„Nie jestem sam” – pomoc dla seniorów istnieje. Trzeba tylko zapukać

Codzienne wybory między jedzeniem a lekami. Cisza w mieszkaniu, która dzwoni w uszach. Niezapłacone rachunki i strach, że ktoś się dowie. Tak wygląda codzienność tysięcy seniorów w Polsce – i to nie tylko w małych wsiach, ale i w dużych miastach. Warto jednak wiedzieć jedno: pomoc jest. I nikt nie powinien się jej wstydzić.

Seniorzy w potrzebie – nie tylko statystyki, ale realne życie

Z najnowszego Raportu o Biedzie Szlachetnej Paczki 2023 wynika, że co czwarty polski senior żyje poniżej granicy ubóstwa. Tylko w 2023 roku ponad 300 tysięcy starszych osób doświadczało skrajnego niedostatku, a ponad 1,5 miliona żyło w relatywnej biedzie – co oznacza codzienne życie poniżej godnego poziomu.

To często osoby samotne, chore, z ograniczoną mobilnością. – Mieszkam sama. Dzieci wyjechały. Emerytura wystarcza na czynsz i leki. Jedzenie? Czasem ziemniaki z masłem i zupa z kostki rosołowej. Nie narzekam, ale już sił brakuje – mówi pani Helena z podkrakowskiej wsi.

Ten obraz nie jest odosobniony. Dla wielu starszych osób zimą największym luksusem jest ciepły pokój, a marzeniem – rozmowa z drugim człowiekiem.

To nie twoja wina i nie jesteś sam

Ubóstwo wśród seniorów często nie jest wynikiem zaniedbania, lecz systemowych uwarunkowań: niskich emerytur, chorób, utraty bliskich, izolacji. Dlatego tak ważne jest, by nie obwiniać się za sytuację, w której się znalazło. Pomoc należy się każdemu człowiekowi – bez wyjątku.

I co najważniejsze – pomoc jest dostępna. W każdej gminie, na wsi i w mieście, działają instytucje i organizacje, które każdego dnia pomagają takim osobom jak Ty. Poniżej zestawienie miejsc, gdzie można się zgłosić:

Gdzie szukać wsparcia?

Instytucje publiczne

Ośrodki Pomocy Społecznej (OPS) – działają w każdej gminie miejskiej. Można zgłosić się osobiście lub przez kogoś bliskiego. Pomoc obejmuje m.in.:

• zasiłki na jedzenie, leki, opał,
• darmowe obiady lub dowóz posiłków,
• opiekę domową i pomoc w codziennych czynnościach,
• asystenta rodziny lub opiekuna środowiskowego.

Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej (GOPS) – na terenach wiejskich i w małych miejscowościach. Oferują:

• świadczenia pieniężne i rzeczowe,
• pomoc w organizacji transportu do lekarza,
• skierowanie do domu opieki lub dziennego pobytu,
• domowe usługi opiekuńcze.

Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie (PCPR) – tu można skorzystać m.in. z:

• psychologa i rehabilitacji,
• warsztatów terapii zajęciowej,
• programów aktywizacji i wsparcia.

Organizacje pozarządowe i społeczne

• Szlachetna Paczka – pomaga seniorom w całej Polsce. Nie tylko paczki z żywnością i opałem, ale też indywidualne wsparcie. Można też zgłosić inną osobę starszą, która potrzebuje pomocy:
  www.szlachetnapaczka.pl
• Caritas – prowadzi domy opieki, jadłodajnie, akcje „Tytka charytatywna”, wypożycza sprzęt medyczny, organizuje pomoc psychologiczną i duchową.
  www.caritas.pl
• Polski Czerwony Krzyż (PCK) – oferuje żywność, odzież, środki czystości, wizyty wolontariuszy i programy zdrowotne.
  www.pck.pl
• Stowarzyszenie Mali Bracia Ubogich – skupia się na walce z samotnością. Odwiedziny, rozmowy, święta, wspólne spacery i telefon z dobrym słowem.
  www.malibracia.org.pl

Wsparcie lokalne i religijne

Parafie i wspólnoty kościelne – bardzo często znają swoich parafian, organizują zbiórki żywności, leki, pomagają opłacić rachunki.

Kluby seniora i domy dziennego pobytu – można tam zjeść ciepły posiłek, skorzystać z zajęć, porozmawiać, spotkać znajomych.

Masz sąsiada? Zainteresuj się. Może czeka na Ciebie.

Nie tylko instytucje mogą pomóc. Czasem największą siłę ma człowiek obok. Jeśli zauważasz, że starsza osoba w Twoim bloku czy wsi:

przestała wychodzić z domu,

nie odbiera poczty,

ma problem z zakupami,

wygląda na zmęczoną, zaniedbaną, wycofaną,

zareaguj. Zapytaj, czy wszystko w porządku. Zaproponuj pomoc. Zgłoś sytuację do ośrodka pomocy. Czasem jedno „dzień dobry” i uśmiech mogą zmienić wszystko.

Seniorzy często nie mówią głośno o swoich trudnościach. Z dumy, z obawy, że będą ciężarem. Ale to nie znaczy, że nie potrzebują wsparcia. Ich życie to często cicha walka, której nikt nie widzi.

Wspólnota to nie tylko słowo

Wrażliwość społeczna zaczyna się od uważności. Od gotowości, by pomóc. Od przekonania, że bieda i samotność nie są czymś, za co należy się wstydzić – lecz czymś, na co społeczeństwo powinno odpowiadać.

Seniorze – nie jesteś sam. Są ludzie, instytucje i organizacje, które chcą Ci pomóc. Nie bój się wyciągnąć ręki – bo po drugiej stronie już ktoś ją trzyma.