Dziś drugi dzień wizyty Prezydenta Francji Emmanuela Macrona w Polsce. Odwiedził Kraków, by w Collegium Novum wygłosić wykład "Polska i Francja w Europie". "Musimy zbudować Europę na nowo, a to zadanie leży na barkach młodego pokolenia" - mówił Prezydent Macron.
Wykład Prezydenta Republiki Francuskiej otworzył Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesor Wojciech Nowak.
To miejsce auli Collegium Novum jest miejscem szczególnym - serce Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tutaj patrzą na nas najwięksi Polacy. Dzisiaj chcemy rozmawiać o europejskiej teraźniejszości i przyszłości. Czas teraźniejszy jest trudny, ale jestem pewny, że w przyszłości będziemy mogli wspólnie działać, ale przede wszystkim razem żyć. Panie Prezydencie, z ogromnym zainteresowaniem będziemy słuchać Pańskich słów, szczególnie, że jest Pan ojcem uniwersytetu europejskiego - mówił Rektor UJ.
Prezydent Macron przywitał się z audytorium po polsku, zażartował jednak, że nie będzie więcej mówił po polsku, ponieważ uszy słuchaczy mogłyby na tym ucierpieć.
Przemówienie Prezydenta Macrona było bardzo emocjonalne, poświęcone przyszłości Unii Europejskiej, szczególnie relacji Polski i Francji. Emmanuel Macron wyraził szczególną obawę o wartości Europejskie, które jego zdaniem dzisiaj są wygaszane. Jednocześnie dostrzega w krajach europejskich - również w Polsce - rozwijający się nacjonalizm oraz tworzenie zakłamanych narracji historycznych. Podkreślał ogromne znaczenie związków historycznych Francji i Polski dla budowania wspólnej przyszłości. To zadanie spoczywa na barkach młodego pokolenia. Zdaniem Emmanuela Macrona nie uda się to bez zbudowania na nowo Europy, bez renesansu wartości europejskich, o które chce walczyć.
"Chodzi o powrót do tradycji historycznych"
Na początku przemówienia Prezydent Macron mówił sporo o historycznych związkach Polski i Francji, m.in. o wydarzeniach, które na mocno zapisały się w kartach historii narodu polskiego i francuskiego. Zaznaczał, że Polaków oraz Francuzów łączą idee braterstwa i walki o wolność, ale także wartości europejskie.
Francja nigdy nie zapomina o Polsce. Proszę o tym nigdy nie zapominać. Francja i Europa nie mogą być wielkie bez dumnej Polski. Dzisiaj mamy przed sobą ogromne wyzwania, którym będzie musiało stawić czoła młode pokolenie - mówił Macron.

"Przyszłość Francji i Polski należy do młodych"
Prezydent Macron mówił, że zależy, aby Francuzi i Polacy wspólnie budowali przyszłość swoich krajów, ale przede wszystkim przyszłość Europy. Jego zdaniem nie jest to jednak proste, choćby ze względu na traumatyczną przeszłość związaną z II wojną światową i okresem PRL-u. Emmanuel Macron podkreślał, że należy tę traumę przepracować, aby myśleć o wspólnej przyszłości. Jednocześnie wskazywał na fakt, że zbrodnie w Auschwitz, PRL czy katastrofa smoleńska zbudowały Polskę. Mówił, że to ważne wydarzenia historyczne, których Polacy nie powinni zapominać. Wspominał też istotną rolę ruchu Solidarność w historii Polski, mówił o Lechu Wałęsie, Morawieckim czy Popiełuszce. Przestrzegał również przed uleganiem fałszywym narracjom historycznym.
Nie pozwalajcie, by ktoś ukradł Państwa historię. To piękna historia wolności, która zrodziła się dzięki tym wszystkim odważnym ludziom. Wiem, że w Państwa kraju próbuje się aktualnie wymyślać historię na nowo. Ludzie młodzi powinni być na to wyczuleni. Natomiast politycy i historycy powinni bronić prawdy historycznej - mówił Prezydent.
Widzę, że w Polsce pojawiają się pokusy, aby wykreślić z historii niezwykle ważny rok 1989, a mam wrażenie, że zależało Państwu na wolności, a później na wejściu do NATO i Unii Europejskiej, ale czy są Państwo szczęśliwi? - dodał.
Prezydent wyraził również niepokój w związku z reformą wymiaru sprawiedliwości w Polsce, podkreślając jednocześnie, że Francja nie może pouczać Polski w żadnych kwestiach, jednak powinna bronić wartości europejskiej. Prezydent dostrzega w Polsce wygasanie wartości europejskiej i zagrożenie nacjonalizmem. Jego zdaniem Polska nie może zamykać się na Europę pod pretekstem posiadania większej autonomiczności jako państwo członkowskie.
Wierzę, że można być jednocześnie Polakiem i Europejczykiem, Francuzem i Europejczykiem. Wiem, że Polacy są Europejczykami do szpiku kości - mówił Prezydent.
"Europa musi zostać odbudowana"
Prezydent Francji przypominał również, że Unia Europejska nie jest jedynie przepustką do lepszego życia materialnego, do wolnego rynku, do dostatku.
Europa to nie tylko wolny rynek, ale przede wszystkim idee, zasady, które musimy sobie przypomnieć. Ta przygoda pozwoliła wielu krajom - m.in. Polsce - dostosować się do gospodarek lepiej rozwiniętych zachodnich. Teraz możecie Państwo odczuwać pewien regres. Takie wartości, jak pokój, równość i wolność są podstawą przygody, jaką jest Unia Europejska - mówił Emmanuel Macron.
Zdaniem Emmanuela Macrona Polacy powinni pielęgnować pamięć historyczną, ale również wartości europejskie, które jego zdaniem są dzisiaj zagrożone. Budowanie wspólnoty europejskiej na nowo może być remedium na aktualne zjawiska nacjonalizmu, ksenofobii czy próby zawłaszczania prawdy historycznej.
Musimy nie tylko na nowo zrozumieć wartości europejskie, ale przede wszystkim zbudować na nowo relacje sąsiedzkie w Europie. Musimy na nowo przemyśleć konflikty i je rozwiązać. Chciałbym, abyśmy na nowo zbudowali też mapę Europy, szczególnie po brexicie. To obowiązek Francji i Polski. Dzisiaj Europa pustoszeje. Bez wspólnej wizji jej nie odbudujemy. Tylko w nowej Europie będziemy mogli stawić czoła wyzwaniom przyszłości. Europa geograficzna musi odbudować swoją obronność. To zadanie leży na barkach młodego pokolenia, które musi dbać o dobre relacje między państwami europejskimi - mówił Emmanuel Macron.
Prezydent zapowiedział również, że w przyszłości będzie kontynuowana współpraca z Polską w obszarach: gospodarczym, technologicznym i wojskowym. Jego zdaniem nasze kraje łączą wspólne wartości, którymi od zawsze się kierujemy.
Chciałbym jeszcze raz podkreślić ogromną solidarność narodu francuskiego z narodem polskim, choć dzisiaj próbuje się to negować. Francja jest przede wszystkim proeuropejska. Bardzo ważne jest wprowadzenie zmian w naszym stylu życia, ale także rozwój technologiczny. Wszystkie państwa europejskie muszą się zaangażować w budowanie nowej Europy. Nie możemy powtarzać politycznych błędów historii. Dla Francji i Polski Europa jest najlepszym środkiem, aby stawić czoło takim zagrożeniom, jak zmiany klimatu czy zagrożenie bezpieczeństwa. Musimy mieć wspólną nadzieję, która zbudowała historie naszych narodów i dzięki której dokonaliśmy wielkich rzeczy. Będę walczył o dobrą przyszłość dla Polski, Francji i Europy. Jeszcze Polska nie zginęła, Europa też jeszcze nie zginęła - podsumował Emmanuel Macron.
Fot: Mateusz Łysik