Badanie wzroku dziecka – dlaczego jest obowiązkowe?

Regularne badania wzroku dzieci są ważne z wielu względów. Najlepiej jest wykonać je jak najwcześniej, by uniknąć poważnych problemów w przyszłości. Pamiętajmy, że dziecko z wcześnie wykrytą i leczoną wadą wzroku może rozwijać się prawidłowo.

Dlaczego należy regularnie kontrolować wzrok dziecka?

Zapominanie o kontrolowaniu wzroku dziecka rodzi wiele zagrożeń. Przede wszystkim ryzykujemy, że nie będzie się ono rozwijało prawidłowo. Dzieci, które źle widzą z oczywistych przyczyn są mniej sprawne od zdrowych rówieśników, co rodzi wiele problemów. Liczne przykłady pokazują, że uczniowie, u których nie wykryto poważnej wady wzroku byli uznawani za mniej zdolnych (a w skrajnych wypadkach nawet upośledzonych umysłowo!). Nie byli oni w stanie przeczytać tekstu z tablicy, wiele zadań wykonywali dłużej niż inne dzieci, często mieli także problem z czytaniem książek.

Dziecko nie jest w stanie powiedzieć rodzicom i nauczycielom, że widzi źle, gdyż po prostu nie zdaje sobie z tego sprawy. Brak wykrycia wady wzroku we wczesnym etapie życia ma poważne konsekwencje dla rozwoju, a także dla psychiki młodego człowieka (jeżeli został on niesłusznie uznany za upośledzonego umysłowo, może płacić za tę pomyłkę nawet w dorosłości).

Rodzice powinni uświadomić sobie, że wiele (nawet poważnych) chorób oczu jest w pełni wyleczalnych, pod warunkiem, że diagnoza zostanie postawiona wcześnie. Jeżeli więc zależy nam na zdrowiu naszych dzieci, powinniśmy jak najszybciej zaprowadzić je do okulisty.

Warto podkreślić, że część rodziców w zbyt dużym stopniu polega na nauczycielach, czy wychowawcach w przedszkolu. Uważają, że jeżeli coś złego będzie działo się z dzieckiem, zostaną o tym poinformowani. Jednocześnie trzeba zdawać sobie sprawę, że placówki opiekuńcze i edukacyjne mają pod swoją opieką dużą ilość dzieci i mogą nie być w stanie poświęcić każdemu z nich wystarczającej uwagi. To przede wszystkim rodzice są odpowiedzialni za zdrowie swoich dzieci.

Pamiętajmy, że jednorazowe zbadanie wzroku dziecka może okazać się niewystarczające. Często zdarza się, że wady ulegają pogłębieniu (efektem jest niedopasowanie okularów u dużej części dzieci).

Problemy ze wzrokiem to nie tylko kwestia genetyki

Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że choroby zaburzenia widzenia mogą mieć podłoże genetyczne. Jeżeli przynajmniej jedno z rodziców ma problemy ze wzrokiem, należy dokładnie przebadać dziecko, gdyż istnieje duże prawdopodobieństwo, że i ono doświadczy podobnych problemów. Jednocześnie trzeba mieć świadomość, że choroby oczu wcale nie muszą być powiązane z genetyką. Współczesne dzieci znaczną część swojego dnia spędzają ze smartfonami lub przed ekranami laptopów. Stałe narażenie na niebieskie światło może doprowadzić do zaburzeń widzenia.

Jakie zachowania dziecka powinny nas zaniepokoić?

Każdy rodzic powinien uważnie obserwować swoje dziecko. Istnieje wiele sygnałów, które mogą świadczyć o tym, że ma ono problemy ze wzrokiem. Należy czuć się zaalarmowanym, kiedy maluch podczas czytania przykłada książki bardzo blisko do twarzy lub dosłownie siedzi pod telewizorem (może to oznaczać krótkowzroczność). Nietypowe jest także częste mrużenie i przecieranie oczu (to wcale nie muszą być objawy alergii, a kłopoty z widzeniem).

Obserwujmy dziecko podczas zabaw ruchowych i gier zespołowych. Jeżeli ma ono problemy na przykład z trafieniem w piłkę, nie oznacza to, że jest niezdarne. Być może zaburzenia widzenia sprawiają, że nie jest ono w stanie prawidłowo ocenić odległości.

Co jeszcze możemy zrobić, żeby zadbać o oczy naszych dzieci?

Problemy ze wzrokiem mogą być spowodowane zbyt długim spędzaniem czasu przed komputerem. Znajomość technologii jest współczesnemu człowiekowi niezbędna, jednak nie możemy dopuścić do tego, żeby nasze dziecko nie wychodziło z domu. Zaleca się, żeby każde dziecko spędzało przynajmniej godzinę dziennie na aktywności na świeżym powietrzu (jeżeli mieszkamy w Warszawie lub innym dużym mieście, gdzie są problemy ze smogiem – załóżmy mu specjalną maseczkę antysmogową).

Zadbajmy o to, żeby dziecko podczas nauki regularnie spoglądało w dal, na przykład przez okno (taki nawyk pozwoli rozluźnić oczy). Oczy powinny odpoczywać co sześćdziesiąt, a nawet co trzydzieści minut.

Artykuł powstał we współpracy z Fundacją Zobaczyć Jutro