czwartek, 19 listopada 2020 14:22

„Nie róbcie ze mnie takiego bohatera. Tylko przez przypadek tak długo żyję“

Autor Jadwiga Duda
„Nie róbcie ze mnie takiego bohatera. Tylko przez przypadek tak długo żyję“

17 listopada 2020 r. w Krakowie zmarł mjr Stanisław Szuro „Zamorski”, żołnierz ZWZ-AK, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych, skazany w czasach stalinowskich na śmierć. W październiku świętował swoje setne urodziny.

100-tne urodziny majora Stanisława Szuro

19.10. (poniedziałek) 2020 r. o godz.14.00-tej w Krakowie  w kościele pw. św. Kazimierza  Królewicza o.o. Franciszkanów-Reformatów przy ul Reformackiej 4 rozpoczęła się msza św. w intencji majora Stanisława Suro z okazji Jego setnych urodzin. W pierwszych ławkach zasiadli: major Stanisław Szuro z synami: Janem, Stanisławem i ich rodzinami.  Ławki wypełnili zaproszeni goście: przedstwiciele władz i przyjaciele Jubilata. Mszę św. dziękczynną  koncelebrowaną pod przewodnictwem  ojca Artura Machały OFM odprawili: o. Jacek Koman OFM, Minister Prowincjalny Prowincji Matki Boskiej Anielskiej,  Stanisław Mazgaj, gwardiana miejscowej Wspólnoty OFM i o. Nikodema Gdyka OFM z tego klasztoru,  pijar o. Radosław Boboń SP., o. Krzysztof Bobak OFM,  dyrektor Prywatnego Liceum Ogólnokształcącego o. Franciszkanów w Wieliczce i o. Leon Pokorski OFM z Wieliczki. Homilię wyglosił o. Artur Machała z Wieliczki, były uczeń, a potem kolega Jubilata z Kolegium Serafickiego św. Antoniego oo. Franciszkanów w Wieliczce przedstawiając życiorys Profesora Stanislawa Szuro.

Życiorys bohatera

Major  Stanisław Szuro urodził się w Krakowie 19.10.1920 r. przy ul. Szptalnej 24, jako syn Anny z d. Hrebenda i Jana Szuro.  W Krakowie ukończył szkołe powszechną i Gminazjum im. Barłłomieja Nowodworskiego.   W 1939 r, zdal mauturę i przygotowywał się do służby w podchorążówce kawalerii. Po wybuchu II wojny światowej w 1939 r. brał udział  w kampanii wrześniowej, Był żołnierzem Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) i Armii Krajowej (AK), ps. „Kruk“, „Zamorski“. Aresztowany przez Niemców przebywał w więzieniu przy ul. Montelupich w Krakowie, a od października 1942 r. w obozie koncentracyjnym w Pustkowiu. W czerwcu 1944 r. przewieziono go do obozu  KL Sachsenhausen-Oranienburg, następnie do KL Bergen-Belsen, potem Politz i Barth. Po zakończeniu wojny  do Krakowa powrócił w marcu 1945 r. i włączył się do podziemia antykomunistycznego.  Wstapił i działał w oddziale zbrojnym Narodowej Organizacji Wojskowej pod nazwą Liga  Walki z Bolszewizmem.   W listopadzie 1946 r. został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa (UB). WSR w Krakowie  3. 02. 1947 r. skazał go na karę śmierci,. Później na mocy amnestii z 22. 02. 1947 r.,  wyrok złagodzono na 15 lat więzienia. Karę odbywał w  więzieniach od 20. 06.  1947 r. do 22. 08.  1955 r.: w Krakowie przy ul. Motelupich, Rawiczu,  Wronkach,  Strzelcach Opolskich. Po 10 latach pobytu w więzieniach otrzymał warunkowe zwolnienie.  Po wyjściu na wolność ukończyl studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1958 r.  ożenił się  z wieliczanką Danutą Gelles i zamieszkał w Wieliczce. Na świat przyszło dwóch synów: Stanisław i Jan.  Pracował m.in. w Technikum Łączności,  Liceum Zakonu Pijarów w Krakowie i w  Niższym Seminarium oo. Reformatów w Wieliczce w latach 1973 – 1997. Mając 77 lat przeszedł na emeryturę.   Był w 1989 r. organizatorem i pierwszym prezesem Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego (ZWOS) RP w Krakowie. Należy do  Związku Inwalidow Wojennych RP i  Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość“ w Krakowie.  Zrehabilitowany został 22.02. 1994 r. Bierze udział w obchodach rocznicowych świąt narodowych i  uroczystościach patriotycznych, wygłasza prelekcje historyczne  głównie dla młodzieży. W 2008 r. Prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył go Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. 30. 11.2017 r. otrzymał medal „Świadek Historii“ z Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, 8.02.2018 r. nadano mu  medal Pro Patria, a 13.11.tegoż roku Złoty Krzyż Małopolski W 2017 r. otrzymał awans na stopień majora.

O. Artur Machała, jako byly uczeń Profesora Stanislawa Szuro wspomniał: „Uczył prawdziwej historii. W innych szkołach nie wolno było o tym mówić, ale on nam mówił, dodając przedtem: "Ja wam to wszystko powiem i wcale się nie boję; gdyby nawet któryś z was okazał się donosicielem, poszedł na UB i powiedział, że ma takiego profesora, który o takich rzeczach mówi. Skoro przeżyłem jeden i drugi totalitaryzm, siedziałem w więzieniu z wyrokiem śmierci, to czego mam się bać? Tortur? Wierzę w Boga i jestem na śmierć przygotowany. Nie mogę jednak nie mówić tego, co jest prawdą. Nie mogę żyć w kłamstwie". Dobrze, że takich nauczycieli mieliśmy. Zrozumieliśmy na jego przykładzie, że wychowanie w duchu narodowym to nie tylko przywłaszczanie sobie dóbr ogólnoświatowych na potrzeby własnego narodu. To także umiejętność dzielenia się miłością i dobrocią, bo do tego zachęca nas Pan Bóg.“

Wsród uczestników mszy sw. byli profresorowie Janina i Jan Duda, rodzicee Prezydenta RP. Prof. Jan Duda odczytał list do Jubiltata, ktory napisał Prezydent RP Andrzej Duda. Następnie wręczył go Stanisławowi Szuro razem z żoną, która Jubilatowi obiarowała bukiet stu biało-czerwonych roż. Kolejno o. Stanisław Mazgaj, kustosz Sanktuarium odczytał gratulacje dla Jubilata przesłane przez Metropolitę Krakowskiego abp Marka Jędraszewskiego. Minister Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie, odznaczył Jubilata medalem Pro Bono Poloniae. Medal ten  przyznawano Profesorowi Szuro  za zasługi w upowszechnianiu wiedzy o historii walk niepodległościowych oraz krzewienie postaw patriotycznych. Otrzymał także od ministra szablę pamiątkową i replikę ryngrafu konfederatów barskich z wizerunkiem Matki Bożej.

Artur Kozioł, absolwent Kolegium Serafickiego i uczeń Stanisława Szuro, burmistrz Miasta i Gminy Wieliczka  udekorował Jubilata medalem Królewskiego Górniczego Wolnego Miasta Wieliczki. Kwiaty Jubiletowi wręczył Adam Marek Panuś, sekretarz Gminy Wieliczka, także były uczeń Profesora. Gniewomir Rokosz Kuczyński, Wielki Kanclerz Bractwa Kurkowego Rzeczypospolitej  wręczył Stanisławowi Szuro  Krzyż Komandorski Orderu św. Kazimierza Królewicza. Jubilat otrzymał także tyuł generała Zjednoczonych Organizacji Historycznych i Strzeleckich Bractwa Kurkowego Rzeczypospolitej. Po uroczystoci w kościele uczestniczy uroczystości przeszli do auli Franciszkańskiego Zakonu Świeckich. Za stołem prezydialnym usiadł major Stanislaw Szuro. O. Krzysztof Bobak  wręczył Jubilatowi Jego autoportret namalowany przez  wychowanka Profesora -  o. Nikodema Gdyka, komisarza Ziemi Świętej i definitora Prowincji. Potem wysłuchano życzeń przesłanych Jubilatowi przez  Jerzego Trelę, byłego ucznia Liceum Plastycznego, aktora.,  wychowanka  Stanislawa Szuro z teatru prowadzonego w Bursie Szkół Artystycznych.  Jan Szuro przedstawił na ekranie slajdy obrazujące życie Ojca.  Barbara Ziernnicka ze Związku Inwalidow Wojennych (ZIW) odczytała list do kolegi Stanisława Szuro od Elżbiety Kozubskiej, prezes Zarządu Głównego ZIW RP  w Warszawie.  Życzenia Jubilatowi złożyli także: Małgorzata Janiec, prezes Zrzeszenia WiN wraz z członkami wręczajac mu ryngraf, Bolesław Stefan ze Związku Żołnierzy Batalionów Chłopskich.   Kolejno życzenia  złożyli także: o. Radosław Boboń z Zakonu Pijarów,  przedstawiciel Gminy Dębica,   Jacek Juszkiewicz, radny Powiatu Wielickiego, były uczeń Profesora, Jadwiga Duda, prezes Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki, która współpracuję z majorem Stanisławm Szuro od 1999 r. zapraszając go z prelekcjami do Wieliczki dla wieliczan a szególnie dla nauczycieli i młodzieży. Majorowi S.Szuro zyczynia skladała młodzież oraz  prawnuki. Goście zostali poczęstowani tortem. Wykonano zdjęcie majora Stanisława Szuro z rodziną.

Na zakończenie uroczystości Stanislaw Szuro powiedział: „Nie róbcie ze mnie takiego bohatera. Tylko przez przypadek tak długo żyję“ i zaśpiewał piosenkę.

Wdzięczna jestem profesorowi Stanisławowi Szuro za udział  w Wieliczce w spotkaniach z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie”. Był prelegentem w 1999 r. na 23 spotkaniu wygłaszając prelekcję na temat Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w okresie międzywojennym w Małopolsce i  prezentując książkę swojego autorstwa pt. „Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Małopolsce zarys dziejów”. Jako prezes Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego (ZWOS) RP w Krakowie  uczestniczył w 2010 r. 152  spotkaniu „Wieliczka-Wieliczanie"  z prelekcją pt. „Martyrologia Polaków w latach 1944-1956”. Jego prelekcja została zawarta przez piszącą ten artykuł z zeszycie 97 „Biblioteczki Wielickiej". Informacje o nim i o jego zaangażowaniu w edukację wielickiej młodzieży znajdujemy również w zeszycie  152 „Biblioteczki..." 27.03.2019 r. razem z porucznikiem Mieczysławem Pieronkiem na 3 spotkaniu „Wieliczka-Wieliczanie“ Bis! prezentowali działalność ZWPOS RP w Krakowie w latach 1989-2019.  

Stanisław Szuro jest współautorem i  redaktorem książki przy „Przetrwaliśmy piekło zgotowane przez KOMUNĘ w latach 1944-1956“, wydanej (ZWOS) RP w Krakowie. W 2018 r. ukazała się  ksiązka Jana Szuro pt. „I TAK BĘDĘ ŻYŁ. Rozmowy z tatą Stanislawem Szuro wiecznym optymistą, żołnierzem niezłomnym“. Stanisław Szuro  spotykał się z uczniami wielickich szkół wygłaszał prelekcję a po nich  odpowiadał na pytania w sposób niezwykle barwny i trafiający do wyobraźni zwłaszcza młodego odbiorcy, mówił o aresztowaniu,   procesie sądowym, pobycie w więzieniach. Wspominał współwięźniów, opowiadał o katach i codziennym życiu skazańca.   Recytował wiersze i śpiewał piosenki więzienne. Pomimo grozy tamtych dni zachował w pamięci również sytuacje humorystyczne, którymi się dzielił, wywołując  śmiech wśród zebranych.

Z wiersza „Urodziny“ Jadwigi Koczanowskiej:

Życzymy Ci szczerze Jubilcie Drogi,

by czas nadal nie był dla Ciebie zbyt srogi.

Niech Ci zdrowie sprzyja, bo to najważniejsze

i niech Ci się spełnią marzenia najśmielsze.

Życzymy też dużo uśmiechów, radości,

bo radość to przecież eliksir młodości.

Pogrzeb ś.p. mjr Stanisława Szuro odbędzie się 2 grudnia o godz. 13.40 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Kraków - najnowsze informacje

Rozrywka