środa, 6 września 2017 14:39

Żukowa od chrabąszczy, czyli jak przebiegła dekomunizacja w Jaworznie

Autor Anna Piątkowska-Borek
Żukowa od chrabąszczy, czyli jak przebiegła dekomunizacja w Jaworznie

Nie ma już ul. Gwardii Ludowej, Hibnera, Sawickiej, Leńskiego czy ul. Dąbrowszczaków. Jest natomiast Radosna, Dolomitowa, Pyrzowiec i Gryfitów. Łącznie 25 ulic w Jaworznie zmieniło nazwy.

Zmiana jest wynikiem konieczności dostosowania się do zapisów ustawy, która zabrania propagowania komunizmu i innych ustrojów totalitarnych. Propozycje nowych nazw składali mieszkańcy, później rozpatrywał je Miejski Zespół Nazewnictwa Obiektów Publicznych w Jaworznie. Następnie nazwy wysłano do konsultacji do Instytutu Pamięci Narodowej – ostatecznie wszystkie uzyskały pozytywną opinię. Teraz przyszła kolej na decyzję radnych. O zmianie nazw ulic zadecydowano podczas ostatniej sesji, 31 sierpnia. Uchwała Rady Miejskiej wchodzi w życie po upływie 14 dni od daty ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego.

Zmiany dotyczą w sumie ponad 5 tys. osób, które mieszkają przy ulicach o zmienianych nazwach. Nie będą miały jednak wpływu na ważność dokumentów. Dowody osobiste, prawa jazdy i dowody rejestracyjne będzie można używać do czasu, gdy stracą ważność. Gdy minie termin ważności, konieczna będzie ich aktualizacja, jednak zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej za wymianę nie będzie pobierana opłata. Mieszkańcy poniosą jedynie koszt związany z wykonaniem zdjęcia.

Uwaga! Przedsiębiorcy mają niestety więcej roboty. Poniosą też wyższe koszty, związane ze zmianami. Muszą bowiem nie tylko uaktualnić dane w Krajowym Rejestrze Sądowym, ale również wymienić pieczątki, szyldy, wizytówki, zmienić dane na fakturach, a także poinformować o nowym adresie swoich kontrahentów.

Stara / Nowa

1. Adolfa Warskiego (Osiedle Stałe) – Radosna (Ulica Radosna zostaje przedłużona o dodatkowy odcinek drogi noszącej do tej pory nazwę Warskiego)

2. Dąbrowszczaków (Osiedle Stałe) – Energetyków (Nieistniejąca część tej ulicy przebiega na terenie elektrowni, pozostała część jest przedłużeniem ulicy Energetyków i będzie stanowić jej kontynuację)

3. Małgorzaty Fornalskiej (Góra Piasku) – Dolomitowa (Nazwa związana z położeniem drogi. Ulica biegnie w kierunku nieczynnego już kamieniołomu, w którym eksploatowano dolomit do produkcji cementu)

4. Marii Koszutskiej (Jeleń) – Józefa Macy (żołnierz w 5. Pułku Piechoty Legionów w Wilnie i na Westerplatte, otrzymał liczne odznaczenia i medale, m. in. Krzyż Oświęcimski, odznakę „Za zasługi dla Miasta Gdańska”, Srebrny Krzyż Orderu Virtuti Militari)

5. Pawła Findera (Dąbrowa Narodowa) – Kameralna (Krótka, wąska uliczka, bez zabudowy mieszkaniowej – nazwa oddaje jej spokojny charakter.)

6. Stefana Żółkiewskiego (Centrum) – hetm. Stanisława Żółkiewskiego (poprowadził wojska Rzeczpospolitej do zwycięstwa nad czterokrotnie liczniejszymi Rosjanami w bitwie pod Kłuszynem, zginął w bitwie pod Cecorą)

7. Teodora Duracza (Bory) – Kryształowa (Nazwa zaproponowana przez wszystkich mieszkańców tej ulicy)

8. Gwardii Ludowej (Jeziorki) – Arnolda Preglera (leśniczy z Jeziorek. Leśniczówka była punktem kontaktowym dla leśnej grupy Gwardii Ludowej PPS. W 1943 roku za działalność konspiracyjną aresztowany przez Gestapo z całą rodziną. Został rozstrzelany)

9. Henryka Rutkowskiego (Pszczelnik) – Franciszka Racka (w latach 1912-1937 naczelnik, później burmistrz Jaworzna, angażował się w edukację i rozwój młodzieży, powołał Komitet Rozbudowy Miasta, był prezesem miejscowego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”)

10. Władysława Hibnera (Pszczelnik) – Franciszka Schattanka (od 1892 roku piastował urząd Naczelnika Gminy, a po uzyskaniu praw miejskich przez Jaworzno w 1901 roku – był pierwszym Burmistrzem Jaworzna w latach 1901-1903)

11. Kościuszkowców (Osiedle Stałe) – Aurelii Stachurki (w 1947, w Chabówce udzieliła pomocy żołnierzom AK, skazana na 5 lat więzienia)

12. Franciszka Zubrzyckiego (Dąbrowa Narodowa / Łubowiec) – Górników z „Danuty” (Nazwa upamiętniająca śmierć 18 górników – 26 sierpnia 1954 roku, w przynależącej do kopalni Komuna Paryska upadowej „Danuta” doszło do tragedii: wyrobisko pochłonęła woda, a wszyscy pracujący tam wówczas górnicy zginęli)

13. gen. Grzegorza Korczyńskiego (Byczyna) – Na Stoku (Nazwa zwyczajowa, z uwagi na położenie ulicy przy dawnym źródle „Stok”)

14. Adama Rapackiego (Byczyna) – gen. Józefa Hallera (generał broni Wojska Polskiego, legionista, harcmistrz, przewodniczący ZHP, działacz polityczny i społeczny; Kawaler Orderów Orła Białego i Virtuti Militari)

15. Hanki Sawickiej (Osiedle Stałe) – Wincentego Muchy (utworzył I Samodzielny Hufiec Harcerzy w Mościcach, w latach okupacji działał w ramach Szarych Szeregów w Hufcu Mościce, a następnie w Chorągwi Krakowskiej, dodatkowo współpracując z AK, w 1948 roku został aresztowany i skazany na 8 lat więzienia pod zarzutem przynależności do organizacji WiN, w 1955 roku wyszedł na wolność i wrócił do Jaworzna)

16. Juliana Leńskiego (Byczyna) – Pyrzowiec (Zwyczajowa nazwa miejscowa, dla określenia istniejącego tu źródła „Pyrzowiec”)

17. Marszałka Georgija Żukowa (Byczyna) – Żukowa (Nazwa potocznie używana przez mieszkańców Byczyny)

18. Tomasza Baranowskiego (Byczyna) – Abstorskich (15 lipca 1943 roku gestapo dokonało aresztowania w leśniczówce Leśniczego z Byczyny: Mieczysława Abstorskiego z rodziną i nadleśniczego Franciszka Abstorskiego z rodziną; Franciszkowi i Mieczysławowi przypisano ważną rolę w ruchu partyzanckim)

19. Juliana Bruna (Byczyna) – Ireny Odrzywołek (mieszkanka Byczyny, po wojnie była strażniczką krakowskiego więzienia, w 1946 roku brała udział w akcji uwolnienia więźniów. Współpracowała z partyzantami, została aresztowana w Gliwicach, a po ekspresowym procesie – zgładzona w więzieniu przy ulicy Mikołowskiej w Katowicach; w 2016 roku została pośmiertnie uhonorowana odznaką Za zasługi w pracy penitencjarnej)

20. Marcelego Nowotki (Dąbrowa Narodowa) – Władysława Lichtańskiego (działał na rzecz jaworznickich niepełnosprawnych dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym i fizycznym, przez wiele lat był przewodniczącym Koła Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym w Jaworznie oraz członkiem Zarządu Głównego Stowarzyszenia w Warszawie; dzięki niemu w Jaworznie powstały: Ośrodek Rehabilitacyjny przy ul. Sulińskiego, Warsztat Terapii Zajęciowej i Ośrodek Wczesnej Interwencji przy ul. Chopina oraz Środowiskowy Dom Samopomocy przy ul. Szczakowskiej)

21. Mariana Buczka (Dąbrowa Narodowa) – Dziunikowskich (Kazimierz Dziunikowski – uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, zasłużony dla miasta sztygar w dozorze górniczym, po wojnie wieloletni dyrektor jaworznickich kopalń, angażował się w wiele akcji społecznych; Olga Dziunikowska – żona Kazimierza, uzdolniona malarka amatorka; Bohdan Dziunikowski – syn Kazimierza i Olgi, profesor zwyczajny fizyki AGH, wybitny specjalista w dziedzinie radiometrycznych metod analitycznych (twórca niektórych z tych metod), wspaniały wykładowca, autor cenionych podręczników akademickich, ekspert Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, wielki patriota. Laureat wielu nagród, odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem Edukacji Narodowej)

22. Oskara Langego (Osiedle Stałe) – gen. Feliksa Kamińskiego (generał rozstrzelany przez NKWD w 1940 roku w Charkowie, członek Związku Strzeleckiego, podporucznik artylerii w Legionach Polskich, uczestnik I Wojny Światowej oraz wojny polsko-bolszewickiej, za bohaterstwo okazane w wojnie odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, pełnił funkcje adiutanta marsz. Józefa Piłsudskiego)

23. Wincentego Pstrowskiego (Centrum) – Roberta Domsa (wykupił pola górnicze w okolicy Rudnej Góry w gminie Jeleń, gdzie w 1873 roku powstały dwa szyby, noszące nazwy Robert I i Robert II; Roberta Domsa uważa się za twórcę i pierwszego właściciela dzisiejszej kopalni Sobieski)

24. Władysława Kniewskiego (Pszczelnik) – Gryfitów (Ród Gryfitów w historii pojawił się około XII wieku; wywodził się z niego pierwszy, wedle przekazów źródłowych, właściciel okolic Jaworzna, czyli Klemens Magnus Gryfita z rodu Świebodziców; jego ojciec Klemens Klimontowic pochodzący z Małopolski, a służący na dworze księcia Konrada Mazowieckiego za zasługi wobec księcia Kazimierza Opolskiego otrzymał wielkie nadania w pobliżu Jaworzna)

25. Leona Kruczkowskiego (Wysoki Brzeg) – Nad Przemszą (Ulica biegnąca równolegle, do nieopodal przepływającej rzeki Przemszy.

Jaworzno - najnowsze informacje

Rozrywka