„Apolonia Ptak rodem z Jankówki w Gminie Wieliczka” była bohaterką 53. spotkania z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis!”.
26 czerwca Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki” zorganizowało 53 już spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! pt. „Apolonia Ptak rodem z Jankówki w Gminie Wieliczka. Spotkanie autorskie - proza „Zielona pojęcie dużym dzieciom do poduszki” (2024) i inne książki z ostatnich lat”. Na początku spotkania, jako prowadząca i przewodnicząca KPW przywitałam przybyłych do sali „Magistrat” a szczególnie Apolonię Ptak, Włodzimierz Chrenkoffa, aktora, który czytał utwory pisarki i Janusza Cygana. Apolonię przywitała także Jolanta Gabryś, sołtys Jankówki.
Apolonia Ptak urodziła się 16.08.1933 r. w Jankówce jako córka Rozalii z domu Wrona i Antoniego Ptaków. Ojciec pochodził z Raciborska, a mama z Jankówki. Jej tato Antoni był bez majątku i zawodu. Chcąc zdobyć środki na utrzymanie rodziny najmował się u ludzi do różnych prac, a także jeździł do Krakowa za zarobkiem. Kochał przyrodę, m.in. szczepił ludziom drzewka i winogrona. Tej pracy nauczył go Franciszek Mróz, partyzant. Mama urodziła dziewięcioro dzieci. Wychowywała dzieci a potem miała prace chałupniczą - szyła. W Jankówce mieli tyko dom nr 46 i kawałek gruntu z ogrodem. Mieszkali przy granicy z Raciborskiem, w przysiółku „Pod Lipową”, w sąsiedztwie szkoły w tej wsi. Na dwa tygodnie przed wybuchem II wojny światowej spalił się ich dom. Po pożarze przez jakiś czas mieszkali u babci Wiktorii Ptak i u cioci Anieli. Na budowę domu hrabia Krzysztof Morstin dał trochę drewna ze swojego lasu. Powstał mały dom składający się z pokoju i kuchni, z klepiskiem. Później do domu dobudowano stajnię na krowę, która ich żywiła mlekiem w lecie, z powodu braku siana na zimę ją sprzedawano. Mieli też kilka kur. W czasie wojny Pola uczęszczała do sześcioletniej szkoły powszechnej w Raciborsku. Kierownikiem szkoły był Tadeusz Duda, nauczyciel uczący wszystkich przedmiotów i mający talent muzyczny. Języka polskiego uczył Franciszek Surówka, późniejszy poeta „Brzegowski”. Jej wychowawczynią od klasy pierwszej do piątej była Feliksa Górska. W klasie szóstej przejął prowadzenie klasy kierownik szkoły. Do klasy siódmej dzieci chodziły do szkoły w Wieliczce. Po szkole w Raciborsku naukę kontynuowała w pięcioletniej Szkole Handlowej w Wieliczce, która mieściła się w „Sztygarówce”. Wówczas wstawała o trzeciej rano, pracowała z ojcem na najem. Czasami sprzedawała czereśnie stojąc przy drodze i oczekując kupca. Zmęczona szła do szkoły w Wieliczce, i ze szkoły, często przemierzając codziennie 28 km do. Nie miała książek. Nie myślała o towarzystwie. Z powodu pracy była przemęczona. W szkole lubiła język polski, historię i geografię. Po zdaniu małej matury poszła uczyć do szkoły w Bodzanowie jako niewykwalifikowana nauczycielka. Tu uczyła dwa lata. Przeniosła się do Rącznej pod Tyńcem. Potem aby więcej zarobić pracowała w biurze w Nowej Hucie. W szkolnictwie brakowało nauczycieli - została zmuszona do powrotu do pracy w szkole. Jej siostra Adela wyszła za mąż i zamieszkała w okolicy Inowrocławia. Apolonia wyjechała za siostrą na Ziemię Bydgoską. Uczyła w przez 10 lat w trzech szkołach. W tym czasie uczyła się zaocznie - zdała maturę i ukończyła studium nauczycielskie. Wróciła w rodzinne strony. Pracowała w szkołach w powiecie myślenickim. Potem zatrudniła się w szkołach w Bęble i Rusocicach w powiecie krakowskim. Choroba gardła spowodowała, że musiała zrezygnować z pracy i przeszła na rentę. Zamieszkała w Krakowie i pracowała na pół etatu w Środowiskowym Domu Kultury i w Miejskiej Bibliotece przy ul. Franciszkańskiej w Krakowie. W tym czasie zajęła się pisarstwem i malarstwem. Przy Kuratorium Oświaty w Krakowie działał zespół plastyczny nauczycieli, który organizował wystawy zbiorowe. Swoje prace wystawiała. Pani Apolonia Ptak mieszka w Krakowie w Domu Pomocy Społecznej im. Ludwika i Anny Helclów przy ulicy L. i A. Helclów 9. W 2001 r. nawiązała współpracę ze Stowarzyszeniem Pisarzy w Krakowie. Była członkiem Koła Łowieckiego w Wieliczce. Należy także do Związku Zawodowego „Solidarność Nauczycieli”, Komitetu Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego i Klubu „Gazety Polskiej”. Malarka krajobrazów i portretów, wędrowniczka leśnych ostępów i górskich szlaków. W 1994 r. zadebiutowała tomikiem wierszy pt. „Godzina szczytu”. Następnie w 1995 r. ukazała się jej książka „Prawem wilka” i kolejne: „Żołnierze porucznika Wądolnego: z dziejów niepodległościowego podziemia na ziemi wadowickiej 1945-1947.”, (2001 r.), „Wielkie polowanie” (1996 r.), „Światło południa” (2002 r.), „Ślad” (2003 r.), „Chrabąszcz” (2003 r.), „Gwiazdozbiór Wielkiej Niedźwiedzicy” (2003 r.), „Taniec na deszczu” (2008 r.), „Lilia złotogłów” (2009 r.), „Ślad” (drugie wydanie poszerzone w 2021 r.). Kolejny tomik poezji „Przyszło mi do głowy”, a następny „Części z(n)amienne” wydała Krakowska Biblioteka Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (Kraków 2022). Tegoż roku ukazał się także tomik prozy „Podpisz się czytelnie”. W 2023 r. ukazał się tomiki „Prześwity” i „Przyszło mi do głowy”.
Na zaproszenie Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki” 18.09.2019 r. w Wieliczce na 9 spotkaniu z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! wygłosiła prelekcję pt. „Żołnierze niezłomni „wyklęci”: Józef Mika, Franciszek Mróz i inni.”- napisała Jadwiga Duda w artykule pt. „Apolonia Ptak z Jankówki w Gminie Wieliczka” opublikowanym w książce: „Roczniki Ludowego Towarzystwa Naukowo-Kulturalnego Oddział w Krakowie im. Włodzimierza Tetmajera” Nr 20/21 (Kraków 2023) str.91-93. W 2024 r. ukazała się książka Apoloni Ptak pt. „Zielone pojęcie dużym dzieciom do poduszki” na wydanie której fundusze przekazała Gmina Wieliczka i Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział w Krakowie.
W 53 spotkaniu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! uczestniczyło 38 osób, m.in. rodem z Jankówki: Zofia Hankus-Wszołek, emerytowana dyrektor Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Wieliczce i Maria Gawor, emerytowana dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 w Wieliczce oraz 24 członków KPW. Spotkanie zaszczyciła swoja obecnością Beata Chorobik, radna Rady Powiatowej i zastępca dyrektor Mediateki-Biblioteki Miejskiej w Wieliczce. W sali „Magistrat” mogliśmy także podziwiać prace malarskie Apoloni Ptak. Spotkanie fotografowała Justyna Twardosz.
Spotkanie zostało zorganizowane pod patronatem Burmistrza Miasta i Gminy Wieliczka we współpracy ze Stowarzyszeniem Pisarzy Polskich Oddział w Krakowie i Ludowym Towarzystwem Naukowo-Kulturalnym Oddziała w Krakowie im. Włodzimierza Tetmajera.
Zapraszamy 31.07. (środa) b.r. na godz.16.00-tą w Wieliczce do sali „Magistrat” na 54 spotkanie z cyklu „Wieliczka -Wieliczanie” Bis! a trzecie z serii: „Młodzi wieliczanie i ich talenty”. Spotkanie jest otwarte i może w nim uczestniczyć każdy zainteresowany.
