Kraków hucznie świętuje dziś Narodowe Święto Niepodległości od samego rana – od uroczystości przy wawelskich kryptach i Mszy św. za Ojczyznę, przez państwowy pochód z Wawelu na plac Jana Matejki, aż po miejskie atrakcje na Rynku i Błoniach. I jest jeszcze jeden mocny akcent: to ostatni wieczór, kiedy można zobaczyć multimedialne widowisko „Korona i Państwo – 1000 lat Królestwa” na murach Wawelu – projekcję przygotowaną specjalnie na tegoroczne obchody. Warto więc zaplanować dzień tak, by zakończyć go właśnie pod wzgórzem wawelskim.
Poranek na Wawelu i państwowy pochód
Oficjalne krakowskie obchody zaplanowano już na godz. 9.30 od złożenia kwiatów przy pomniku Żołnierzy Polski Walczącej na Powiślu. Chwilę później – ok. godz. 9.50 – delegacje odwiedzą krypty na Wawelu, by oddać hołd marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu (krypta pod Wieżą Srebrnych Dzwonów) oraz Wincentemu Witosowi w krypcie św. Leonarda. To bardzo symboliczny punkt dnia – pokazuje, że krakowskie świętowanie zaczyna się przy grobach tych, którzy odzyskaną niepodległość współtworzyli.
Chwilę potem, o godz. 10.00 w katedrze na Wawelu sprawowana będzie Msza św. za Ojczyznę pod przewodnictwem metropolity krakowskiego. Po liturgii na wzgórzu rozdawane będą biało-czerwone flagi, a uczestnicy wyruszają pochodem patriotycznym z Wawelu przez ul. Grodzką, Rynek Główny i ul. Floriańską na plac Jana Matejki, gdzie zaplanowano główne uroczystości, w tym odegranie hymnu, podniesienie flagi i wręczenie odznaczeń oraz aktów nadania obywatelstwa. Organizuje je wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar. Na placu Jana Matejki po części oficjalnej zaplanowano też defiladę służb i formacji konnych oraz strefę ze sprzętem mundurowym przy Barbakanie w godz. 11.00–15.00 – z mobilną strzelnicą, symulatorem dachowania i poczęstunkiem grochówką. To dobra propozycja dla rodzin z dziećmi.
Co przygotowało miasto?
Równolegle trwa miejski program świętowania, który znamy już z poprzednich lat. To propozycje dla bardzo różnych odbiorców: od rodzin z dziećmi, przez biegaczy, po tych, którzy chcą po prostu pospacerować po centrum i wpaść na chwilę w świąteczną atmosferę.
Tramwaj Patriotyczny (godz. 10.30–14.30) znów wyjedzie na ulice miasta i – jak zawsze – będzie jedną z najbardziej fotogenicznych atrakcji dnia. Na trasie: Salwator – plac Wszystkich Świętych – Poczta Główna – Dworzec Towarowy pasażerowie dostaną śpiewniki polskich pieśni patriotycznych, biało-czerwone chorągiewki i okolicznościowe gadżety. Przejazd będzie okazją do wspólnego śpiewania z młodzieżą.
Krakowski Bieg Niepodległości (start o godz. 11.11 na al. 3 Maja przy Błoniach). Trasa poprowadzi przez najbardziej znane fragmenty rekreacyjnego Krakowa – Salwator, mosty na Wiśle, bulwary – a cały dystans 11 km trzeba pokonać w 90 minut. Organizatorzy przypominają, że to nie tylko sport, ale też gest solidarności: dochód z imprezy tradycyjnie zasili Fundację Wspierania Kardiochirurgii Dziecięcej Schola Cordis. Nawet jeśli nie weźmiemy udziału w tym sportowym, biało-czerwonym wydarzeniu, możemy kibicować biegaczom, co doda im sił w drodze do mety,
„Niepodległa do Hymnu” (godz. 12.00) to wyjątkowy moment w królewskim mieście, który jednoczy krakowian i turystów. Hymn zostaje odegrany z wieży kościoła Mariackiego, a zgromadzeni na Rynku włączą się we wspólne śpiewanie. To wzruszający i niezapomniany moment.
Zaraz potem, od godz. 12.00 do 14.00, Rynek przejmuje Ogólnopolskie Śpiewanie Biało-Czerwonych Przebojów z RMF FM – w tym roku z udziałem Maryli Rodowicz i innych artystów. To wydarzenie, które w ostatnich latach stało się prawdziwą wizytówką krakowskiego 11 listopada: jest scena, prowadzący z RMF-u, rozdawanie flag (już od 11.45), a przede wszystkim dobra, polska muzyka, którą da się śpiewać razem. Dzięki temu właśnie Rynek Główny jest faktycznym centrum obchodów – tu można przyjść między jedną a drugą uroczystością i zawsze „coś się dzieje”.
Po południu, o godz. 13.00, przez miasto wyruszy Marsz Niepodległej Muzyki w ramach festiwalu Sacrum Profanum. To trochę inny, bardziej artystyczny sposób świętowania – zamiast sztandarów mamy improwizację i żywą muzykę, która prowadzi uczestników od Wawelu przez ul. Grodzką i Floriańską aż pod Barbakan. To wydarzenie pokazuje, że w Krakowie niepodległość można świętować nie tylko oficjalnie, ale też kreatywnie.
Nieco dalej od ścisłego centrum, ale nadal w duchu 11 listopada, Willa Decjusza zaprasza w godz. 13.00–18.00 na wydarzenie „Niepodległa. Nasza.” w Strzelnicy na Woli. To spokojniejsza, bardziej sąsiedzka propozycja – ze spacerem tematycznym, wymianą książek polskich autorek i autorów oraz koncertem. Dobra opcja dla tych, którzy chcą świętować w mniejszej skali i w otoczeniu zieleni, ale nadal z odniesieniem do historii i lokalnej wspólnoty.
Kulminacją dnia będzie jak zawsze 93. Krakowska Lekcja Śpiewania „Radosna Niepodległości” (godz. 17.00, Rynek – od strony wieży ratuszowej). Tu już wszystko jest dopracowane przez lata: artyści Teatru Loch Camelot, opracowane śpiewniki, znane pieśni i piosenki patriotyczne, do których bez problemu dołączają kolejne pokolenia krakowian. To wydarzenie naprawdę „zamyka” dzień – po radosnym południu przy przebojach RMF FM, wieczorem wracamy do bardziej klasycznego, krakowskiego świętowania niepodległości.
To wszystko sprawia, że centrum miasta między południem a wczesnym wieczorem będzie bardzo intensywnie żyło niepodległością – warto doliczyć czas na dojście i spodziewać się chwilowych wstrzymań ruchu, szczególnie na trasie porannego pochodu.
Ostatni wieczór z pokazem na Wawelu
Tegorocznym hitem jest plenerowe widowisko „Korona i Państwo – 1000 lat Królestwa”. Projekcja jest wyświetlana na murach wokół wzgórza codziennie od 7 do 11 listopada w godz. 17.00–20.00, czyli dziś po raz ostatni.
Twórcy (ASP w Krakowie) połączyli historię, światło i dźwięk tak, żeby cała opowieść o polskim państwie „opasała” Wawel – to robi wrażenie także na osobach, które widziały już niejedną iluminację w mieście.
Wawelskie krypty w dniu niepodległości
Wawel jest pierwszym punktem państwowego świętowania: zanim wyjdzie pochód, przedstawiciele władz schodzą właśnie do krypt – do Piłsudskiego i do miejsca upamiętnienia Wincentego Witosa. W katedralnych kryptach spoczywają też m.in. król Władysław Łokietek, Tadeusz Kościuszko, książę Józef Poniatowski czy para prezydencka Lech i Maria Kaczyńscy. Modlitwa lub chwila zadumy przy tych sarkofagach w święto 11 listopada ma wyjątkowy wymiar – to tam widać ciągłość polskiej państwowości, do której nawiązują dzisiejsze uroczystości. Wejście do katedry i krypt odbywa się w zwykłych godzinach otwarcia, ale ze względu na Mszę św. o 10.00 i obecność pocztów sztandarowych warto pojawić się wcześniej.
Łyżka dziegciu - płacimy za parkowanie w strefie
Łyżką dziegciu w beczce miodu jest opłata za parkowanie. Mimo iż 11 listopada jest dniem wolnym od pracy i łatwo pomylić go z niedzielą, w Krakowie tego dnia normalnie płacimy za postój w Strefie Płatnego Parkowania. Zarząd Dróg Miasta Krakowa co roku to podkreśla: zwolnienia z opłat dotyczą tylko niedziel oraz kilku konkretnych świąt (1 stycznia, drugi dzień Wielkanocy, 1 listopada, 24–26 grudnia), a 11 listopada na tej liście nie ma. Dlatego parkując dziś w centrum – szczególnie w rejonie Rynku, Plant, Kazimierza i Podgórza – trzeba skasować bilet albo uruchomić aplikację, bo obowiązują zwykłe stawki i godziny działania strefy.”
fot. Marta Brachowska / Głos24
