czwartek, 9 września 2021 08:37

Nie żyje autor najsłynniejszego przewodnika po Tatrach. "Dziękujemy Józku. Byłeś dla nas jak górska wyrocznia"

Autor Edyta Sowa
Nie żyje autor najsłynniejszego przewodnika po Tatrach. "Dziękujemy Józku. Byłeś dla nas jak górska wyrocznia"

4 września, w  sobotę wieczór odszedł Józef Nyka taternik, alpinistą, dziennikarz, autor najsłynniejszych przewodników po Tatrach, Pieninach i Gorcach. Przeżył 97 lat, miał na swoim koncie wiele różnorodnych osiągnięć.

Józef Nyka to także człowiek legenda, był jednym z ostatnich żołnierzy 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK, ps. „Szpis”. Zmobilizowany do partyzantki z placówki AK w Czarnym Dunajcu, zasilił w sierpniu 1944 r. gorczański oddział kpt. Juliana Zapały „Lamparta”, który niebawem przekształcony został w IV batalion 1. PSP AK. W jego szeregach Józef Nyka wziął udział m.in. w akcjach na stację kolejową w Lasku koło Nowego Targu i placówkę niemieckiej straży celno-granicznej w Harklowej, „bitwie ochotnickiej” oraz zimowym rajdzie patrolu pchor. Kazimierza Karge „Białego” w Tatry.

Armię Krajową Józef Nyka opuszczał w styczniu 1945 r. w stopniu starszego strzelca, odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Po powrocie do rodzinnej Wielkopolski ponownie zaangażował się w działalność konspiracyjną w ramach Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. Broń złożył dopiero po ogłoszeniu amnestii w drugiej połowie 1945 r. W ostatnich dwudziestu latach zaangażował się w przywracanie pamięci o historii AK.

Bezkompromisowo rozprawiał się z narosłymi przez dekady mitami, dzielił się też z młodym pokoleniem wspomnieniami oraz bogatymi zbiorami zdjęć i listów - jak pisze na swoich stronach IPN

W późniejszych latach był znanym taternikiem i alpinistą, dziennikarzem, autorem przewodników po Tatrach, Pieninach i Gorcach. Dokonał też pierwszego zimowego wejścia, między innymi na północną ścianę Świstowej Czuby, dokonał pierwszego wejścia północną ścianą Schiary (Dolomity).

Józef Nyka został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Był członkiem honorowym PZA, Klubu Wysokogórskiego Warszawa i Real Sociedad Española de Alpinismo.

Napisał wiele książek i przewodników: "Dolina Roztoki i Pięciu Stawów Polskich" (1954), "Dolina Rybiego Potoku (Morskiego Oka)" (1956), "Tatry Polskie" (1969-2020), "Tatry" (1972 i 1994); pisał również o Gorcach i Pieninach.

97 pięknych lat, z których wiele poświęconych było górom. Dziękujemy Józku. Byłeś dla nas jak górska wyrocznia. Dziękujemy - pożegnali Nykę przyjaciele z wydawnictwa Stapis.

foto. prezydent.pl (Józef Nyka odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta Bronisława Komorowskiego, 3 czerwca 2015) )

Podhale

Podhale - najnowsze informacje

Rozrywka