Małopolska: Ponad 50 wójtów i burmistrzów może mieć problemy. Ruszają procesy

Marszałek Elżbieta Witek skreśliła dziś z porządku obrad Sejmu ustawę, nazywaną przez opozycję „bezkarność plus”. Ustawa zakładała, że samorządowcy, którzy w czasie pandemii przekazali Poczcie Polskiej spis wyborców, nie będą za to odpowiadać. Jeśli PiS nie wróci do tego projektu, oznaczać to będzie serię procesów wójtów i burmistrzów, którzy dwa lata temu na taki krok się zdecydowali. A tych w Małopolsce jest bardzo wielu.

Przypomnijmy – w maju 2020 r., w czasie pandemii, rząd chciał przeprowadzić tzw. „wybory kopertowe” na urząd prezydenta, gdzie głosy mogłyby być wysyłane pocztą. Do ich przeprowadzenia wyznaczono Pocztę Polską, a ta z kolei zażądała od gmin danych ze spisu wyborców. Według wielu opinii prawnych nie miała do tego prawa - wtedy nie było jeszcze ustawy, która czyniłaby z operatora pocztowego organizatora wyborów i pozwalałaby mu gromadzić te dane. Mimo to część samorządów, mimo apeli m.in., Fundacji Batorego, Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka czy Sieci Obywatelskiej Watchdog, dane Poczcie przekazała. Teraz mogą mieć problemy. PiS próbowało ratować sytuację przygotowując ustawy w którym zapisano: "nie popełnił przestępstwa wójt, burmistrz lub prezydent miasta, który w czasie stanu epidemii przekazał operatorowi wyznaczonemu (Poczcie Polskiej) spis wyborców w związku z wyborami powszechnymi na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonymi w 2020 r.". Projekt zakładał też umorzenie trwających w tej kwestii spraw sądowych, a także zatarcie z mocy prawa wyroków, które już zapadły. Miał być procedowany dzisiaj, ale do tego nie doszło. – Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podjęłam decyzję o skreśleniu tego punktu – powiedziała marszałek Witek.

Oznacza to, że samorządowcy, którzy przekazali Poczcie Polskiej spis wyborców, będą musieli stanąć przed sądem. Jak informuje portal Onet, pod koniec listopada mają odbyć się procesy dwóch wójtów z Małopolski – obaj są z powiatu myślenickiego. Chodzi o wójtów gmin Tokarnia i Lubień. Obaj twierdzą, że działali zgodnie ze swoimi uprawnieniami. – Jesteśmy przekonani, że mieliśmy nie tylko prawo, ale i obowiązek przekazać wówczas Poczcie te dane – powiedział Onetowi sekretarz gminy, Krzysztof Łabuz, wypowiadający się w imieniu wójta. Ale perspektywy są słabe, bo w pierwszym takim procesie – wójta gminy Wapno z Wielkopolski -  Sąd Okręgowy w Poznaniu uznał, że wójt złamał prawo, przekazując Poczcie rejestr wyborczy. Sąd podtrzymał wyrok uznający przekroczenie prawa przez wójta gminy Wapno, mimo że apelację od pierwszego orzeczenia wniosła prokuratura. W orzeczeniu sąd zauważył, że wójt musiał wiedzieć o wątpliwościach prawnych związanych z przekazaniem danych Poczcie Polskiej. Na pewno docierały również do niego informacje o tym, że inni włodarze nie zdecydowali się na przekazanie żądanych danych. Sąd odstąpił jednak  od skazania i wymierzenia kary na okres próby, warunkowo umarzając sprawę.

W Małopolsce problem jednak znacznie szerszy niż dwóch gmin z powiatu myślenickiego. Według danych Sieci Obywatelskiej Watchdog, w całym województwie spisy wyborców przekazało Poczcie aż 54 samorządy! A to oznacza, że przed sądem będą musieli stanąć włodarze niemal 1/3 ze 182 gmin Małopolski. A Sieć Obywatelska Watchdog nie odpuszcza – w sprawach Lubnia i Tokarni występuje jako oskarżyciel subsydiarny -  zastępując oskarżyciela publicznego. Według danych Sieci, następujące urzędy gmin i miast z Małopolski przekazały w 2020 r. Poczcie Polskiej spis wyborców: Biecz, Bobowa, Bochnia, Borzęcin, Bystra - Sidzina, Dobczyce, Dobra k. Limanowej, Gnojnik, Jodłownik, Jordanów, Kalwaria Zebrzydowska, Kamienica, Korzenna, Lanckorona, Laskowa, Limanowa (gmina), Limanowa (miasto), Lipinki, Lisia Góra, Liszki, Lubień, Łapanów, Łukowica, Łużna, Moszczenica, Mszana Dolna, Mszana Dolna (miasto), Myślenice, Niedźwiedź, Nowe Brzesko, Ochotnica Dolna, Olesno, Pcim, Pleśna, Podegrodzie, Raciechowice, Radgoszcz, Ropa, Rzepiennik Strzyżewski, Rzezawa, Siepraw, Skawina, Słopnice, Stary Sącz, Stary Sącz, Stryszów, Szczurowa, Szerzyny, Tarnów (gmina), Tokarnia, Tymbark, Wiśniowa, Zakliczyn, Żabno.