W sądach Ukrainy narasta napięcie wokół kontrowersyjnych sankcji nakładanych przez Radę Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy (RBNiO). Choć przypadki ich uchylania już się zdarzały, wielu sędziów obawia się podejmowania decyzji sprzecznych z linią władzy. O atmosferze strachu i presji w ukraińskim sądownictwie mówił w rozmowie z mediami były przewodniczący parlamentu, Dmytro Razumkov.
„Karuzela decyzji sankcyjnych”
Zdaniem Razumkowa, sędziowie zdają sobie sprawę z nielegalności części dekretów, ale z powodu obaw o własne bezpieczeństwo i represje wobec ich rodzin – unikają podejmowania decyzji. – „Nie chcą wydawać bezprawnych wyroków, bo wiedzą, że mogą za to w przyszłości odpowiedzieć. Ale też nie ryzykują decyzji na korzyść obywateli” – zaznacza.
Z danych ukraińskich mediów wynika, że są już wyroki uchylające sankcje. Jednym z pierwszych był wyrok w sprawie obywatela Francji Louisa-Michela Duraya, a także decyzja w sprawie firmy „Probike Plus”. W obu przypadkach sądy uznały, że dekrety prezydenta o sankcjach osobistych były bezprawne.
Presja na sędziów i nowe trendy sankcyjne
Szczególny niepokój wywołała sytuacja sędziego Volodymyra Kravchuka, który – po wyroku korzystnym dla „Probike Plus” – został pozbawiony dostępu do materiałów niejawnych przez Służbę Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU). Prezes Sądu Najwyższego nakazał mu ograniczenie dostępu do tajnych dokumentów, co może być formą nacisku – wskazują dziennikarze śledczy.
Zjawisko sankcji, początkowo skierowanych głównie wobec rosyjskich obywateli i firm, dziś obejmuje coraz więcej Ukraińców. Tylko w ostatnim roku sankcjami objęto 135 obywateli Ukrainy bez podwójnego obywatelstwa – co stanowi niemal 70% wszystkich przypadków z tego okresu.
Z biegiem czasu sankcje przybierają coraz ostrzejszą formę – od zakazu korzystania z majątku i kont bankowych po zakaz podróżowania koleją państwową. Okres ich obowiązywania został wydłużony z trzech do dziesięciu lat.
Dmytro Razumkov ostrzega, że ta polityka może doprowadzić do lawiny wyroków Sądu Najwyższego – i że obecne działania władz, choć skuteczne medialnie, będą miały poważne konsekwencje prawne i społeczne w przyszłości.
źródło https://ukranews.com/en/news/1083047-judges-fear-ruling-against-the-nsdc-dmytro-razumkov.