W 1969 zostało otwarte Muzeum w Rydlówce. W bieżącym roku obchodzimy 55 rocznicę tamtego wydarzenia rytuałem Osadzenia Chochoła. Jego celem jest uczczenie pamięci bohaterów "Wesela" Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny.
Podobnie zresztą Stanisława Wyspiańskiego, autora dramatu, inspirowanego słynnym ślubem i weselem w Bronowicach Małych w 1900 roku. Choć wydarzenie to nie ma korzeni w ludowych obrzędach, stało się ważnym elementem lokalnej tożsamości, przyciągając miłośników kultury i sztuki z całej Polski.
Geneza tradycji
Lucjan Rydel i Jadwiga Mikołajczykówna wzięli ślub 20 listopada 1900 roku w Kościele Marii Panny w Krakowie. Następnego dnia w Bronowicach Małych odbyło się wesele, które przerodziło się w wielką ludowo-inteligencką uroczystość co zainspirowało Stanisława Wyspiańskiego do napisania dramatu, który premierowo wystawiono w Krakowie rok później.
W sztuce Chochoł stał się symbolem uśpionej siły i nadziei na odrodzenie. Okrycie róży słomą, aby przetrwała zimowe mrozy, metaforycznie nawiązuje do ochrony wartości kulturowych i ich późniejszego rozkwitu. Ten symbol stanowi centralny element współczesnego Osadzania Chochoła, które co roku odbywa się przed Rydlówką, przypominając o duchowym i artystycznym dziedzictwie młodopolskiej wsi.
Współczesne obchody
W tym roku Muzeum Krakowa zaprasza do udziału w uroczystościach, które ponownie ożywią Bronowice Małe jako historyczny teren młodopolskiej wsi. Program wydarzenia obejmuje:
- O godzinie 11:00 spod Stodoły Bronowickiej wyruszy barwny korowód, który w rytmie muzyki i śpiewu przejdzie ulicami Bronowic. Uczestnicy będą ubrani w stroje krakowskie lub inspirowane wzorami ludowymi. Korowód zakończy się przed Rydlówką.
*W przypadku skrajnie niekorzystnych warunków pogodowych korowód zostanie odwołany.
- O 12:00 nastąpi główny punkt programu – osadzanie chochoła przed Rydlówką. Wydarzeniu towarzyszyć będą występy artystyczne, które połączą elementy tradycji z nowoczesną interpretacją. Tegoroczną atrakcją będzie pokaz kolekcji 1904 autorstwa PLICHa, inspirowanej motywami róży i chochoła.
- Od godziny 15:00 zwiedzający będą mogli wziąć udział w performatywnych oprowadzaniach po Rydlówce, gdzie ożyją postaci z dramatu Wyspiańskiego, a wnętrza wypełni weselna muzyka.
Współtwórcy wydarzenia
Organizacja Osadzania Chochoła jest możliwa dzięki zaangażowaniu licznych lokalnych organizacji i społeczności, takich jak Koło Gospodyń Wiejskich z Maszyc, Teatr Złoty Róg, czy Kapela Kasi Chodoń. W wydarzeniu uczestniczą również szkoły noszące imiona patronów związanych z Weselem, a także liczni wolontariusze z Muzeum Krakowa.
fot: Urząd Miasta Krakowa / Archiwum