Choroby zakaźne (inaczej choroby infekcyjne) to bardzo duża grupa schorzeń wywoływanych przez czynniki zakaźne takie jak wirusy, bakterie, grzyby lub pasożyty i złamania sił odpornościowych organizmu, lub wywołane obecnością w organizmie bioaktywnych toksyn.
Charakteryzuje je łatwość przenoszenia pomiędzy ludźmi i zwierzętami w sposób pośredni lub bezpośredni. Choroby zakaźne od wieków były główną przyczyną zgonów. Upowszechnienie wiedzy z zakresu higieny i szczepień ochronnych oraz coraz bardziej skuteczna farmakoterapia umożliwiły skuteczne zapobieganie i leczenie tego typu schorzeń. Pomimo wielu sukcesów w skutecznym zwalczaniu chorób zakaźnych mutujące wirusy ciągle stanowią zagrożenie epidemiologiczne. Najdobitniej świadczy o tym rozprzestrzeniająca się epidemia najnowszego koronawirusa COVID – 19.
Rodzaje chorób zakaźnych
Lista chorób zakaźnych, publikowana na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego, jest bardzo długa i obejmuje szerokie spektrum schorzeń. Listę chorób zakaźnych można usystematyzować według czynnika etiologicznego na: bakterie (krętki i riketsje), grzyby, priony, wirusy i infekcje o etiologii mieszanej. Ze względu na sposób rozprzestrzeniania się rozróżniamy choroby zakaźne przenoszone drogą pokarmową, drogą powietrzną, za pośrednictwem nosicieli, przez naruszenie ciągłości tkanek. Choroby zakaźne atakują dzieci i dorosłych. Choroby wieku dziecięcego są szczególnie złośliwe dla dorosłych, osób starszych i przewlekle chorych. Odchorowanie wcale nie daje gwarancji, że nie będzie nawrotu w przyszłości.
Najczęściej występujące choroby zakaźne
Najczęściej występującą infekcją wirusową są przeziębienia i grypa, atakujące błony śluzowe wyściełające drogi oddechowe zarówno dzieci jak i dorosłych. Niebezpieczne są powikłania po grypowe a wirus grupy szybko mutuje i zmienia budowę wytwarzając nowe szczepy. Wiele chorób zakaźnych jest typowych dla wieku dziecięcego. Nie jest to sztywną regułą. U osób dorosłych w przypadku zachorowania przebieg choroby jest z reguły poważniejszy, są trudniejsze do rozpoznania i wyleczenia a często dochodzi do powikłań. Do najczęściej występujących chorób wirusowych występujących w wieku dziecięcym należą: ospa wietrzna, odra, świnka, różyczka. Zachorowanie na różyczką u młodych mężczyzn grozi zapaleniem jąder a u kobiet w ciąży możliwe jest poronienie lub nieodwracalne uszkodzenie płodu.
Choroba zakaźna jak z nią walczyć?
W profilaktyce chorób zakaźnych zaleca się szczepienia ochronne. Należy jednak pamiętać, że szczepienia nie zabezpieczają w 100% przed chorobą. Jednak w razie zakażenia choroba będzie miała łagodniejszy przebieg i unikniemy niebezpiecznych powikłań. W profilaktyce ważne jest unieszkodliwienie źródeł zakażenia, izolacja nosicieli, kwarantanna, używanie sterylnego sprzętu medycznego, dezynfekcja, przestrzeganie higieny osobistej i odpowiednia farmakoterapia. Szybką diagnostykę i bezzwłoczne podjęcie leczenia, można uzyskać w centrach medycznych specjalizujących się w leczeniu chorób zakaźnych. W Krakowie leczeniem schorzeń zakaźnych zajmują się również specjaliści w centrach medycznych Scanmed S.A.
