W ramach szerokiej dyskusji nad projektem ustawy o bonie senioralnym, w Kampusie Wielickim odbyły się regionalne konsultacje społeczne.
W spotkaniu wzięli udział m.in. minister ds. polityki senioralnej, Marzena Okła-Drewnowicz, wicewojewoda małopolski, Elżbieta Achinger, oraz pełnomocniczka wojewody ds. polityki senioralnej, Joanna Bobowska. Obecni byli także przedstawiciele samorządów, organizacji pozarządowych oraz ośrodków wsparcia ekonomii społecznej. Konsultacje rozpoczęły się od spotkania Zespołu ekspertów ds. Polityki Senioralnej, który miał na celu przedstawienie propozycji ustawy.
Czym jest bon senioralny?
Jest on nowatorską inicjatywą w polskiej polityce publicznej, która ma pomóc rodzinom w opiece nad seniorami. Jego głównym celem jest umożliwienie osobom aktywnym zawodowo godzenia obowiązków zawodowych z troską o bliskich w podeszłym wieku. Opieka nad osobami starszymi, zwłaszcza tymi wymagającymi stałej pomocy, często wiąże się z rezygnacją z pracy lub ponoszeniem wysokich kosztów związanych z zatrudnieniem prywatnych opiekunów. Dodatkowo niedobór specjalistów w zakresie opieki nad seniorami sprawia, że dostępność takich usług jest bardzo ograniczona.
Cel i założenia projektu ustawy
Ustawa o bonie senioralnym wprowadza innowacyjne rozwiązanie w zakresie wsparcia seniorów, szczególnie w kontekście opieki w miejscu zamieszkania. Jak zauważyła minister Okła-Drewnowicz, rosnąca liczba seniorów, zwłaszcza najstarszych osób, sprawia, że konieczne jest szybkie wdrożenie systemu wspierającego rodziny w opiece nad bliskimi. Podkreśliła, że bez konsultacji z osobami, które najlepiej znają rzeczywiste potrzeby seniorów, wprowadzenie skutecznych rozwiązań jest niemożliwe. Projekt zakłada, że realizacja bonu będzie odbywać się na poziomie gminy, co pozwoli na dostosowanie systemu do specyficznych potrzeb lokalnych społeczności.
Zasady przyznawania bonu senioralnego
Bon senioralny będą mogły otrzymać osoby, które spełniają określone warunki. Muszą to być osoby powyżej 75. roku życia, posiadające niezaspokojone potrzeby w zakresie podstawowych czynności życia codziennego, a ich emerytura lub renta nie może przekraczać określonej kwoty brutto. W 2026 roku limit ten wyniesie 3 500 zł, z planowanym wzrostem w kolejnych latach (4 000 zł w 2027, 4 500 zł w 2028, oraz 5 000 zł od 2029 roku). Warunkiem jest także, aby osoba miała określony poziom niezaspokojonych potrzeb w zakresie codziennych czynności życiowych.
Bon będzie obejmował szeroki zakres usług wsparcia dla seniorów. Zgodnie z projektem ustawy, mogą to być sprawy związane z zaspokajaniem podstawowych potrzeb życiowych, pomocą w dostępie do świadczeń zdrowotnych, opieką higieniczno-pielęgnacyjną, a także organizowaniem kontaktów z otoczeniem.
Ważnym warunkiem jest, że zapewnienie kontaktów z otoczeniem nie będzie mogło stanowić wyłącznej formy usługi. Projektem objęte będą również działania na poziomie lokalnym, pozwalające na elastyczne dostosowanie pomocy do indywidualnych potrzeb seniorów.
Wyzwania związane z opieką nad seniorami
W obliczu starzejącego się społeczeństwa problem opieki nad osobami starszymi staje się coraz bardziej palący. Zgodnie z przewidywaniami, za 16 lat na jedną osobę starszą będzie przypadać tylko dwie osoby w wieku produkcyjnym, co stawia przed społeczeństwem poważne wyzwanie. Jak zauważyła minister Okła-Drewnowicz, konieczne jest, aby polityka senioralna nie koncentrowała się wyłącznie na starszym pokoleniu, ale uwzględniała także potrzeby młodszych osób, które w przyszłości będą stanowić coraz mniejszą część rynku pracy.
fot: Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie