Łętownia w powiecie suskim, w gminie Jordanów, będzie świętować 660-lecie, ale bohaterem tego dnia będzie pisarz i artysta z Tokarni – Bartłomiej Bart Dyrcz. Autor, którego publikacje dobrze znają mieszkańcy powiatu myślenickiego, przygotował monografię „Łętownia. Genius loci 1365–2025”, opowiadającą o historii jednej z najstarszych kliszczackich wsi.
„Historia kołem się toczy”
„Łętownia. Genius loci 1365–2025” to obszerna, ponad pięciusetstronicowa monografia popularnonaukowa, opisująca historię jednej z najstarszych wsi Podbabiogórza – od średniowiecznych początków, przez czas wojen i przełomów XX wieku, aż po współczesność.
Dyrcz sięga do dawnych dokumentów, zapomnianych kronik, fotografii rodzinnych i relacji mieszkańców, żeby możliwie wiernie zrekonstruować losy miejscowości i ludzi, którzy ją tworzyli.
Symboliczna jest również okładka książki. Wykorzystano na niej fotografię koła młyńskiego napędzającego dawny młyn przy kuźni Franciszka Gromali na roli Kubackich w Łętowni – zdjęcie z drugiej połowy lat 50. przedstawia grupę młodych mężczyzn odpoczywających na i przy kole. Autorzy projektu podkreślają, że koło ma przypominać o nieustannym ruchu dziejów: czas mieli doświadczenia w pamięć, a pamięć zamienia się w opowieść, która wraca do kolejnych pokoleń.
Publikacja powstała z myślą o 660-leciu wsi, ale ma ambicję wyjść poza lokalny jubileusz. Czytelnik znajdzie w niej opisy dawnych rodów, ginących zawodów, historii rodzin, miejsc kultu, a także przemian społecznych i gospodarczych, które ukształtowały współczesną Łętownię. Książka będzie bogato ilustrowana: oprócz map i archiwaliów pojawią się liczne zdjęcia dotąd niepublikowane.
Autorem monografii jest Bartłomiej Bart Dyrcz – pisarz, malarz i historyk z Tokarni, znany z łączenia pracy badawczej z działalnością artystyczną. Tworzy malarstwo abstrakcyjne, scenografie teatralne i filmowe, a za swój wkład w upamiętnianie historii otrzymał m.in. Medal „Pro Patria” oraz odznakę „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
Jest autorem licznych publikacji poświęconych lokalnym dziejom, m.in. „Dziejopisu. Kliszczackiego Trójkąta”, biografii „Zapomniane rękopisy” i „Urywki życia”, a także autoryzowanej biografii lidera De Press „Elektryczny Baca. Andrzej Dziubek”.
- Zobacz też:
Głos24
To właśnie przy pracy nad biografią Andrzeja Dziubka Dyrcz napisał teksty do dwóch głośnych utworów De Press – „Straty wojenne Polski” i „Reparacje”, poświęconych tematowi reparacji wojennych i pamięci o stratach II wojny światowej.
Jako stypendysta Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej i Ministerstwa Kultury współtworzył również scenariusz filmu „Piekło” opartego na autentycznych wydarzeniach z czasów wojny.
„Łętownia. Genius loci 1365–2025” jest więc naturalnym przedłużeniem jego dotychczasowych zainteresowań – próbą uchwycenia „ducha miejsca” w opowieści o konkretnej społeczności i jej losach. Premierowy wieczór w Łętowni ma być nie tylko promocją nowej książki, ale też zachętą, by na nowo spojrzeć na historię własnej miejscowości i jej ukryte skarby.
Wieczór z historią i muzyką
Na premierę zapraszają Stowarzyszenie Gromada Łętownia, Davis Fabrics, wydawca oraz sam autor. Uroczystość zaplanowano tak, by była świętem całej społeczności – zarówno mieszkańców, jak i osób zainteresowanych historią Podbabiogórza.
Wieczór rozpocznie spotkanie z autorem książki o Łętowni. To okazja, by usłyszeć o kulisach powstawania książki, warsztacie pisarza i odkryciach archiwalnych, które udało się poczynić w trakcie kilkuletnich badań nad dziejami wsi. Uczestnicy będą mogli zadać pytania, poprosić o dedykację i porozmawiać o historii Łętowni widzianej oczami „dziejopisa” Kliszczaków.
Podczas wydarzenia będzie można nabyć egzemplarz monografii w specjalnej, premierowej cenie – dochód zostanie przeznaczony w formie darowizny na cele statutowe Stowarzyszenia Gromada Łętownia, które jest wydawcą publikacji.
Na scenie pojawi się także Gminny Zespół Regionalny „Gronie”, prezentując muzykę, taniec i stroje charakterystyczne dla regionu. Zwieńczeniem wieczoru będzie koncert Kamila Kołodziejczyka z towarzyszeniem prestiżowego Happy Big Band pod dyrekcją Mirosława Kaszuby – połączenie lokalnego dziedzictwa z brzmieniem dużej orkiestry ma nadać premierze wyjątkową, świąteczną oprawę.
fot. UG Jordanów
