Wszywka alkoholowa – wyjaśnienie pojęcia
Tak naprawdę, to termin „wszywka alkoholowa” jest pojęciem potocznym, które określa lek Esperal i jego substancję aktywną – Disulfiram. Tego typu skrót myślowy powstał z połączenia chirurgicznego zabiegu umieszczania tabletki z lekiem pod skórą Pacjenta w celu wspierania leczenia alkoholizmu. Tym samym omawiany wyrób medyczny stanowi jeden ze sposobów umożliwiających podjęcie walki o życie w trzeźwości. Jednorazowo podana wszywka aktywna jest od 8 do 12 miesięcy, przy czym, jeżeli Pacjent po tym czasie nie jest gotowy samodzielnie dążyć do dalszej abstynencji i prosi o wsparcie, można zdecydować się na kolejny zabieg, przedłużający de facto jej ważność o kolejne miesiące.
Opis działania wszywki i reakcji disulfiramowej
Aby dokładnie zrozumieć opis działania wszywki alkoholowej należy uświadomić sobie cel tej metody. Przede wszystkim, mimo formy tabletki, Esperal nie jest lekiem na alkoholizm, chociaż z powodzeniem jest stosowany w procesie odwykowym. Dzieje się tak, ponieważ nie ma on zdolności obniżania głodu alkoholowego, nie wpływa także bezpośrednio na sposób zachowania alkoholika. Esperal jest odpowiedzialny za awersję wobec alkoholu. Poprzez swoje działanie uaktywniające się poprzez złamanie abstynencji, wywołuje on zmianę pozytywnych skojarzeń z alkoholem (np. relaks, przyjemność, lepsze samopoczucie) na te o zabarwieniu negatywnym (np. strach, lęk, niechęć, wstręt do alkoholu). Warto dodać, że taki mechanizm nie jest związany z wpływem Esperalu na układ nerwowy lub psychikę, a jest konsekwencją objawów o podłożu fizjologicznym wywoływanych przez Disulfiram. Wyjaśniając biologicznie – umieszczony w ciele Esperal zaczyna uwalniać swoją substancję aktywną. Poprzez krwioobieg trafia ona do wątroby, zaburzając jej procesy metaboliczne. Konkretnie zablokowaniu ulega jeden z jej enzymów – dehydrogenaza alkoholowa. Kiedy Pacjent pije alkohol, jest on sprowadzany do postaci toksyny, jaką jest aldehyd octowy. W normalnych warunkach dalszym elementem łańcucha jest kwas octowy i jego wydalenie, jednak w przypadku leczenia wszywką, trująca substancja zaczyna się kumulować, doprowadzając do silnego zatrucia alkoholowego – organizm pozbawiony innych strategii próbuje usunąć aldehyd w sposób obrazowy. Mimo, iż jego objawy zbliżone są do pospolitego kaca, to jednak trwają one znacznie dłużej (nawet kilkanaście godzin) i mają większą siłę natężenia. Proces ten nazywany jest „reakcją disulfiramową”, a wspomniane objawy to:
- Pulsujący ból głowy i jej zawroty,
- Bóle mięśniowe i ich drżenie,
- Problemy z oddychaniem i duszności, uderzenia fal gorąca
- Nudności, biegunka, wymioty,
- Rozszerzanie naczyń krwionośnych, czerwone plamy skórne,
- Wzmożona potliwość,
- Zaburzenia snu,
- Zaburzenia psychiczne, stany lękowe,
- Tachykardia, skoki ciśnienia,
- Przemijająca impotencja,
- Specyficzny posmak w ustach, zbliżony do metalicznego,
- W skrajnych przypadkach: uszkodzenie narządów wewnętrznych, zawał, śmierć.
Opis czynności zabiegowych chirurga
Zabieg zaszycia alkoholowego, inaczej mówiąc: implantacja wszywki alkoholowej, zalicza się do procedur o niskiej inwazyjności. Zabieg jest krótkotrwały – trwa około 30 minut, bezpieczny i bezbolesny – przeprowadzany w oparciu o znieczulenie miejscowe. Śladem po jego wykonaniu jest jedynie niewielkich rozmiarów, ledwo widoczna blizna.
Procedura zabiegowa przeprowadzana jest w oparciu o kilka etapów. Pierwszym i najważniejszym jest wywiad medyczny z Pacjentem. Jest to moment, kiedy lekarz sprawdza istnienie przeciwwskazań do zabiegu, bada poziom trzeźwości, dobiera w sposób indywidualny dawkę Esperalu pod potrzeby Pacjenta i jego możliwości, opierając się na takich czynnikach jak waga i stopień choroby alkoholowej, a także podaje Pacjentowi dokumenty do podpisu, takie jak świadomość konsekwencji złamania abstynencji podczas terapii Disulfiramem oraz zgodę na zabieg. Warto dodać, że jest to metoda przeznaczona dla osób, które samodzielnie podjęły decyzję o leczeniu. Tym samym nie można nikogo skierować na przymuszone leczenie Esperalem. Jest to także leczenie płatne, nierefundowane przez NFZ, wykonywane jedynie w prywatnych gabinetach. Należy mieć świadomość, że szczerość podczas wywiadu jest kluczem bezpieczeństwa i skuteczności. W przeciwnym razie zbyt niska dawka będzie nieskuteczna, a zbyt wysoka może poważnie zagrażać zdrowiu i życiu. Podobnie w aspekcie przeciwwskazań – zastosowanie wszywki u np. osób chorych przewlekle może powodować pogłębienie już istniejących problemów.
Kolejne etapy to kolejno: podanie znieczulenia miejscowego, niewielkie nacięcie skóry sterylnym skalpelem, umieszczenie tabletki pod powięzią (zwykle w okolicy pośladka, łopatki lub ramienia), zaszycie rany, przyłożenie opatrunku, podanie antybiotyku w celu zapobiegania zakażeniom, wydanie zaleceń. Jeszcze tego samego dnia Pacjent może wrócić do domu i swoich obowiązków, nie ma potrzeby hospitalizacji.
Przeciwwskazania do wykonania zabiegu
Lekarz może odmówić wykonania zabiegu u osób, które:
- Są niepełnoletnie,
- Są w ciąży lub w okresie laktacji,
- Są nietrzeźwe lub nie zachowały wymaganej 48godzinnej abstynencji przed zabiegiem,
- Wykazują nadwrażliwość na składniki tabletki,
- Chorują przewlekle, np. na choroby układu sercowo-krążeniowo-naczyniowego, zaburzenia psychiczne, choroby wątroby, zapalenie nerwu wzrokowego, zapalenie wielonerwowe.
Kontrowersje wokół farmakologicznej terapii awersyjnej
Mimo, iż Esperal zaliczany do farmakologicznej terapii awersyjnej jest skuteczny i za każdym razem, kiedy Pacjent łamie abstynencję uaktywnia swoje działanie, wiele autorytetów ze świata medycznego i terapeutycznego krytykuje jego działanie.
Przede wszystkim Disulfiram wchodzi w reakcje nie tylko z samymi napojami procentowymi, ale i innymi produktami spożywczymi, mającymi w sobie alkohol. Dlatego szczegółowo należy sprawdzać etykiety ze składem, szczególnie jeśli chodzi o leki, np. popularne syropy przeciwkaszlowe i niektóre antybiotyki. Uwagę należy zwrócić na słodycze i wyroby cukiernicze (np. nadziewane czekoladki i nasączone ciasta), ocet, a także kosmetyki, jak preparaty do golenia, do higieny ust, czy też dezodoranty.
Kolejna kontrowersja dotyczy tego, że Esperal stosowany samodzielnie u części Pacjentów nie sprawdza się jako metoda lecznicza, wielu z nich bez dodatkowej ingerencji specjalistów wraca do nałogu. Mimo realnego zagrożenia zdrowotnego związanego z reakcją disulfiramową, stosowanie wszywki solo nie jest zalecane, ponieważ jedynie przepracowanie mechanizmów powstawania uzależnienia i nabywania umiejętności radzenia sobie w trudnych chwilach daje jakiekolwiek szanse na trwałą zmianę nawyków. Tym samym Esperal jest idealnym rozwiązaniem podtrzymującym wysoki poziom motywacji, wzmacniającym silną wolę i podtrzymującym chęć do zmian, pod warunkiem, że jest uzupełnieniem psychoterapii. Poleca się także udział w spotkaniach grup typu AA.
Profesjonalizm – gwarancją bezpieczeństwa
Czasami zdarza się tak, że organizm reaguje na wszywkę jak na ciało obce. Próbuje ją zwalczyć, przez co pojawia się obrzęk, zaczerwienienie miejsca zabiegowego i wyciek płynu surowiczego. Co prawda jest to sytuacja skrajnie rzadka, jednak może ona wystąpić. W takiej sytuacji konieczna jest pomoc chirurga.
Szukając odpowiedniego specjalisty i gabinetu należy kierować się profesjonalizmem obu tych podmiotów. Gabinet powinien być czysty, odkażony, wyposażony w nowoczesny sprzęt oraz jałowe narzędzia wyprodukowane przez renomowane firmy, a wszelkie produkty medyczne, jak np. oryginalny lek Esperal powinien być dostępny na miejscu, zapakowany w oryginalne opakowania, otwierane jedynie w obecności Pacjenta. Z kolei zatrudniani lekarze powinni charakteryzować się doświadczeniem, kwalifikacjami i odpowiednim podejściem do Pacjenta. Ważna jest indywidualizacja procesu leczenia, zachowanie dyskrecji, fachowość pomocy, ale z jednoczesnym zachowaniem empatii i poszanowania godności takiej osoby.
Przykładem takiego miejsca na terenie Łodzi jest http://esperallodz.pl/.
Zaufaj profesjonalistom, ciesz się efektami.
