Organ prowadzący zażądał od dyrektorów szkół pisemnej informacji na temat przyczyn niskiego wyniku egzaminów ósmoklasisty. Tę pisemną informacje zamierza przekazać radnym na posiedzeniu sesji. Czy ma takie prawo? Lokalna gazeta o zasięgu powiatowym umieściła artykuł w którym udostępniła średnie wyniki egzaminu ósmoklasisty poszczególnych gmin na tle powiatu, czy autor miał prawo dokonać krytyki uczniów, nie znając ich możliwości.
Odpowiedź:
Organ prowadzący nie powinien zajmować się analizą wyników nauczania w szkole, bowiem nie jest to kwestia należąca do jego kompetencji nadzorczych.
Uzasadnienie
Kompetencje organu prowadzącego w zakresie nadzoru nad działalnością szkoły określone zostały w art. 57 Prawa oświatowego. Zgodnie z tą regulacją organ prowadzący szkołę lub placówkę sprawuje nadzór nad jej działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych, z uwzględnieniem odrębnych przepisów.
W zakresie tym nadzorowi podlega w szczególności:
- prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole lub placówce środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez szkołę lub placówkę środkami pochodzącymi z innych źródeł, a także gospodarowania mieniem;
- przestrzeganie obowiązujących przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników i uczniów;
- przestrzeganie przepisów dotyczących organizacji pracy szkoły i placówki.
Do wykonywania tych kompetencji stosuje się odpowiednio przepisy art. 55 ust. 3 pkt 1 i 2 oraz ust. 4-6, co oznacza, że organ prowadzący ma prawo:
- wstępu do szkół i placówek;
- wglądu do prowadzonej przez szkołę lub placówkę dokumentacji;
- wydawania dyrektorom zaleceń wynikających z przeprowadzonych czynności wraz z terminem ich realizacji.
Podkreślić jednak należy, że kompetencje organu prowadzącego nie obejmują prawa badania wyników nauczania uczniów. Te bowiem kompetencje zostały zastrzeżone dla organów nadzoru pedagogicznego, czyli kuratorów oświaty, zgodnie z art. 55 ust. 1 pkt 1 Prawa oświatowego. Zatem organ prowadzący żądając pisemnej informacji na temat przyczyn niskiego wyniku egzaminów ósmoklasisty wykracza poza swoje kompetencje.
Co do krytyki w lokalnej gazecie, to z pytania wynika, że gazeta zamieściła artykuł w którym udostępniła średnie wyniki egzaminu ósmoklasisty poszczególnych gmin na tle powiatu. Jeżeli krytyka odnosiła się do tych wyników, to jest oczywiście dopuszczalna, tego typu zestawienia są publicznie dostępne, co nie znaczy oczywiście, że dostarczają miarodajnej informacji na temat przyczyn takiego a nie innego wyniku danej szkoły.
Należy natomiast pamiętać, że szkole przysługuje prawo żądania sprostowania, jeżeli zostały przytoczone nieprawdziwe dane, czy też wątpliwości budzi ich sposób przestawienia. W tym wypadku zastosowanie ma art. 31a Prawa prasowego, zgodnie z którym na wniosek zainteresowanej osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, redaktor naczelny właściwego dziennika lub czasopisma jest obowiązany opublikować bezpłatnie rzeczowe i odnoszące się do faktów sprostowanie nieścisłej lub nieprawdziwej wiadomości zawartej w materiale prasowym.
Zapamiętaj!
Szkole przysługuje prawo żądania sprostowania tez wykazanych w artykule.
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t. j. Dz. U. z 2020 r., poz. 910)
- Ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1914)
Michał Łyszczarz
