Uraz może przydarzyć się każdemu – dorosłemu, dziecku i seniorowi. Okoliczności bywają bardzo różnorodne (w domu, w szkole, w pracy, na podwórku, na wycieczce), podobnie jak konsekwencje (krótkie unieruchomienie, długotrwała rehabilitacja). W każdej sytuacji niezbędne jest jednak zastosowanie odpowiedniego opatrunku. Wielokrotnie oznaczać to będzie konieczność użycia bandaża. Jakie rodzaje spotkamy w aptekach, sklepach medycznych i sportowych? Jak je prawidłowo zakładać?
Bandaże dziany– podstawowy typ opatrunku
Najprostszym rodzajem bandaża jest bandaż dziany. Może on być wykonany z włókien naturalnych (wiskoza) albo syntetycznych (poliester). Nie ma on właściwości rozciągliwych i nie dopasowuje się sam do krzywizn anatomicznych. Nadaje się do bardzo wszechstronnych zastosowań: może przytrzymywać opatrunek tamujący krwawienie, unieruchamiać uszkodzony staw albo stabilizować kontuzjowaną kończynę. Pod koniec opatrywania bandaż dziany należy zawiązać, aby uniemożliwić jego zsuwanie się. Szeroki wybór rozmiarów podstawowych jak i bardziej zaawansowanych bandaży znajdziesz na stronie https://eplaster.pl/pl/c/Bandaze-i-siatki/197.
Bandaż elastyczny – łatwiejszy w użyciu
Wielu użytkowników uważa, że wygodniejszy jest bandaż elastyczny. Niezależnie od podstawowego materiału, zawiera on domieszkę syntetycznych włókien poliamidowych lub poliestrowych, nadających mu rozciągliwości. Dzięki temu lepiej dopasowuje się do kształtu ciała. Świetnie sprawdza się on w przypadku zabezpieczania opatrunku, zwłaszcza umiejscowionego w trudniej dostępnych miejscach. Z uwagi na właściwości elastyczne, nie jest jednak aż tak skuteczny w przypadku stabilizowania kończyny czy stawu. Bandaża tego nie trzeba zawiązywać – do jego domknięcia służy intuicyjna w obsłudze, metalowa zapinka.
Opaska kohezyjna – kiedy warto z niej skorzystać?
Najnowszym osiągnięciem w technice opatrywania są opaski kohezyjne. Na pierwszy rzut oka nie różnią się one od bandaży elastycznych – podobnie jak one mają rozciągliwą strukturę. Wyróżnia je jednak sposób zakładania. Nie jest potrzebne wiązanie ani zapinka – dzięki mikrohaczykom zaczepia się ona sama o siebie. Jednocześnie nie przylega do włosów ani do ubrań, nie powoduje więc problemów przy ściąganiu. Opaski kohezyjne można dostać w wielu kolorach, dlatego bardzo często są one stosowane w przypadku małych pacjentów.
Siatka opatrunkowa – w jakich sytuacjach jest niezastąpiona?
Czasami umiejscowienie urazu uniemożliwia zastosowanie któregokolwiek z bandaży. Miejsce może mieć niesprzyjający opatrywaniu kształt albo być wyjątkowo ruchome. Aby przytrzymać opatrunek, najwygodniej jest wówczas skorzystać z elastycznej siatki. Jest ona podobna do siatki wędliniarskiej albo obciętej z dwóch stron nogawki rajstop – przylega mocno do ciała, ale jednocześnie nie powoduje ucisku ani podrażnień. Najczęściej zakłada się ją na głowę albo na kończyny w okolicach pach i pachwin.
Bandaże kompresyjne – w jakim celu się je stosuje?
Czasami bandaż nie służy do przytrzymania opatrunku, ale sam w sobie jest elementem terapii. Specjalne bandaże kohezyjne mają na celu wywieranie kontrolowanego ucisku na tkanki. Dzięki temu pobudzają krążenie, przyspieszają regenerację mięśni i zmniejszają dolegliwości bólowe. Są niezbędne np. po operacjach żylaków, chętnie stosują je również kobiety kilka tygodni po porodzie, aby przyspieszyć odzyskiwanie sylwetki sprzed ciąży. Sprawdzają się także w przypadku intensywnie trenujących sportowców, zwłaszcza biegaczy – ucisk chroni mięśni nóg przed mikrourazami. Bandaże kompresyjne w postaci owijek stosują również bokserzy i zawodnicy innych sportów walki. W ich przypadku chodzi o usztywnienie stawów, zwłaszcza nadgarstków i palców.
Staza taktyczna – środek do tamowania krwawienia
Specjalnym rodzajem bandażu jest staza taktyczna. Ma ona postać pojedynczego paska wykonanego z odpornej tkaniny. Jedyną jej rolą jest zatamowanie bardzo intensywnego krwawienia (np. z tętnicy) w obrębie kończyn. Stazy stosują głównie wojskowi i survivalowcy. Jej konstrukcja umożliwia założenie jej jedną ręką a specjalne zabezpieczenie uniemożliwia jej zsunięcie. Często to właśnie odpowiednio wczesne zatamowanie krwawienia decyduje o życiu lub śmierci pacjenta, dlatego ten nietypowy bandaż również warto dołożyć do swojej apteczki.
Podczas wypadku najważniejsze jest zatamowanie krwawienia i unieruchomienie uszkodzonej kończyny czy stawu, dlatego nie wolno rezygnować z wykonania opatrunku tylko dlatego, że nie dysponujemy odpowiednim bandażem. Tym bardziej jednak w domu, w samochodzie i w podróży, warto posiadać dobrze wyposażoną apteczkę, dzięki której jesteśmy przygotowani na każdą ewentualność.
