20 czerwca (poniedziałek) 2022 r. Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki” (KPW) zorganizowało zwiedzanie Muzeum Judaistycznego w Starej Synagodze przy ul. Szerokiej 24 w dzielnicy Kazimierz, w Krakowie z przewodnikiem Barbarą Sieńko.
Przed wejściem do bożnicy jest pomnik ku czci 28 polskich patriotów rozstrzelanych tu przez hitlerowców 30.10.1943 r. Pierwsze pomieszczenie, w którym byliśmy to tzw. polisz czyli przedsionek, w której znajduje się cysterna „Żywej wody” i pięknie rytowana misa cynowa z XVIII w. Widzieliśmy też fotografie, tej synagogi zniszczonej przez Niemców w czasie wojny. Następnie udaliśmy się do głównej hali modlitewnej dla mężczyzn. W jej środku znajduje się na murowanym podniesieniu metalowa klatka - to Al.-memor. Tu odbywały się obrzędy religijne, ogłaszano też wyroki sądu kahalnego. Tu też w czasie insurekcji w 1794 r. przemawiał Tadeusz Kościuszko wzywając Żydów do walki o wolnościach polskiej ojczyzny. W sali tej zwracają też uwagę zwiedzającego XVII-wieczna kamienna skarbona oraz rzeźbiony ołtarz renesansowy, w którym przechowywano Torę, tzn. Pięcioksiąg Starego Testamentu. Znajduje się tu także wystawa planszowa ilustrująca poczet rabinów krakowskich.
Do hali modlitewnej przylegają dwie małe sale dla kobiet. Następnie przeszliśmy po schodach do sali śpiewaków, w której zachowały się resztki XVIII-wiecznej polichromii. Tu pokazane są pamiątki i dokumenty dotyczące martyrologii Żydów w latach II wojny światowej. Widzieliśmy przedmioty kultowe, codziennego użytku, świeczniki synagogalne, misterne hafty, makaty, pergaminowe rodały, srebrne filigrany, monety, księgi oraz obrazy malarzy polskich. Na piętrze oglądaliśmy wystawę czasową pt. „Świadectwa ocalałych” dr Martina Korcoka urządzoną pod honorowym patronatem Ministra Kultury Republiki Słowackiej w Krakowie. W wycieczce z KPW uczestniczyli: Danuta Chrebor, Jadwiga Duda, prezes i organizatorka wycieczki, Halina i Marian Dyląg, Grażyna Kowal, v-ce prezes, Teresa Kruczek, Ewa Nowosielska, Wanda Polan, Marian Sipióra, Krystyna Wróbel, i zaprzyjaźnieni z KPW: Andrzej Gaczoł, Maria Grubecka, Małgorzata Szwagrzyk, Janina i Tadeusz Woźniakowie.
fot. Jadwiga Duda
