W Oświęcimiu pamiętają i pamiętać będą! Mija 80 lat od rozpoczęcia wysiedleń miejscowej ludności [FOTO]

Żyjmy przyszłością, jednak nie zapominajmy o przeszłości... Dokładnie 80 lat temu rozpoczęły się masowe wysiedlanie miejscowej ludności przez nazistowskich Niemców w związku z rozbudową obozu koncentracyjnego i zagłady KL Auschwitz i kompleksu chemicznego IG Farben Werk Auschwitz.

Wysiedlenia ludności Oświęcimia odbyły się w paru etapach rozpoczętych już w czerwcu 1940 roku. W pierwszej turze od 19 czerwca 1940 roku zostało wysiedlonych ok. 2000 mieszkańców, tak zwanej Osady Barakowej znajdującej się obok przedwojennych koszar Wojska Polskiego oraz budynków Polskiego Monopolu Tytoniowego. Większość budynków, w których zamieszkiwali wysiedleńcy została rozebrana, a pozyskany materiał wykorzystany do rozbudowy obozu. W bezpośrednim sąsiedztwie obozu Auschwitz I rozebrano wówczas ponad sto budynków. Druga fala wysiedleń z Oświęcimia miała miejsce w lipcu 1940 objęła mieszkańców ulic Legionów, Krótkiej oraz Polnej. W listopadzie tego samego roku miało miejsce trzecie wysiedlenie z Oświęcimia, podczas którego usunięto ludność zamieszkałą na lewobrzeżnej dzielnicy Zasolu. Akcję kontynuowano w marcu oraz kwietniu 1941 i również w tym przypadku po deportacjach wyburzano zabudowania mieszkalne zajmowane przez wysiedleńców, a część z nich oddawano personelowi SS oraz volksdeutschom.

Drugi etap wysiedleń został przeprowadzony w marcu i kwietniu 1941 roku. Miał on związek z rozbudową Auschwitz, budową w Brzezince obozu dla 100 tysięcy jeńców wojennych, budową fabryki chemicznej, a także utworzeniem wokół istniejącego już obozu obszaru przeznaczonego na gospodarstwa rolno-hodowlane oraz rybne przeznaczone dla potrzeb załogi SS. W okresie tym, podjęto wysiedlenia z okolicznych wiosek bezpośrednio przylegających do obozu. Wysiedleniami objęto Babice, Brzeszcze Bór  i Budy, Rajsko, Brzezinkę, Broszkowice, Pławy, Harmęże.  8 marca 1941 wysiedlono mieszkańców wsi Pławy, których wywieziono do Gorlitz  Mieszkańców Boru i Bud (przysiółki Brzeszcz), Harmęż, Rajska, Brzezinki, Babic oraz Broszkowic wywieziono do miejscowości znajdujących się w granicach Generalnego Gubernatorstwa  oraz do pobliskich miejscowości na Górnym Śląsku w tym m.in. do Bojszów Jedliny, Woli a także znajdujących się w powiecie bielskim (Dankowic, Osieka, Grojca, Monowitz, Dworów Brzeszcz i Oświęcimia

W ten sposób utworzono zaplanowany obszar buforowy o powierzchni 40 km². Dobytek mieszkańców został zarekwirowany, a ich domy zrównane z ziemią. W Pławach i Harmężach zniszczono w ten sposób ponad 90 procent gospodarstw. W Brzezince z kolei z przeszło 500 budynków mieszkalnych istniejących przed wojną zostało jedynie sześć. W Babicach, Broszkowicach, Borze i Rajsku rozebrano ponad 40 procent domów. Część budynków pozostawiono z przeznaczeniem dla rodzin SS-manów pilnujących obozu oraz Niemców zatrudnionych przy budowie fabryki chemicznej należącej do koncernu IG Farben werk Auschwitz

W sumie w efekcie masowych wysiedleń z Oświęcimia i okolic usunięto około 17 000 Polaków, całkowicie niszcząc osiem wsi. W samym Oświęcimiu pod koniec kwietnia mieszkało jedynie 7600 ludzi, z czego około 90% stanowili Polacy. Do gett deportowano całą żydowską ludność Oświęcimia – łącznie około 7 tysięcy osób.

Pamięć o tych wydarzeniach nie zaginęła. Mimo trudnych czasów epidemii, delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze  przed pomnikiem - tablicami przy „Bramie Śmierci” KL Birkenau. W upamiętnieniu udział wzięli jako główny organizator Wójt Gminy Oświęcim Pan Mirosław Smolarek i Zastępca Wójta Halina Musiał, Proboszcz Parafii Brzezinka Sławomir Szczotka, Starosta Powiatu Oświęcimskiego Marcin Niedziela wraz z Wicestarostą Pawłem Kobieluszem, delegacja Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w osobach Wicedyrektorów Pana Andrzeja Kacorzyka i Anny Skrzypińskiej, delegacja Radnych Gminy Oświęcim na czele z Przewodnicząca Rady Bernadetą Bryzek, radny Grzegorz Hatłas, radny Zbigniew Krzemień, Wiceprezes Wojewódzkiego Stowarzyszenia Sołtysów Władysław Zaliński,  Przewodnicząca Koła Gminnego Sołtysów Sołtys Babic Anna Sporysz,  Sołtys wsi Brzezinka Andrzej Ryszka i Sołtys Pław - Przewodniczący Powiatowego Koła Sołtysów Krzysztof Harmata, Dyrektor OKSiR Gminy Oświęcim Pani Jadwiga Szczerbowska, przedstawiciele lokalnych organizacji społecznych Brzezinki OSP, KGW i Rady Sołeckiej, Stowarzyszenie Osób Poszkodowanych przez III Rzesze na Rzecz Budowy KL Auschwitz - Birkenau  Jan Kasperczyk wraz z Prezesem Stowarzyszenia Panem Krzysztofem Malickim, Prezes Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau Agnieszka Molenda-Kopijasz, Stowarzyszenie Górników  Rencistów i Emerytów Górniczych w Brzezince  Zbigniew Malicki.

Info oraz foto: www.auschwitz-podobozy.org