Wyjątkowa gratka. Zabytkowy fort w Podgórzu otwiera się dla krakowian

Wyjątkowa gratka! Zabytkowy fort w Podgórzu otwiera się dla krakowian

Fort Benedykt to najpiękniej położony fort Krakowa. Ukryty teraz wśród zieleni, nie wszystkim jest znany. Nie wszyscy wiedzą też, że wkrótce sianie się ważnym miejscem na edukacyjnej i turystycznej mapie Krakowa. A już w tę niedzielę można zwiedzić zabytkowy obiekt.

Dzień otwarty – fort zaprasza mieszkańców

Już w najbliższą niedzielę, 20 lipca, mieszkańcy Krakowa i turyści będą mieli okazję zajrzeć do wnętrza odnowionego fortu. W godzinach od 14.00 do 19.00 odbędzie się dzień otwarty – wyjątkowe wydarzenie, podczas którego będzie można na własne oczy zobaczyć efekty pierwszego etapu prac.

W programie przewidziano zwiedzanie obiektu z przewodnikiem, który opowie o historii fortu i planach jego przyszłego zagospodarowania. Uczestnicy będą mogli również spotkać się z rekonstruktorami historycznymi, którzy przybliżą realia życia w XIX-wiecznym garnizonie.

Fort z historią odzyskuje blask

Fort „św. Benedykt”, położony na wzgórzu Lasoty w krakowskim Podgórzu, powstał w latach 1853–1856 jako jeden z najstarszych obiektów Twierdzy Kraków. Wzniesiony przez Austriaków w ramach rozbudowy systemu obronnego, miał za zadanie kontrolować przeprawy przez Wisłę oraz zabezpieczać podejście od południa. Nazwa fortu pochodzi od pobliskiego kościółka św. Benedykta, jednego z najstarszych sakralnych budynków w Krakowie.

Budynek wzniesiono w stylu neoromańskim, w formie okrągłej wieży artyleryjskiej typu „Maximilian”, z charakterystycznymi otworami strzelniczymi. Po utracie funkcji militarnej przez długie lata popadał w zapomnienie, jednak jego walory historyczne i architektoniczne sprawiły, że zyskał status zabytku i trafił pod opiekę konserwatorską. Teraz rozpoczyna się jego nowe życie.

Remont z poszanowaniem historii

Prace remontowe ruszyły w maju 2024 roku i były prowadzone pod ścisłym nadzorem służb konserwatorskich. Ich celem było nie tylko zabezpieczenie obiektu, ale także wierne odtworzenie jego pierwotnego wyglądu. Odnowiono ceglane mury z zastosowaniem techniki laserunku – przezroczystej warstwy farby, która zabezpiecza i jednocześnie eksponuje fakturę cegły. Wymieniono zniszczone elementy kamieniarki, takie jak parapety, odtworzono również historyczne strzelnice w trzech osiach parteru.

Uwagę zwracają również nowe ceramiczne rzygacze – dekoracyjne elementy odprowadzające wodę deszczową, które przywracają fortowi oryginalny charakter. Wszystkie prace wykonano z dbałością o detale i zgodnie z wytycznymi konserwatorskimi.

Inwestycja w edukację i przyszłość

Remont fortu to nie tylko działanie konserwatorskie, ale przede wszystkim inwestycja w rozwój miasta. Projekt adaptacji obiektu do celów edukacyjnych został uznany przez Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa za jeden z kluczowych, a na jego realizację przyznano dotację w wysokości niemal 7 milionów złotych. Za koordynację prac odpowiada Zarząd Budynków Komunalnych w Krakowie.

Docelowo w forcie ma powstać centrum edukacji z zakresu nauk ścisłych, skierowane głównie do dzieci i młodzieży. To unikatowa inicjatywa, która połączy dziedzictwo historyczne z nowoczesnym podejściem do nauki i popularyzacji wiedzy.

Przyszłość w murach przeszłości

Fort św. Benedykta to jeden z niewielu zachowanych tego typu obiektów w Europie. Dzięki przeprowadzonemu remontowi oraz planowanej adaptacji zyska nowe funkcje i stanie się ważnym punktem na edukacyjnej i turystycznej mapie Krakowa.