Prezydent Krakowa Aleksander Miszalski przekazał radnym projekt budżetu miasta na 2025 rok. Planowane wydatki wynoszą około 8,5 mld zł na bieżące zadania i usługi dla mieszkańców oraz 939 mln zł na inwestycje. Priorytetem będą rozwój opieki żłobkowej, budowa nowych szkół, zwiększenie bezpieczeństwa pieszych i rowerzystów oraz poszerzenie dostępu do terenów zielonych.
15 listopada prezydent Aleksander Miszalski przedstawił radnym projekt budżetu Krakowa na nadchodzący rok. Jak podkreślił, jest to pierwszy budżet opracowany od podstaw przez jego zespół. Ze względu na obecną sytuację finansową miasta, konieczne było poszukiwanie rozwiązań pozwalających na zmniejszenie deficytu budżetowego i wypracowanie większej nadwyżki operacyjnej.
Szukamy oszczędności w wydatkach bieżących, aby zahamować ich wzrost. Nie jest to łatwe, ponieważ w dużej mierze są to wydatki sztywne. Na przykład w edukacji, na którą przeznaczamy prawie 40% budżetu, większość nakładów idzie na wynagrodzenia nauczycieli oraz utrzymanie sieci szkół, przedszkoli i placówek — wyjaśnia prezydent Miszalski.
Mimo konieczności oszczędzania, miasto nie zamierza rezygnować z inwestycji. Zamiast dużych przedsięwzięć, które nie wpływają bezpośrednio na jakość życia mieszkańców, planowane są mniejsze zadania precyzyjnie odpowiadające na potrzeby krakowian.
Nowe inwestycje i priorytety
Wśród nowych zadań znalazły się m.in.:
- Budowa szkół w Górce Narodowej, na Klinach i w Łęgu.
- Pozyskanie terenów pod budowę ośrodka rehabilitacji dzikich zwierząt i grzebowiska dla zwierząt.
- Zaprojektowanie nowych budynków komunalnych.
Ponadto planowane są działania takie jak budowa nowych ścieżek i dróg rowerowych, modernizacja systemu oświetlenia publicznego, regulacja koryt rzecznych w ramach ochrony przeciwpowodziowej, przyspieszenie cyfryzacji oraz wsparcie dla Młodzieżowej Rady Miasta i Krakowskiej Rady Seniorów.
Po raz pierwszy wykup terenów zielonych pod nowe parki i nasadzenia został potraktowany jako odrębne zadanie budżetowe.
Zmiany w dochodach miasta
Projekt budżetu zakłada dochody ogółem na poziomie 8,95 mld zł, co stanowi wzrost o 10,4% w porównaniu z rokiem 2024. Istotna zmiana wynika z reformy finansowania samorządów, która wejdzie w życie na początku 2025 roku. Nowa ustawa zwiększa udział samorządów we wpływach z podatków PIT i CIT oraz ogranicza rolę subwencji z budżetu państwa.
Dzięki temu udział wpływów z PIT i CIT w dochodach Krakowa wzrośnie z 36% do 61%, a rola subwencji i dotacji spadnie z 24% do 6%. Nowy mechanizm finansowania oraz rezygnacja z tzw. janosikowego przyniesie miastu realne korzyści – w 2025 roku Kraków zyska 866 mln zł więcej w porównaniu z rokiem 2024.
Wydatki bieżące i inwestycje
Planowane wydatki ogółem wyniosą 9,68 mld zł, co oznacza wzrost o 12% w porównaniu z planem na 2024 rok. Wydatki bieżące zaplanowano na poziomie 8,53 mld zł, z czego najwięcej przeznaczono na:
- Edukację – ok. 39% (3,3 mld zł)
- Transport i łączność – ok. 14% (1,2 mld zł)
- Gospodarkę komunalną i ochronę środowiska – ok. 9% (777 mln zł)
- Administrację publiczną – ok. 7% (648 mln zł)
- Pomoc społeczną – ok. 6% (516 mln zł)
Miasto planuje zrealizować program inwestycyjny o wartości 939,7 mln zł. Największe środki zostaną zaangażowane w obszary:
- Transport – 32%
- Pomoc, integracja społeczna i rodzina – 12,5%
- Ochrona i kształtowanie środowiska – 11,5%
- Oświata i wychowanie – 10%
- Sport i rekreacja – 7%
Kluczowe inwestycje w 2025 roku:
Transport:
- Budowa i modernizacja dróg, chodników i ścieżek rowerowych.
- Budowa węzłów przesiadkowych z parkingami P&R.
- Modernizacja oświetlenia publicznego.
- Kontynuacja budowy linii tramwajowych i modernizacja torowisk.
Pomoc społeczna i rodzina:
- Budowa nowych miejskich żłobków w kilkunastu lokalizacjach.
- Modernizacja istniejących placówek opiekuńczych.
- Likwidacja barier architektonicznych w budynkach użyteczności publicznej.
Ochrona środowiska:
- Rewitalizacja istniejących parków i budowa nowych.
- Zagospodarowanie wód opadowych i poprawa bezpieczeństwa przeciwpowodziowego.
- Wspieranie rozwoju odnawialnych źródeł energii i innych przedsięwzięć niskoemisyjnych.
Edukacja:
- Budowa trzech zespołów szkolno-przedszkolnych.
- Rozbudowa i modernizacja istniejących placówek edukacyjnych.
Sport i rekreacja:
- Budowa nowych obiektów sportowych i hal gimnastycznych.
- Powstanie krytych pływalni i sal rehabilitacyjno-sportowych.
Jak przyjmuje się budżet?
Projekt budżetu znajdzie się teraz na obradach komisji a potem całej Rady Miasta Krakowa, która może zaproponować poprawki i musi ostatecznie zaakceptować (uchwalić) nowy budżet. Będzie on podstawą dla działań prezydenta w 2025 roku.
Harmonogram uchwalania budżetu:
Do 15 listopada każdego roku, w oparciu o obowiązujące przepisy Prezydent Miasta opracowuje projekt budżetu na dany rok i przedstawia go do zaopiniowania Regionalnej Izbie Obrachunkowej oraz przekazuje Radzie Miasta Krakowa.
Dalsza procedura uchwalania budżetu Miasta przebiega wg harmonogramu przyjętego przez Radę Miasta, a jej elementami są opisane poniżej działania.
- I czytanie projektu budżetu Miasta.
- Kolejny etap w harmonogramie prac nad uchwałą budżetową to zgłaszanie opinii przez poszczególne Komisje Rady Miasta oraz poprawki do projektu budżetu Komisji, Klubów i Radnych Miasta. Powyższe poprawki muszą być zbilansowane i dla proponowanych zwiększeń wydatków wskazywać źródła pozyskiwania środków, w szczególności:
- dla dochodów budżetowych - dział i źródło powstawania dochodów (paragraf klasyfikacji budżetowej),
- dla wydatków bieżących - dział i rozdział klasyfikacji budżetowej lub nazwę zadania bieżącego,
- dla wydatków inwestycyjnych - numer i pełną nazwę oraz dział i rozdział klasyfikacji budżetowej.
- Następnie Komisja Budżetowa dokonuje analizy i zajmuje ostateczne stanowisko wobec zgłoszonych zbilansowanych poprawek.
- Prezydent Miasta ewentualnie dostarcza Radzie Miasta autopoprawkę do projektu budżetu oraz zestawienie zgłoszonych zbilansowanych poprawek nieprzyjętych w autopoprawce Prezydenta.
Do dnia 31 grudnia, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach - nie później niż do dnia 31 stycznia roku budżetowego Rada Miasta uchwala budżet Miasta.
fot. Bogusław Świerzawski/ krakow.pl
