W środę 18 grudnia w Nowym Sączu odbędzie się uroczystość odsłonięcia tablicy pamięci gen. Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego.
Był on wybitnym legionistą, kawalerzystą, generałem Wojska Polskiego, adiutantem Józefa Piłsudskiego i dyplomatą. Tablica zostanie umieszczona na budynku I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Długosza, gdzie Wieniawa-Długoszowski zdawał maturę. Plan wydarzeń jest następujący:
- 11:00 – odsłonięcie tablicy (budynek szkoły, strona ul. Długosza)
- 11:30 – wykład prof. Włodzimierza Sulei, Małopolskie Centrum Kultury „Sokół” (ul. Długosza 3)
Wydarzenie organizują: prezydent Nowego Sącza, I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu oraz Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie.
Życie pełne osiągnięć
Bolesław Wieniawa-Długoszowski urodził się 6 kwietnia 1881 roku w Maksymówce na terenie ówczesnej Galicji Wschodniej. Dorastał w Bobowej koło Gorlic, gdzie spędził część swojej młodości. Ukończył szkołę średnią eksternistycznie, maturę zdając w Gimnazjum Wyższym im. Jana Długosza w Nowym Sączu. Po zaliczeniu egzaminu dojrzałości wyjechał do Lwowa, gdzie ukończył studia medyczne na Uniwersytecie Lwowskim.
Po wybuchu I wojny światowej Wieniawa-Długoszowski wstąpił do Pierwszej Kompanii Kadrowej, formowanej przez Józefa Piłsudskiego. Brał udział w walkach, które miały na celu odzyskanie niepodległości przez Polskę. Już w 1915 roku, w czasie służby w legionach polskich, został adiutantem marszałka. Jego kariera wojskowa szybko rozwijała się, a w 1918 roku Piłsudski mianował go swoim pierwszym adiutantem osobistym, a dwa lata później – adiutantem generalnym Wojska Polskiego.
Kariera wojskowa
W trakcie wojny polsko-bolszewickiej, Wieniawa-Długoszowski brał udział w Bitwie Warszawskiej, za którą otrzymał awans na podpułkownika. Jego doświadczenie wojskowe i lojalność wobec Piłsudskiego były kluczowe dla dalszego rozwoju kariery wojskowej. Po zakończeniu działań wojennych skoncentrował się na karierze dyplomatycznej. Pełnił funkcję attaché wojskowego w Bukareszcie, a także delegata w misjach do Francji, Wiednia i Watykanu. Jako ambasador RP w Rzymie, miał duży wpływ na rozwój polskiej dyplomacji w okresie międzywojennym.
Pośmiertne upamiętnienie
Po wybuchu II wojny światowej Wieniawa-Długoszowski został wyznaczony na następcę prezydenta Ignacego Mościckiego po jego internowaniu w Rumunii, jednak nie objął urzędu z powodu sprzeciwu ze strony Francji oraz gen. Władysława Sikorskiego. W 1942 roku Wieniawa-Długoszowski zginął w Nowym Jorku w niejasnych okolicznościach. Choć oficjalnie uznano, że popełnił samobójstwo, kwestie związane z jego śmiercią wciąż budzą kontrowersje wśród historyków. W 1990 roku jego prochy zostały przeniesione do Polski i pochowane na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Wieniawa-Długoszowski, oprócz wybitnych zasług wojskowych i dyplomatycznych, był również znaną postacią warszawskiego życia towarzyskiego. Jego aforyzmy i dowcipy, takie jak „Czysta wódka ani munduru, ani honoru oficera nie plami”, były powszechnie cytowane w elitarnych kręgach stolicy. Wieniawa spędzał czas w kawiarniach, takich jak „Mała Ziemiańska”, gdzie towarzyszył mu krąg poetów ze „Skamandra”. Mimo swojego zamiłowania do rozrywek zawsze potrafił zachować dyscyplinę wojskową i stanąć na wysokości zadania, kiedy było to konieczne.
fot: IPN w Krakowie / Facebook