznia 1945 roku niemiecki Burmistrz Brzeszcz nakazał mieszkańcom pochowanie zwłok zmarłych więźniów leżących na trasie ewakuacji począwszy od Rajska przez Brzeszcze aż po koniec Jawiszowic – zebrali 18 ciał kobiet i mężczyzn.

Brzeszcze stały się miejscem pochówku i pierwszej zbiorowej mogiły ofiar ewakuacyjnego Marszu Śmierci. Następna mogiła/upamiętnienie znajduje się w miejscowości Miedzna.

Na cmentarzu w Brzeszczach są pochowani następujący więźniowie byłego kompleksu niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady KL Auschwitz :

• 174315 KOHN ALFRED więzień żydowski
• 190325 SAUER BALTHASAR więzień katolik
• 190851 WERNER RICHARD więzień żydowski
• 69959 GERST (brak danych) więzień żydowski
• 16149 (mężczyzna brak danych)
• …...... WEISS ANNA więźniarka żydowska
• A22322 ( kobieta brak danych) więźniarka żydowska
• A26059 ( kobieta brak danych) więźniarka żydowska
• A27174 ( kobieta brak danych) więźniarka żydowska
• DWÓCH NIEZIDENTYFIKOWANYCH WIĘŹNIÓW
• SIEDEM NIEZIDENTYFIKOWANYCH WIĘZNIAREK

CZEŚĆ ICH PAMIĘCI !!!

*cytat w tytule zamieszczony w trzech językach (po polsku, hebrajsku i angielsku) na mogile ofiar Marszu Śmierci na cmentarzu w Brzeszczach pochodzi z Biblii z Księgi Psalmów

W podczas upamiętnienia złożyli wiązanki kwiatów i zapalili znicze: w imieniu Prezesa Rady Ministrów Pana Premiera Mateusza Morawieckiego Pan Józef Leśniak Pierwszy Wicewojewoda Małopolski, Pani Iwona Gibas Członek Zarządu Województwa Małopolski, która honorowo złożyła również z wiązankę w imieniu Wojewody Małopolskiego, przedstawiciel biura poselskiego Posła RP Krzysztofa Kozika Pani Izabela Miłkowska, Pani Teresa Jankowska Członek Zarządu Powiatu Oświęcimskiego, Pan Radosław Szot Burmistrz Brzeszcz, Pan Zbigniew Kolasa Przewodniczący Rady Miejskiej Brzeszcz wraz z Wiceprzewodniczącym Rady Panem Markiem Gancarczykiem , Pani Anne Schmidt-Riou Konsul Generalna Francji, Pan Jan Homburg Wicekonsul Generalny Niemiec, w imieniu Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau  Pan Jacek Lachendro, Pan Bartosz Uroda Dyrektor ds pracy w imieniu Zarządu Tauron Wydobycie S.A.,  Wójt Gminy Oświęcim Pan Mirosław Smolarek wraz z Zastępcą Wójta  Panią Haliną Musiał i Panią Bernardyną Bryzek Przewodniczącą Rady Gminy Oświęcim, Pani Aleksandra Kącki Dyrektor Ośrodka Kultury w Brzeszczach wraz z delegacją, Pani Dorota Mleczko Dyrektor Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej, Delegacja TVP z Poznania, Pan Łukasz Piotr Strzelczyk w imieniu Stowarzyszenia Forum Obywatelskie, delegacja Forum Bezpartyjnych Brzeszczot, przedstawiciele organizacji społecznych oraz przedstawiciele Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięć Auschwitz-Birkenau w osobach Pani Agnieszki Molendy-Kopijasz Prezesa Fundacji  i Wiceprezesa Fundacji Pana Artur Ciągała.