Anna Starmach-Kusek poinformowała, że jej rodzice (znani kolekcjonerzy sztuki) przekazali miastu „setki obiektów: obrazów, fotografii i rzeźb, wycenianych na kilkadziesiąt milionów złotych”. Uroczyste podpisanie aktu donacji kolekcji sztuki współczesnej Teresy i Andrzeja Starmachów dla Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK i Muzeum Fotografii w Krakowie miało miejsce w poniedziałek (26 lutego,) o godz. 12:00 w sali Obrad Rady Miasta Krakowa im. Stanisława Wyspiańskiego.
Nie każdy wie, że znana z programu telewizyjnego „Masterchef” Anna Starmach-Kusek zanim zaczęła zgłębiać tajniki kuchni w paryskiej szkole kucharskiej Le Cordon Bleu, studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Jej rodzice również są historykami, a jednocześnie znanymi kolekcjonerami i właścicielami Galerii Starmach. To właśnie oni, o czym poinformowała swoich fanów Anna Starmach-Kusek zdobyli się na wyjątkowy gest.
–Teresa i Andrzej Starmachowie, Kolekcjonerzy przez duże K, a prywatnie moi wspaniali rodzice, oddali do krakowskich muzeów dzieło swojego życia, setki obiektów: obrazów, fotografii i rzeźb, wycenianych na kilkadziesiąt milionów złotych . Dziś w Urzędzie miasta Krakowa miała miejsce uroczystość oficjalnego przekazania daru
–napisała Starmach-Kusek.
Uroczyste podpisanie aktu donacji odbyło się w poniedziałek (26 lutego) o godz. 12:00 we foyer sali Obrad Rady Miasta Krakowa im. Stanisława Wyspiańskiego. Wzięli w nim udział donatorzy – Teresa i Andrzej Starmachowie, prezydent Krakowa Jacek Majchrowski oraz dyrektorzy obu obdarowanych instytucji – Maria Anna Potocka z MOCAK-u oraz Marek Świca z MuFo.
"Mamy nadzieję, że za naszym przykładem pójdą inni kolekcjonerzy"
To największy po 1989 r. dar przekazany do publicznych zbiorów.
– To wyjątkowa chwila, państwo Teresa i Andrzej Starmachowie przekazują krakowskim muzeom olbrzymią kolekcję sztuki. To kolekcja równa tym, które zostały przed laty przekazane przez Feliksa „Mangghę” Jasińskiego czy Karolinę Lanckorońską dla Wawelu. To wielka i rzadka rzecz
– podkreślał prezydent Krakowa Jacek Majchrowski, dziękując darczyńcom w imieniu miasta.
– Zwyczaj ofiarowywana cennych kolekcji państwowym i samorządowym instytucjom kultury to jedna z najpiękniejszych kart w historii muzealnictwa. Tak powstawały największe światowe muzea, a ich darczyńcy przechodzili do historii, również w Polsce. Dziś do pięknej listy gestów w historii polskiego muzealnictwa dołączają państwo Teresa i Andrzej Starmachowie. Ten gest donacji wynika z wieloletniej działalności na rzecz polskiej sztuki
– powiedział Andrzej Wyrobiec, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, który Teresie i Andrzejowi Starmachom wręczył Złote Medale „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
– Wybraliśmy Kraków i krakowskie muzea: MOCAK i MuFo ponieważ Kraków to jest nasze miasto. Tutaj toczy się nasze życie, wychowały się nasze dzieci i wnuki. I właśnie Kraków jest dla nas najważniejszy, chcieliśmy żeby był wyróżniony, dlatego przekazaliśmy naszą kolekcję właśnie temu miastu. Mamy nadzieję, że za naszym przykładem pójdą inni kolekcjonerzy
– powiedziała Teresa Starmach.
– Zdajemy sobie sprawę, że takie prace powinny być w muzeach. Tego typu prace są dziś nie do zdobycia, a nawet gdyby były, to ich wartość przekracza roczne budżety muzeów na zakupy
– powiedział Andrzej Starmach pytany o wybór prac, które zostały podarowane krakowskim muzeom i zaprosił do oglądania podarowanych dzieł na wystawie przygotowanej w Galerii „Bunkier Sztuki”.
Kolekcjonować sztukę Teresa i Andrzej Starmachowie zaczęli w latach 70. XX wieku – dziś, pół wieku później, są właścicielami jednej z najważniejszych polskich galerii komercyjnych, a w ich zbiorach znajdują się prace fundamentalne dla sztuki polskiej II połowy XX w. W 2023 r. zdecydowali się na wyjątkowy krok, o skali bezprecedensowej w historii polskiego muzealnictwa po 1989 r.: część swojej kolekcji przekazują jako dar Krakowowi. Prace autorstwa 26 artystów i artystek trafią do zbiorów dwóch miejskich instytucji – Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK i Muzeum Fotografii w Krakowie.
„To wielkie święto dla Polskiego Muzealnictwa”
Historia zna przypadki przekazywania dzieł przez prywatnych kolekcjonerów do publicznej instytucji, a jednak szukając w polskiej historii sztuki daru podobnej rangi, musimy się cofnąć o ponad 100 lat! W 1920 roku Feliks „Manggha” Jasieński przekazał swoją kolekcję sztuki Muzeum Narodowemu w Krakowie, obejmującą zarówno imponujące zbiory sztuki Dalekiego Wschodu, jak i dzieła współczesnych Jasieńskiemu artystów: Stanisława Wyspiańskiego, Leona Wyczółkowskiego czy Jacka Malczewskiego. W darze Teresy i Andrzeja Starmachów, podobnie jak w tym pochodzącym od Jasieńskiego, znajdują się prace o fundamentalnym znaczeniu dla polskiej kultury.
Anna Starmach podkreśliła w mediach społecznościowych, jak dumna jest ze swoich rodziców.
–Jestem wzruszona i ogromnie dumna. To wielkie święto dla Polskiego Muzealnictwa i mojego ukochanego miasta. To też wielkie święto dla mojej rodziny, gdzie od zawsze rządziły inne wartości niż te materialne, gdzie Sztuka była nieoderwanym elementem naszej codzienności , a praca moich rodziców nie tylko sposobem na życie, ale też swego rodzaju misją
– podkreśliła jurorka Masterchefa.
Już od czwartku (29 lutego) dar będą mogli podziwiać wszyscy miłośnicy sztuki – „Daj mi wszystko. Wystawa daru Teresy i Andrzeja Starmach dla muzeów krakowskich” zostanie otwarta w zmodernizowanym budynku Bunkra Sztuki.
Artyści, których dzieła zostały przekazane MOCAK-owi:
Magdalena Abakanowicz, Mirosław Bałka, Marek Chlanda, Marta Deskur, Stanisław Dróżdż, Władysław Hasior, Julian Jończyk, Tadeusz Kantor, Edward Krasiński, Piotr Lutyński, Marzena Nowak, Jerzy Nowosielski, Jadwiga Sawicka, Mikołaj Smoczyński, Grzegorz Sztwiertnia
Artyści, których dzieła zostały przekazane MuFo:
Tomasz Ciecierski, Marta Deskur, Piotr Jaros, Andrzej Lachowicz, Przemysław Pokrycki, Robert Rumas, Jadwiga Sawicka, Jacek Maria Stokłosa, Jan Tarasin, Andrzej Wełmiński, Krzysztof Zieliński
Fot. główne: UMK, Autorstwa Marek Straszewski - https://www.flickr.com/photos/143005983@N08/28230049694, CC BY 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=50554294
