Mało kto wie, że w Małopolsce również wydobywa się gaz ziemny ze złoża „Raciborsko”. O tej kopalni oraz możliwości eksploatacji gazu ziemnego niekonwencjonalnego i konwencjonalnego w Polsce mówił mgr inż. Antoni Dynowski, emerytowany Główny Specjalista Departamentu Górnictwa Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach, członek Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa w Oddziale Krakowskim. Prelekcja odbyła się w ramach 23 spotkania z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis!.
24 stycznia Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki” (KPW) pod patronatem Burmistrza Miasta i Gminy Wieliczka zorganizowało 23 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! pt. „Gaz ziemny zwany łupkowym czyli gaz z formacji łupkowych w Polsce - zasoby - możliwości eksploatacji”- tradycyjnie w sali „Magistrat” Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka przy ul. Powstania Warszawskiego 1. Współorganizatorem spotkania było Sołectwo Koźmice Małe w Gminie Wieliczka.
Prowadząca spotkanie Jadwiga Duda, prezes Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki”, przywitała zebranych, przy szopce zapaliła świecę na znak, że przychodzący na świat w Jezus jest światłością świata. Zaprosiła wszystkich do powstania i zaśpiewania kolędy „Wśród nocnej ciszy” przy akompaniamencie na fortepianie Marii Nawrot, członka KPW. Następnie trzymając w ręce opłatek złożyła wszystkim życzenia noworoczne. Stanisław Dziedzic, sołtys wsi Koźmice Małe, radny Rady Miejskiej w Wieliczce rozdał zebranym opłatki - stosując dystans związany z koronawirusem - składano sobie życzenia. Poinformowała że, w minionym miesiącu z zmarli: 17.12.2021 r. Maria Rydlowa lat 97, kustosz Muzeum „Rydlówka” w Bronowicach Małych, które członkowie KPW zwiedzali z jej przewodnictwem, 23.12.2021 r., Maria Berny, członek KPW w latach 1996 - 2002, lat 89, w latach 1993-1997 i 2011-2005 senator RP, autorka książek m.in. „Wołynianka” , „Pamiętnik dla Alicji. Świat w moich oczach”, która w 1943 r. uciekła z rodzicami przed rzezią na Wołyniu, gdzie mieszkali, do dziadka Klemensa Tatary w Koźmicach Małych - pochowana została we Wrocławiu, 26.12.2021 r. - Jerzy Surzycki, lat 87, uczestnik spotkań „Wieliczka-Wieliczanie”- spoczął na cmentarzu w Wieliczce. W ich intencji odmówiono modlitwę: Ojcze Nasz…, Zdrowaś Mario…Wieczne odpoczywanie…
Maria Nawrot, wieliczanka, poetka z tomiku wierszy swojego autorstwa pt. „Wiersze”, wydanego przez Urząd Miasta i Gminy Wieliczka w 2021 r. odczytała wiersz pt. „Zjazd regionalistów”, przypominając zjazd towarzystw regionalnych z całej Polski z okazji 25. lecia polskiego regionalizmu, który odbył się w dniach 11-13.09.2014 r. w Bydgoszczy, w którym uczestniczyła delegacja KPW. Występ nagrodzono brawami, a Jadwiga Duda obdarowała Marię Nawrot kwiatami od KPW.
Temat 23 spotkania „Wieliczka-Wieliczanie” zaproponował mgr inż. Jan Matzke ze Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki”, który zaprosił do Wieliczki kolegę mgr inż. Antoniego Dynowskiego do wygłoszenia prelekcji. Antoni Dynowski pochodzi z Przeworska, gdzie ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Jagiełły, następnie studiował na Wydziale Wiertniczo-Naftowym Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W latach 1977-1988 był sztygarem oddziałowym i zmianowym w Kopalni Soli „Wieliczka-Bochnia” w oddziałach eksploatacji otworowej Barycz i Łężkowice. Kolejno pracował w Okręgowym Urzędzie Górniczym w Krakowie a następnie w Wyższym Urzędzie Górniczym w Katowicach, skąd przeszedł na emeryturę.
Prelekcje na temat gazu ziemnego niekonwencjonalnego i konwencjonalnego w Polsce z prezentacjami slajdów wygłosili: mgr inż. Antoni Dynowski, emerytowany Główny Specjalista Departamentu Górnictwa Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach, członek Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa w Oddziale Krakowskim - „Gaz ziemny pozyskiwany z formacji geologicznych łupków - zasoby i możliwości ich eksploatacji”; Stanisław Dziedzic i mgr inż. Lesław Madej z Raciborska, emerytowany pracownik Przedsiębiorstwa Poszukiwań Nafty i Gazu w Krakowie, w 1970 r. kierownik wiertnicy N24 na otworze R1 w Koźmicach Małych - „Otwory gazu ziemnego wysokometanowego „Ośrodek Zbioru Gazu (OZG) Raciborsko”: otwór R1 w Koźmicach Małych i otwór R4 w Gorzkowie podlegle Kopalni Gazu Ziemnego w Łąkcie Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa (PGNiG) SA w Warszawie, Oddział w Sanoku.”
Antoni Dynowski mówił m.in: „Wzrastające zapotrzebowanie na gaz ziemny przy równocześnie rosnących jego cenach skłaniają do poszukiwania nowych źródeł pozyskiwania tego surowca. W prezentacji zebrano podstawowe (powszechnie dostępne) informacje na temat historycznych już działań w zakresie poszukiwania węglowodorów z formacji łupkowych w Polsce, w szczególności: pochodzenia gazu ziemnego na tle budowy geologicznej i historii rozwoju życia na Ziemi, teorii powstania węglowodorów i złóż węglowodorów, właściwości gazu ziemnego a także nowych metod poszukiwania i udostępniania gazu z formacji łupkowych, w tym wiercenia kierunkowe i szczelinowania hydrauliczne. Stany Zjednoczone są pierwszym krajem, w którym na dużą skalę rozpoczęto eksploatację gazu ziemnego z łupków. Łupkowy sukces nie zdarzył się przypadkowo i nie narodził się w jedną noc. Aż 18 lat trwały prace nad odpowiednim udoskonaleniem technologii (odwierty horyzontalne oraz szczelinowanie hydrauliczne), które doprowadziły do rewolucji w wydobyciu gazu ze złóż łupkowych. Rozpoczęta w 2008 r. w USA łupkowa rewolucja zmieniła energetyczną mapę tego kraju. W latach 2007–2013, dzięki rosnącemu rozpoznaniu złóż łupkowych, odnotowano ponad 6,5‑krotny przyrost udokumentowanych zasobów gazu i ropy naftowej. W Stanach Zjednoczonych znajduje się kilkadziesiąt perspektywicznych formacji łupkowych występujących w różnych basenach sedymentacyjnych. Optymistyczne szacunki amerykańskiej agencji Energy Information Administration (EIA), która jest analitycznym i statystycznym ramieniem amerykańskiego Departamentu Energii, opublikowane w kwietniu 2011 r. rozbudziły nadzieje na rewolucję i w Polsce. Wynikało z nich, że zasoby tego surowca mogą sięgać u nas nawet ponad 5,3 bln metrów sześciennych. To astronomiczne wręcz ilości, biorąc pod uwagę, że zasoby gazu ziemnego ze złóż konwencjonalnych w Polsce wynoszą około 75 mld m3. Polska zużywa kilkanaście mld metrów sześciennych gazu rocznie, z czego większość sprowadza. Ta wielkość szacowanych zasobów stała się impulsem do zainteresowania poszukiwaniem gazu ziemnego w formacjach łupkowych zarówno wśród firm krajowych, jak i wielu firm zagranicznych. Poszukiwanie niekonwencjonalnych złóż węglowodorów w Polsce rozpoczęło się w 2010 r., kiedy to Minister Środowiska udzielił pierwszych koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż gazu ziemnego i ropy naftowej z formacji łupkowych. Maksymalna ilość koncesji przypadła na 2013 rok. Wobec niezadowalających wyników prac geologicznych, w 2018 roku ostatecznie zamknięto program poszukiwania węglowodorów z formacji łupkowych.
Dziś, przy rosnących cenach gazu, zaczyna się rozważać możliwości powrotu do zagadnienia eksploatacji gazu ziemnego z formacji łupkowych.
Stanisław Dziedzic odczytał informacje o złożu gazu ziemnego „Raciborsko”, pozyskane przez Jadwigę Dudę z PGNiG Oddział w Sanoku od Pani Anny Folcik, kierownik Działu Komunikacji i Pablic Relations: „RACIBORSKO - 1” PGNiG SA Oddział w Sanoku prowadzi eksploatację węglowodorów w czterech województwach: podkarpackim, małopolskim, świętokrzyskim i lubelskim. Eksploatacja prowadzona jest poprzez 34 jednostki organizacyjne (kopalnie) podlegające pod 4 Ośrodki Kopalń (Łańcut, Przemyśl, Tarnów, Krosno). W powiecie wielickim wydobycie prowadzone jest w oparciu o Złoże Raciborsko. Pod względem administracyjnym obszar i teren górniczy „Raciborsko-1" zarządzany jest przez Kopalnie Gazu Ziemnego Łąkta, wchodzącej w skład Ośrodka Kopalń Tarnów. Organem górniczym nadzorującym eksploatację złoża jest Okręgowy Urząd Górniczy w Krakowie.
Charakterystyka geologiczna złoża z określeniem jego granic oraz warunki hydrogeologiczne wydobycia kopaliny: Złoże gazu ziemnego „Raciborsko” położone jest w zachodniej części środkowego Zapadliska Przedkarpackiego, w obszarze na zachód od zatoki gdowskiej w strefie nasunięcia karpackiego. Złoże związane jest z utworami miocenu zalegającymi na zerodowanym i zdyslokowanym podłożu kredowo - jurajskim. Na złożu „Raciborsko” w latach 70-tych odwiercono 9 odwiertów, obecnie pracują dwa: - Raciborsko – 1: (w miejscowości Koźmice Małe). Odwiert został odwiercony w 1970 r., a oddany do eksploatacji w 1971 r. Głębokość całkowita 2408,5 m, w chwili oddania do eksploatacji 545,0 m.; - Raciborsko – 4: (w miejscowości Gorzków). Odwiert został odwiercony i oddany do eksploatacji w 1971 roku. Głębokość całkowita 805.0 m, w chwili oddania do eksploatacji 670,0 m. Odwierty Raciborsko:-1a, -5, -7, -9, -10, -11, -15, to odwierty zlikwidowane. Kopaliną główną złoża Raciborsko jest wysokometanowy gaz ziemny. Gaz ziemny pochodzi z poziomów mioceńskich i jest gazem bezgazolinowym. Złoże gazu ziemnego „Raciborsko” objęte jest obszarem górniczym „Raciborsko-1", utworzonym decyzją Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Powierzchnia obszaru górniczego „Raciborsko-1" wynosi 8 132 985 m2. Teren górniczy pokrywa się z granicami obszaru górniczego. Złoże gazu ziemnego „Raciborsko” nie leży w obrębie obszarów należących do Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. W jego granicach nie występują także inne formy przyrody ujęte w ustawie o ochronie przyrody. Sposób prowadzenia eksploatacji złoża nie stanowi zagrożenia dla ludzi oraz świata roślin i zwierząt. Eksploatacja złoża „Raciborsko” prowadzona jest w oparciu o posiadaną koncesję na wydobywanie gazu ziemnego, zgodnie z Projektem Zagospodarowania Złoża oraz Planem Ruchu Zakładu Górniczego”. Dziękujemy Pani Annie Folcik za przeslanie tej informacji.
Lesław Madej poinformował o przebiegu wierceń na otworach: R1a, R1, R3 i R15 w Koźmicach Małych oraz wierceń na otworach: R7 i D7 w Raciborsku w 1970 r. Fotografie udostępnił Waldemar Pirowski.
Po prelekcjach, które publiczność nagrodziła brawami, do sali „Magistrat” przybyła grupa kolędników misyjnych z gwiazdą z Parafii pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Sierczy: Dominik Gumuła, Kamila Gumuła, Karolina Gumuła, Mateusz Gumuła, Wiktoria Łaciak, Ada Piąstka, Julia Piątek, Paulina Pajerska, Sebastian Pajerski, Aleksandra Stanowska, Julia Ubik, Julia Wilczek z opiekun Jadwigą Piąstka, pod kierunkiem siostry Rafaeli Puzio, urszulanki. Wspólnie z publicznością śpiewali kolędy oraz przedstawili rymowany dialog Kazacha z Maryją i Józefem na temat pomocy dla dzieci w Kazachstanie. Występ nagrodzono brawami. Wykonano wspólne zdjęcie 42 uczestników spotkania, wśród których byli m.in. Zenobia Kłapa z Gminnej Rady Seniorów, Kazimierz Windak, radny Rady Miejskiej w Wieliczce, Adam Czajczyk, sołtys wsi Gorzków, Maciej Rzepecki, uczeń Szkoły Podstawowej nr 2 w Wieliczce i 14 członków KPW.
Uczestnicy spotkania rozmawiali z prelegentami na prezentowany temat. Prowadząca spotkanie podziękowała prelegentom i artystom oraz wręczyła im upominki książkowe od Burmistrza Miasta i Gminy Wieliczka i od Kopalni Soli „Wieliczka” SA. Dziękujemy. Zaprosiła też zebranych na kolejne 24 spotkanie „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! 23 lutego b.r., oraz na zwiedzanie z przewodnikiem wystaw w Muzeum Czartoryskich 1 lutego i 8 lutego b.r. w podziemiach Sukiennic w Krakowie, a 29 lutego o godz.10.15 na zwiedzenie wystawy fotograficznej pt. „Podróż w przeszłość Wieliczki” w Zamku Żupnym w Wieliczce - w Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
Wszyscy uczestniczy spotkania otrzymali: „Wiersze” Marii Nawrot, kalendarze na 2022 r. Mogli zabrać lokalne pisma „Głos Wielicki” ze stycznia 2022 r., w którym jest relacja Jadwigi Dudy z 22 spotkania „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! pt. „Akademia Górnicza w Leoben i jej wychowankowie związani z Wieliczką”, „Puls Wieliczki” oraz materiały reklamowe przywiezione przez Agnieszkę Nowak ze Stowarzyszenia „MANKO” w Krakowie. Od Łukasza Solowarskiego, prezesa Zarządu MANKO Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki” otrzymało „Certyfikat dla partnera ogólnopolskiej kampanii Społecznej Mądre Leczenie TO SZYBSZY POWRÓT DO ZDROWIA!”. Dziękujemy.
***
Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki zaprasza na 24 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! 23.02. (środa) 2022 r. o godz.16.00-tej w Wieliczce w sali „Magistrat” pt. „Nadzór Starostwa Górniczego w Krakowie nad kopalnią soli w Wieliczce w latach 1872-1918”- dr Paweł Krokosz z Instytutu Historii i Dziedzictwa Narodowego Uniwersytetu Papieskiego im. Jana Pawła II w Krakowie. Spotkanie prowadzi Jadwiga Duda, prezes Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki”.
UWAGA! PROSIMY O PRZYNIESIENIE MASECZEK NA TWARZ.
W ZWIĄZKU Z ZOSTRZENIEM PRZEPISÓW SANITARNYCH PROSIMY O ZABRANIE CERTYFIKATÓW SZCZEPIENIA PRZECIW COVID 19 CELEM OKAZANIA W PRZYPADKU KONTROLI SANEPIDU!
fot. J. Duda
![Gdzie w Małopolsce poczuć magię świąt? Przewodnik po jarmarkach bożonarodzeniowych [Zdjęcia i wideo]](https://cdn.glos24.pl/2024/12/jarmarki_w300.webp)