Chcą ocalić „Modrzejówkę”. Petycja ma coraz więcej podpisów

W zaledwie tydzień udało się zebrać ponad 1350 podpisów pod petycją Ocalmy „Modrzejówkę” dla Krakowian. Jej autorami są mieszkańcy oraz miłośnicy Krowodrzy, którzy apelują do Prezydenta oraz Rady Miasta Krakowa o wykup niszczejącej od wielu lat willi „Modrzejówka” wraz z przylegającym do niej ogrodem. Twórcy petycji wskazują, że miejsce to ma ogromny potencjał dla realizacji przedsięwzięć związanych z historią, kulturą, sztuką, rekreacją, czy edukacją ogrodniczą, a otwarcie „Modrzejówki” na Młynówkę Królewską pozwoli powiększyć teren parku.

Wpisana do rejestru zabytków w 2000 roku willa należy do Arcybractwa Miłosierdzia, które oddało w dzierżawę deweloperowi sąsiadujące z willą zabytkowe budynki dawnego osiedla robotniczego Towarzystwa Budowy Tanich Mieszkań dla Robotników Katolików. Budynek „Modrzejówka” stoi od dłuższego czasu opustoszały, a okoliczni mieszkańcy martwią się o jego przyszłość. Dlatego ich zdaniem palącą potrzebą jest powrót Urzędu Miasta Krakowa do rozmów z właścicielem na temat wykupu terenu wraz z budynkiem, w celu przeprowadzenia gruntownego remontu oraz zdecydowania wspólnie z mieszkańcami o przyszłości tego miejsca, tak by najlepiej służyło ich potrzebom.

Jak piszą autorzy petycji „XIX-wieczna willa „Modrzejówka” to materialny ślad obecności w naszym mieście wspaniałej kobiety, wybitnej aktorki, obywatelki i filantropki – Heleny Modrzejewskiej, która planowała spędzić tu resztę swojego życia”. Willa wraz z oranżerią została wybudowana w 1884 roku przez Adolfa Opida, przyrodniego brata Heleny Modrzejewskiej i jest jednym z niewielu przykładów budownictwa w stylu uzdrowiskowym w Krakowie. Choć sama Modrzejewska nigdy w niej nie zamieszkała, to już w ówczesnym zamyśle część budynku zamierzała przeznaczyć na działalność związaną z kulturą i edukacją. „Brat jej ś.p. Opid, budowniczy – donosiła krakowska prasa – zbudował tam pałacyk z wielką salą koncertową, lub też na popisy deklamatorskie przeznaczoną. Sala owa w przyszłości służyć będzie za czytelnię dla robotników w godzinach wieczornych, w dzień zaś będzie sala zabaw dla dzieci, nie uczęszczających jeszcze do szkół”.

XIX-wieczna willa „Modrzejówka”/Fot.: Dawid Kozlowski

"Inicjatywa słuszna"

Petycja spotkała się z bardzo pozytywnym odzewem ze strony mieszkańców Krakowa, co można przeczytać we wpisach i komentarzach zarówno w mediach społecznościowych, jak i pod samą petycją. – Brałem udział w konsultacjach dotyczących idei Muzeum Prądnika, z którym wyszła Dzielnica III. W ich toku wyszło natomiast, że to czego oczekują mieszkańcy to nie muzeum, a coś pomiędzy domem kultury a czymś co określa się "trzecim miejscem", czymś pomiędzy taką sformalizowaną instytucją a miejscem które współorganizuje lokalna społeczność. Trochę w takiej formie działał kiedyś Dom Historii Podgórza, więcej tego typu przykładów jest natomiast na zachodzie. Otwarcie się z „Modrzejówki” na Młynówkę byłoby więc świetną bazą do zaproszenia ludzi do tego miejsca. Jednocześnie potencjał dla tego miejsca jest ogromny również od strony tematycznej, bo w zasadzie na co nie spojrzymy to jest aktualne. Modrzejewska i tematy herstoryczne, wszystkie tematy socjalne, do tego architektura, z jednej strony drewniana, ta ginąca w Krakowie, z drugiej kwestia jest zrównoważenia i tradycyjności. Do tego położenie budynku, wszelkie kwestie związane z urbanistyką czy redefinicją terenów zielonych czego przykładem jest Park Młynówka Królewska. I tak dalej i tak dalej – pisze jeden z internautów. – „Modrzejówka” jest czymś unikatowym nie tylko w skali Krakowa czy Polski, ale wręcz Europy i świata. Jedno z pierwszych osiedli, zbudowanych dla robotników, świadczące o tym, że jego fundatorzy i pomysłodawcy myśleli kategoriami CSR (odpowiedzialnego biznesu) znacznie wcześniej, niż stało się to modne. Nie można tego zniszczyć! – dodaje drugi.

XIX-wieczna willa „Modrzejówka”/Fot.: Natalia Nazim

– Piękna zabytkowa willa to coraz rzadszy widok, a przecież to element dziedzictwa kulturowego Krakowa. Autentyczny stary budynek ma szansę stać się miejscem spotkań, wydarzeń, wspólnej aktywności mieszkańców, miejscem które obudzi wspólnotę Krowodrzan i zatrzyma ich na Młynówce, a także przyciągnie innych do odkrywania piękna tego parku – możemy przeczytać w innym miejscu. – Młynówka pełni niezwykle istotną funkcję w życiu społeczności Krowodrzy i nie tylko. Włączenie do jej terenu Modrzejówki byłoby wielkim wydarzeniem i nadałoby trasie jeszcze większy urok. Dodatkowo wykorzystanie budynku w celach publicznych będzie krokiem w stronę dalszego budowania lokalnej wspólnoty – zauważa jeden z komentujących. – To miejsce jest w moim najbliższym sąsiedztwie. Chciałabym, aby służyło mieszkańcom Krowodrzy, Krakowa i nie tylko. Modrzejówka położona na początku Młynówki Królewskiej - Najdłuższego Parku w Polsce - powinna stać się prężnym centrum spotkań i twórczej aktywności. W ten sposób połączy się wola jej pierwszej właścicielki, wielkiej aktorki i filantropki Heleny Modrzejewskiej i nasza wola! – dodaje inny z piszących w social mediach. – Inicjatywa słuszna, zwłaszcza że jak widać pomysł jest szerszy niż tylko "wykupić" i nie jest to pomysł na wciskanie na siłę kolejnego muzeum – czytamy w komentarzach internautów.

Aktywiści z petycją w sprawie "Modrzejówki"/Fot.: Natalia Nazim

Poniżej link do petycji oraz pełna jej treść:

OCALMY “MODRZEJÓWKĘ” DLA KRAKOWIAN

Szanowny Panie Prezydencie,
Szanowni Radni Miasta Krakowa,

w imieniu mieszkańców i sympatyków Krowodrzy zwracamy się do Pana Prezydenta i Radnych Miasta Krakowa z apelem o wykupienie zabytkowej willi “Modrzejówka” przy al. Grottgera 11 wraz z otaczającym ją ogrodem i włączenie jej do parku Młynówka Królewska. Jest to ostatni moment, by ponownie podjąć rozmowy z Arcybractwem Miłosierdzia na temat wykupu “Modrzejówki”. Niedawne przekazanie przez Arcybractwo w dzierżawę deweloperowi sąsiadujących z willą zabytkowych budynków dawnego osiedla robotniczego Towarzystwa Budowy Tanich Mieszkań dla Robotników Katolików, budzi uzasadnione obawy co do jej przyszłości. Apelujemy również o zmianę w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego działki, na której leży “Modrzejówka”, z usługowej na miejsce użyteczności publicznej. Jednak przede wszystkim zwracamy się z prośbą o podjęcie pilnych rozmów z mieszkańcami na temat przyszłości tego miejsca.
XIX-wieczna willa “Modrzejówka” to materialny ślad obecności w naszym mieście wspaniałej kobiety, wybitnej aktorki, obywatelki i filantropki - Heleny Modrzejewskiej, która planowała spędzić tu resztę swojego życia. Część budynku zamierzała też przeznaczyć na działalność związaną z kulturą i edukacją. W willi, której forma nawiązuje do architektury uzdrowiskowej (dziś to już bardzo rzadki przykład w Krakowie), zachował się jeszcze oryginalny drewniany ganek. Szczątkowo przetrwał też dawny ogród, niegdyś obsadzony modrzewiami. W roku 2000 willa i otaczające ją osiedle dawnych budynków robotniczych „Modrzejówka” zostały wpisane do rejestru zabytków (A-1113, wpis 18 stycznia 2000 r.).
Dzięki swej lokalizacji w samym centrum Krowodrzy - na początku trasy, którą płynęła niegdyś Młynówka Królewska, a wzdłuż której ciągnie się obecnie najdłuższy park w Polsce - miejsce to nadal ma ogromny potencjał dla realizacji przedsięwzięć związanych z historią, kulturą, sztuką, rekreacją, czy edukacją ogrodniczą - przecież Krowodrza do niedawna była dzielnicą rolniczą, słynęła z obfitujących w owoce sadów, ogrodów warzywnych i pięknej zieleni. Niestety niewiele z tych bogactw przetrwało do naszych czasów. Wykup “Modrzejówki” pozwoliłby powiększyć teren parku Młynówka Królewska, co łączy się z jednym z priorytetowych zadań miasta, jakim jest wykup terenów zielonych.
Dlatego w ramach troski o dobro mieszkańców i przyszłość “Modrzejówki”, prosimy o podjęcie przez Pana Prezydenta i Radnych Miasta Krakowa aktywnych działań na rzecz jej wykupu oraz zabezpieczenie tego terenu w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego na cele publiczne - zanim będzie na to za późno. Zwracamy również uwagę, że na terenie Krowodrzy, gdzie w ostatnich latach nastąpiło nieprzeciętne wręcz zintensyfikowanie zabudowy mieszkaniowej brakuje miejsca spotkań dla mieszkańców. Taką funkcję na Prądniku pełni Dworek Białoprądnicki, a w tej części Krowodrzy mogłaby to być właśnie “Modrzejówka”. Deklarujemy ze swej strony chęć współpracy i dialogu w tej sprawie, tak aby willa „Modrzejówka” mogła jak najlepiej służyć mieszkańcom zgodnie z ich potrzebami i oczekiwaniami.

Z poważaniem,
Joanna Wendorff – prezeska Fundacji Czas Wolny, mieszkanka Krowodrzy
Anna Baranowa - historyczka sztuki i krytyczka
Monika Bogdanowska
Natalia Nazim - współautorka projektu “Młynówka Królewska - najdłuższy park w Polsce” w budżecie obywatelskim
Marcin Grega - Radny Dzielnicy V Krowodrza, prowadzący profil FB “Moja Krowodrza"
Leszek Grabowski - członek Rady Konsultacyjnej ds. Parku Edukacyjnego w Branicach, fotograf, miłośnik historii Krakowa
Marek Grochowicz - geograf/urbanista, sympatyk Krowodrzy
Kuba Kornecki - architekt, inicjator utworzenia Parku przy Łokietka, sympatyk Krowodrzy
Mariusz Bembenek - mieszkaniec i miłośnik historii Krowodrzy