Spory z zakresu umów o roboty budowlane pojawiają się na wokandach bardzo często. W dużej mierze wynika to ze skomplikowania samych dokumentów. Aby tryb rozwiązywania takich sporów był szybki i jak najmniej dotkliwy dla obydwu stron warto posiłkować się obszernym materiałem dowodowym usprawniającym przebieg sprawy. W przygotowanym przez nas artykule wyjaśniamy, w jaki sposób utrwalać fakty istotne dla dochodzenia roszczeń w przypadku umów dotyczących robót budowlanych.
Ryzyko inwestycji budowlanych
Należy mieć świadomość, że wykonywanie robót budowlanych zawsze wiąże się z dużym ryzykiem. Inwestorzy muszą liczyć się z wpływem czynników zewnętrznych mogących mieć wpływ na stan techniczny obiektu, np. niekorzystnych warunków gruntowych czy pogodowych. Ponieważ inwestycje budowlane mają stosunkowo długi czas trwania, są one narażone na zmiany czynników ekonomicznych, na przykład w postaci zmian kursów walut czy fluktuacji cen materiałów budowlanych. Istotny wpływ na przygotowanie i realizację inwestycji ma oczywiście również czynnik ludzki.
Materiał dowodowy na placu budowy – dlaczego warto go gromadzić?
Materiał dowodowy wykorzystywany w sporach budowlanych jest nam niezbędny by przekonać sąd o zasadności naszych roszczeń w przypadku wyniknięcia konfliktu. Dzięki zgromadzonej w ten sposób dokumentacji będziemy mogli wykazać zdarzenia i skutki leżące u podstaw naszych postulatów. Wiele osób przystępuje do zbierania materiału dowodowego z placu budowy dopiero wtedy, gdy strona wdała się już w spór z kontrahentem. Tymczasem w miarę upływu czasu odtworzenie okoliczności będących podstawą roszczeń może okazać się coraz trudniejsze. Należyte przygotowanie do sprawy zawsze zwiększa szansę wygranej przed sądem, dlatego zbieranie dowodów dopiero gdy na horyzoncie pojawia się widmo sporu może okazać się opłakane w skutkach. Na szczęście strony umów o roboty budowlane dysponują środkami umożliwiającymi należyte udokumentowanie realizacji poszczególnych etapów inwestycji oraz zdarzeń, które mogłyby zakłócić przebieg procesu budowlanego.
Środki do wykorzystania na etapie przedsądowym
Narzędzia zwiększające szanse udowodnienia swoich racji przed sądem możemy podzielić na dwie grupy. Do pierwszej zaliczymy środki, z których strona sporu może skorzystać samodzielnie, jeszcze na etapie przedsądowym. Do tej grupy należą przede wszystkim takie czynności jak wspólne z kontrahentem udokumentowanie zdarzeń, utrwalenie zgromadzonego materiału w formie cyfrowej (zapis obrazu i/lub dźwięku na płytach DVD, pamięci USB czy nośnikach typu karta SD), sporządzenie oficjalnych protokołów stanu faktycznego przez notariusza lub komornika oraz uzyskanie pisemnych oświadczeń osób uczestniczących w procesie budowlanym.
Co do zasady najprostszym sposobem utrwalania przebiegu faktów zaistniałych podczas prac budowlanych jest dokumentowanie zdarzeń wspólnie z kontrahentem. Strony mogą na przykład przygotować dokumenty, w których zawrą swoje stanowiska odnośnie aktualnego stanu zaawansowania inwestycji oraz zdarzeń zaistniałych na terenie budowy. Najczęściej sporządza się obustronne protokoły, w których strony zatwierdzają wystąpienie danych okoliczności. Istotne fakty można notować przy udziale kierownika budowy lub inżyniera kontraktu, co pozwoli zachować w dokumentacji fachowe nazewnictwo.
Środki dowodowe wymagające zaangażowania sądu
Drugą grupę dowodów, które mogą być wykorzystane dla dochodzenia roszczeń w sporach budowlanych stanowią materiały gromadzone już na etapie procesu sądowego. Należą do nich między innymi dowody z oględzin, zeznania składane przez świadków na piśmie, opinie biegłych pochodzące z innego postępowania czy dokumenty z tzw. instytucji zabezpieczenia dowodu przewidzianej w przepisach art. 310 – 315 Kodeksu postępowania cywilnego. Oględziny pozwalają sądowi na bezpośrednie zetknięcie się z terenem budowy. To ważne szczególnie w sytuacji, gdy przedmiot oględzin jest nietypowy i złożony. Z kolei zabezpieczenie dowodu ma na celu zapobieżenie sytuacji, gdy zgromadzenie materiału dowodowego w przyszłości mogłoby stać się niewykonalne lub utrudnione, np. na skutek konieczności natychmiastowego usunięcia budynku.
Za merytoryczne wsparcie udzielone podczas tworzenia materiału dziękujemy specjalistom z Nwlegal.pl