Czy tym razem pałac Radziwiłłów w Grojcu zostanie sprzedany? Czy pojawi się inwestor, który sprawi, że obiekt znów „ożyje”?
Początkiem maja Zarząd Powiatu w Oświęcimiu ogłosił przetarg na sprzedaż zabytkowego pałacu Radziwiłłów. To już kolejne podejście. Czy tym razem nieruchomość zyska nowego właściciela, który zajmie się renowacją?
Na przełomie wieków inwestowano w remont
Jeszcze na przełomie wieków były plany, by pałac służył Powiatowemu Zakładowi Opiekuńczo-Leczniczemu. Prace remontowe początkowo finansował wojewódzki konserwator zabytków w Bielsku-Białej. Z kolei po 1999 roku (reforma administracyjna) nieruchomość przejął powiat oświęcimski, który również przeznaczył środki na remont.
Jak podaje Starostwo Powiatowe w Oświęcimiu, pod koniec lat dziewięćdziesiątych wykonano drenaż opaskowy wokół budynku, który zabezpiecza ściany przyziemia przed naporem wód opadowych. Z kolei w latach 1988-2000 przeprowadzono remont obiektu, obejmujący m.in. wzmocnienie konstrukcji stropów, wykonanie dachu typu mansardowego obu skrzydeł, a także nowych dwubiegowych klatek schodowych. W większości odnowiono tynki wewnętrzne, okna i drzwi.
Niestety, budżet powiatu był ograniczony i zabrakło pieniędzy na dalszy remont. W 2006 prace stanęły.
A ponieważ powiat nie był w stanie utrzymywać finansowo nieruchomości, radni zdecydowali, że najlepszym rozwiązaniem będzie sprzedaż.
Nie jest łatwo sprzedać pałac
To nie pierwszy raz, gdy obiekt idzie pod młotek.
– Pod koniec poprzedniej kadencji Rada Powiatu Oświęcimskiego wystawiła pałac na sprzedaż. Pojawiły się jednak pewne problemy. Wojewódzki Konserwator Zabytków zażyczył sobie, by we wniosku osoby, która chce kupić obiekt, była zawarta również koncepcja jego zagospodarowania, informacja, na jaki cel będzie on przeznaczony – wspomina sołtys Grojca Krzysztof Wolak.
Na to radni nie wyrazili zgody. Przygotowanie koncepcji zagospodarowania obiektu przez osoby biorące udział w przetargu wiązałoby się z przygotowaniem projektu, którego koszt sięgałby kilkudziesięciu złotych.
– Interweniowaliśmy u Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, który w końcu oddalił wniosek konserwatora, a nam przyznał rację. Trwało to jednak bardzo długo. Tak długo, że miniona kadencja się skończyła i pałac nie został sprzedany – mówi Krzysztof Wolak.
Nie znaleźli się chętni, mimo że w pewnym momencie radni powiatowi podjęli nawet decyzję, by obniżyć cenę pałacu.
– Nie jest łatwo sprzedać pałac – podsumowuje sołtys Grojca.
Jest szansa, że tym razem będzie inaczej
W tej kadencji zmieniła się całkowicie sytuacja. Trzeba było odrolnić teren wokół pałacu. Inaczej rolną działkę można byłoby sprzedać właściwie tylko na cele rolnicze.
– Zarząd Powiatu Oświęcimskiego przekazał gminie Oświęcim środki na opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego. I gmina ten plan opracowała. Został uchwalony początkiem tego roku – mówi Krzysztof Wolak.
Zgodnie z uchwałą Rady Gminy Oświęcim nr XLII/470/18 z 24 stycznia 2018 roku w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu położonego w sołectwie Grojec w rejonie ul. Głównej i Al. Ogrodowej, pałac wraz z działkami, na których się znajduje, położony jest w terenach: U – tereny zabudowy usługowej, W – tereny wód powierzchniowych, ZŁ – tereny zieleni łęgowej, zadrzewień. Na powierzchni całej nieruchomości znajdują się udokumentowane złoża węgla kamiennego.
Kolejne podejście
Początkiem maja pałac wraz z otaczającym go odrolnionym terenem ponownie został wystawiony na sprzedaż. Cena wywoławcza to 5 380 000,00 zł netto.
A ponieważ jest to nieruchomość zabytkowa, od ceny sprzedaży zostanie udzielona 50% bonifikata.
– Jeśli, przykładowo, pałac zostanie wylicytowany za 6 mln zł, to nabywca, na mocy ustawy o zabytkach płaci tylko 3 mln zł – mówi sołtys Grojca.
Dlaczego cena o połowę mniejsza?
Inwestor, który kupi pałac, będzie miał bowiem obowiązek – zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – przeprowadzenia remontu konserwatorskiego w ciągu trzech lat od podpisania umowy kupna. Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków poinformował, że dopuszcza się częściowe przekształcenie dyspozycji wnętrz oraz wyklucza się przekształcenie elewacji i bryły zabytkowego budynku.
Sąsiedni PZOL nie stanowi problemu
W bezpośrednim sąsiedztwie pałacu znajduje się Powiatowy Zakład Opiekuńczo-Leczniczy.
– Niektórzy mówią, że przeszkodą w sprzedaży może być znajdujący się tuż obok PZOL. Nie zgadzam się z tym. Dom spokojnej starości znajduje się na odrębnej działce. Nic też nie stoi na przeszkodzie, by posadzić żywopłot oddzielający obie nieruchomości – mówi sołtys Krzysztof Wolak.
Co prawda, w tym momencie nieruchomość znajduje się w nieodpłatnym użytkowaniu Powiatowego Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego w Grojcu. Prawo to zostanie wygaszone jednak najpóźniej w momencie podpisywania umowy notarialnej przenoszącej własność. PZOL ma też podpisaną z gminą Oświęcim umowę, dotyczącą korzystania z urządzeń oczyszczalni, ale tylko do 31 października 2018 roku.
Nie wszyscy też wiedzą, że dojazd do pałacu jest od strony Domu Ludowego, nie od PZOL-u. Niegdyś była tam piękna brama. Teraz jej nie widać, ponieważ teren wokół pałacu jest zarośnięty.
Podobno są chętni
– Mam nadzieję, że tym razem uda się sprzedać pałac. Podobno są chętni – mówi Krzysztof Wolak, który zabiega o to od lat, upatrując w sprzedaży obiektu szansę na rozwój gminy.
– To jest przecież ponad 4 hektary w centrum miejscowości, przy czym jest to idealna lokalizacja. Blisko do Energylandii, blisko do Auschwitz, do Wadowic, do Krakowa. Idealne miejsce na trasach turystycznych – tłumaczy.
W pierwszej połowie lipca okaże się, czy pałac zmieni właściciela.
Czy wiesz, że...
Neogotycki murowany pałac z dachem mansardowym powstał w pierwszej połowie XIX wieku, po gruntownej przebudowie barokowego, XVII-wiecznego dworu. Budynek ma cztery kondygnacje: przyziemie, parter, piętro oraz uzyskane w wyniku zmiany układu konstrukcyjnego dachu – poddasze. Pałac składa się z budynku głównego oraz prostopadle do niego ustawionego skrzydła bocznego. Całkowita powierzchnia budynku to 2332,82 m2, natomiast powierzchnia użytkowa – 1727,92 m2.
Pałac Radziwiłłów położony jest na działkach o łącznej powierzchni 4,1192 hektara. Poza nim na wspomnianym terenie znajduje się budynek gospodarczy oraz zabudowania oczyszczalni ścieków. Wokół natomiast rozpościera się park krajobrazowy. Po części jest to też teren niezagospodarowany (łąki i pastwiska porośnięte roślinnością – trawą i krzewami). W skład nieruchomości wchodzi również staw – dawny staw pałacowy.
Pałac jest podłączony do mediów (do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, elektroenergetycznej i gazowej). Wewnątrz znajduje się własne centralne ogrzewanie.
Anna Piątkowska-Borek
fot. Starostwo Powiatowe w Oświęcimiu
