środa, 10 lipca 2019 14:26

Kraków. Samorządowcy małopolskich gmin i powiatów obradowali na walnym zebraniu

Autor Mirosław Haładyj
Kraków. Samorządowcy małopolskich gmin i powiatów obradowali na walnym zebraniu

W dniu 3 lipca br. w Sali Konferencyjnej Tauron Areny obyło się sprawozdawczo-wyborcze XXXII Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski. W jego trakcie gminy i powiaty, z terenu historycznej Małopolski oraz Województwo Małopolskie wybrali nowe władze Stowarzyszenia.

Przewodniczącym Stowarzyszenia na kolejną kadencję został wybrany w tajnym głosowaniu Kazimierz Barczyk – Wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego (59 głosów za, 0 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się).

Walne Zebranie Członków wybrało w tajnym głosowaniu 19-osobowy Zarząd i 7-osobową Komisję Rewizyjną Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski.

W skład Zarządu na nową kadencję weszli:

Małgorzata Więckowska

Burmistrz Nowego Wiśnicza

Fudala Kazimierz

Rzepiennik Strzyżewski

Gotfryd Grzegorz

Wójt Szerzyn

Gregorczyk Wacław

Burmistrz Krzeszowic

Gromala Tomasz

Wójt Lipnicy Murowanej

Jaśkowiec Dominik

Przewodniczący Rady Miasta Krakowa

Klimaszewski Jarosław

Prezydent Bialska-Białej

Klimek Stanisław

Radny Miasta Tarnowa

Kozioł Artur

Burmistrz Wieliczki

Małuch Małgorzata

Wójt Sękowej

Morawiec Witold

Wójt Olesna

Podobiński Maciej

Wicestarosta Brzeski

Rybak Stanisław

Burmistrz Koszyc

Samborski Adam

Wójt Racławic

Saternus Andrzej

Burmistrz Chełmka

Szarek Wacław

Burmistrz Sędziszowa

Tomal Józef

Starosta Myślenicki

Wojas Zbigniew

Wójt Gdowa

Duda Jan Tadeusz

Radny Województwa Małopolskiego

W skład Komisji Rewizyjnej weszli:

Rudek Wiesław

Wójt Koniuszy

Grela Elżbieta

Wicestarosta Proszowicki

Lachowicz Piotr

Sekretarz Nowego Sącza

Olearczyk Kazimierz

Wójt Bolesławia

Wołos Krzysztof

Wójt Wielkiej Wsi

Zielnik Adam

Burmistrz Wolbromia

Żelazny Roman

Wójt Trzyciąża

Postulaty w sprawie Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej

Ponadto, Stowarzyszenie przedstawiło swoje stanowisko i postulaty w sprawie rozwoju Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej w Krakowie i Małopolsce. Jego tekst prezentujemy poniżej.

Stanowisko

XXXII WALNEGO ZEBRANIA CZŁONKÓW

STOWARZYSZENIA GMIN I POWIATÓW MAŁOPOLSKI

rozwoju Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej w Krakowie i Małopolsce

Szybka Kolej Aglomeracyjna (SKA) to sztandarowy projekt Samorządu Województwa Małopolskiego od początku wspierany przez Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski.

Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski od lat wspiera budowę SKA i aby jak najlepiej rozwijać i wypromować ten projekt zorganizowało już na ten temat 6 konferencji , z udziałem ekspertów z Politechniki Krakowskiej i Akademii Górniczo-Hutniczej, dla samorządów oraz mieszkańców Krakowa i Małopolski.

Pierwszą konferencję na temat SKA Stowarzyszenie Gmin  i Powiatów Małopolski zorganizowało w październiku 2010 pod tytułem: „Jak pokonać korki w Krakowie. Zintegrowany System Komunikacji w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym. Szybka Kolej Miejska. Metro czy premetro w Krakowie”.

Pod koniec 2013 roku przewodniczący SGiPM zwrócił się do Marszałka Województwa Małopolskiego o wpisanie do Kontraktu Terytorialnego budowy za 1,7 mld złotych dodatkowej pary torów w Krakowie, koniecznej dla powstania nowoczesnej Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej z głównym węzłem w Krakowie. SKA zostanie sfinansowana z funduszy UE. Ten ogromny projekt jest już na półmetku i na pewno przyczyni się do podniesienia poziomu życia życie mieszkańców metropolii krakowskiej. Według prognoz, w ciągu dekady liczba pasażerów SKA zwiększy się co najmniej z 6 do 18 milionów.

Dalszy rozwój Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej, która obejmuje swoim zasięgiem 2/3 powierzchni Województwa to konieczność dla ponad 2 milionów mieszkańców Małopolski. Sukces jakim był przewóz 1 miliona pasażerów w pierwszym roku na trasie Kraków – Wieliczka pokazuje, że to także najszybszy i najtańszy sposób na poprawę komunikacji zbiorowej w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym, pokonanie korków w Krakowie i dbanie o czyste powietrze.

Obecnie kosztem 1 miliarda złotych trwa budowa dodatkowej pary torów w Krakowie od Dworca Głównego przez Płaszów, Bieżanów, Rudzice, dla umożliwienia rozwoju i udrożnienia (zajętej w 96%) przepustowości trzech linii SKA na terenie miasta – o co w ostatnich latach wyłącznie zabiegało Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski i PKP PLK. Mając na uwadze kluczowe znaczenie transportu kolejowego w ramach komunikacji zbiorowej konieczna jest jak najszybsze pełne zmodernizowanie i zagospodarowanie 500 km linii kolejowych w Województwie Małopolskim oraz  budowa przystanków kolejowych, dróg dojazdowych i parkingów Park&Ride na terenie Krakowa i Gmin objętych SKA.

Aby w obsłudze Krakowa efektywnie wykorzystać istniejącą infrastrukturę kolejową, należy wybudować 29 nowych przystanków osobowych. Przejazd koleją jest co najmniej dwa razy szybszy i zarazem tańszy niż komunikacją miejską. Ponadto wielki Dworzec Główny w Krakowie posiadający 5 peronów z 10 torami stoi pusty. To niewykorzystana szansa. Pociągi Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej powinny odjeżdżać z niego co 5 minut we wszystkich kierunkach.

Konieczna jest również budowa sieci węzłów przesiadkowych wraz z budową, przebudową istniejących stacji kolejowych i dworców autobusowych oraz zorganizowaniem atrakcyjnej przestrzeni publicznej porządkującej ruch pieszy i kołowy w rejonie dworców, stacji lub w rejonie ważnych miejsc użyteczności publicznej. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski apeluje do samorządów, w tym z Województwa Śląskiego i Świętokrzyskiego, do podjęcia działań zmierzających do rozbudowy Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej (która wykracza poza granice Województwa Małopolskiego) i infrastruktury towarzyszącej – na czele z budowa parkingów przy każdej stacji – kompleksowego projektu służącego zarówno mieszkańcom Małopolski, jak i turystom.

Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski postuluje:

  • Zwiększenie dostępności transportowej Krakowa, Tarnowa, Nowego Sącza i Zakopanego:
  • Zwiększenie dostępności transportowej dla obszarów peryferyjnych (Miechów, Sędziszów):
  • Podniesienie jakości i szybkości połączeń kolejowych z sąsiednimi województwami (śląskie, świętokrzyskie, podkarpackie).

Kolejnym ambitnym celem jaki musimy sobie postawić na kolejne lata będzie umożliwienie dojazdu do Krakowa w ciągu maksimum 1 godziny ze wszystkich stacji kolejowych w Małopolsce.

Podpisano:

Przewodniczący XXXII Walnego Zebrania Członków SGIPM - Małgorzata Małuch

Przewodniczący Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski - Kazimierz Barczyk

Samorządowcy zaniepokojeni gospodarką odpadami

Na Walnym Zebraniu SGiPM poruszono także kwestię nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, której niejasne przepisy stanowią źródło obaw samorządowców. Owocem dyskusji było wypracowanie wspólnego stanowiska, które zostało zawarte w poniższym dokumencie.

Stanowisko

XXXII WALNEGO ZEBRANIA CZŁONKÓW

STOWARZYSZENIA GMIN I POWIATÓW MAŁOPOLSKI

w sprawie nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

Nie od dziś wiadomo, że postawy ekologiczne, dbałość o środowisko i przyrodę stanowią kluczowe zagadnienia w dzisiejszym społeczeństwie. To z jednej strony obowiązek, rzecz niezbędna dla utrzymania otoczenia, w którym żyjemy, w należytej czystości, a z drugiej gwarancja bezpieczeństwa. Środowisko zanieczyszczone, bezprzykładne jego degradowanie i lekceważenie elementarnych obowiązków w tym zakresie, to olbrzymie ryzyko dla zdrowia, a nawet życia ludzi i ekosystemów. Odpady i sposoby radzenia sobie z ich utylizacją, to jeden z tych problemów, których rozwiązanie napotyka na największe przeszkody.

Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski wspólnie z Federacją Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP  oraz Zarządem Targów Warszawskich od 2011 r. organizuje corocznie w Warszawie Ogólnopolską Konferencja Samorządowa w ramach Międzynarodowego Forum Gospodarki Odpadami SOSESEXPO, której celem jest prezentacja najaktualniejszych tematów i zagadnień dotyczących gospodarki odpadowej i ochrony środowiska. Konferencja jest odpowiedzią na wyzwania i obowiązki jakie przed samorządami i przedsiębiorstwami stawiają zapowiadane nowelizacje uregulowań prawnych w gospodarce odpadami.

W 2012 r. ramach kampanii informacyjnej związanej z wejściem w życie nowej ustawy Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski we współpracy ze Związkiem Gmin Lubelszczyzny wydało i rozesłało do wszystkich gmin w Małopolsce bezpłatny „Poradnik dla gmin. Kompleksowe wdrożenie ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach.”

Jednak pomimo uchwalenia  ustawy o utrzymaniu i porządku w gminach z 1 lipca 2011 r. , która  przyniosła prawdziwą „rewolucję śmieciową” i tworzenie nowego systemu zarządzania odpadam i w gminach oraz wprowadzenia od 1 lipca 2017 r. jednolitych standardów segregacji (rozporządzenie ministra środowiska) przepisy wymagają dalszych zmian i poprawek w porozumieniu z samorządami terytorialnymi, a najlepiej kompleksowego opracowania nowych przepisów.

Jako samorządowcy szczególnie jesteśmy zaniepokojeni znacznym wzrostem kosztów odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych, które wynikają  z nowych obowiązków (monitoring wizyjny, zabezpieczenie finansowe roszczeń, wymogi przeciwpożarowe), ograniczenia czasu magazynowania odpadów, wzrostu kosztów składowania, zakazu składowania frakcji energetycznej i in.

Jako samorządowcy nie zgadzamy się na tak radykalny wzrost centralnie wprowadzanych opłat za składowanie odpadów komunalnych  z poziomu 120 zł za tonę w 2017 roku, do 220 zł za tonę w 2019 roku i do poziomu 270 zł za tonę w 2020 r za każdą tonę.

Apelujemy do Rządu RP, aby w ramach prowadzonych prac nad zmianą ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach o nie wprowadzanie szczątkowych, słabo skonsultowanych ze strona samorządową przepisów, ale rozpoczęcie prac z udziałem szerokiego zespołu dla przygotowania nowej, spójnej i kompleksowej ustawy dotyczącej gospodarki odpadami komunalnymi w gminach. Nowa regulacja powinna spełniać dwa najważniejsze postulaty podnoszone przez samorządowców: uproszczenie i uelastycznienie zwłaszcza w zakresie finansów funkcjonowania systemu oraz dostosowanie do przepisów unijnych, zwłaszcza gospodarki o obiegu zamkniętym.

Ze strony Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski deklarujemy pełna gotowość do zaangażowanie się w prace nad nowymi przepisami.

Podpisano:

Przewodniczący XXXII Walnego Zebrania Członków SGIPM - Małgorzata Małuch

Przewodniczący Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski - Kazimierz Barczyk

Chcą szybciej czystego powietrza w województwie

Samorządowcy sporządzili także pismo w którym wytknęli władzom centralnym opieszałość i brak konkretnych działań, co ich zdaniem może skutkować odebraniem funduszy Unii Europejskiej na walkę ze smogiem. Jak piszą działacze SGiPM „taka sytuacja w przypadku Małopolski byłoby prawdziwa katastrofą”. Poniżej można zapoznać się pełną treścią stanowiska Stowarzyszenia w tej sprawie.

Stanowisko

XXXII WALNEGO ZEBRANIA CZŁONKÓW

STOWARZYSZENIA GMIN I POWIATÓW MAŁOPOLSKI

w sprawie przyspieszenia przez Rząd RP  realizacji Programu „Czyste powietrze”

W związku z realizacja Programu „Czyste powietrze” Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski apeluje do Rządu o podjęcie pilnych działań zmierzających do efektywniejszej realizacji Programu „Czyste powietrze” poprzez włączenie samorządów terytorialnych oraz zapewnienie funduszy na prawidłowa obsługę rozpatrywania wniosków i realizacji umów. Brak konkretnych i natychmiastowych działań może skończyć się odebraniem funduszy Unii Europejskiej na walkę ze smogiem, co w przypadku Małopolski byłoby prawdziwa katastrofą.

Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski od lat apeluje o podjęcie pilnych działań związanych z ochroną powietrza nie tylko dla ludności miejskiej, ale także wiejskiej, czyli dla ok. 52% obywateli Województwa Małopolskiego. Sam tylko zakaz opalania paliwami stałymi w Krakowie nie sprawdzi się obecnie na terenach wiejskich, ponieważ tylko ok. 230 tys. gospodarstw domowych na wsi jest odbiorcami gazu, z czego około połowa używa gazu go ogrzewania.

W Polsce w gospodarstwach domowych funkcjonuje ok. 3,5 miliona pieców węglowych wykonanych w technologii rodem z XIX w. i corocznie ta liczba się zwiększa.

Biorąc pod uwagę nawet dobrą decyzję wprowadzenia norm dla sprzedawanego węgla te przestarzałe piece emitują nawet 600 mg pyłów w 1 m3, gdy w przypadku sąsiednich Niemiec normy dopuszczają do sprzedaży piece, które emitują maksymalnie 20 mg na m3. Nowoczesne paleniska eliminują również bardzo częsty problem spalania śmieci i innych odpadów.

Z drugiej strony niepokoi nas przyjęte przez Ministra Energii rozporządzenie z dnia 27 września 2018 ws. wymagań jakościowych dla paliw stałych oraz luki w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 1 sierpnia 2017 r. dot. wymagań dla kotłów na paliwo stałe. Wyżej wymienione nowelizacje spowodowały dopuszczenie do obrotu miałów węglowych i odpadów węglowych – zaraz po spalaniu śmieci, najczęstszej przyczynie powstawania smogu.

Apelujemy o natychmiastową zmianę przepisów, tak aby wypełniały cel jaki przyświecał przywróceniu norm na węgiel, czyli eliminacji najgorszego jakościowo paliwa dla pieców domowych.

W 2016 r. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski apelowało do Rządu RP, władz, wojewódzkich, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, aby wdrożyły ogólnopolski program wysokich dopłat do wymiany starych węglowych pieców domowych („kopciuchów”) na  nowoczesne, niskoemisyjne węglowe kotły V generacji.

Program powstał i powoli jest realizowany, jednak z uwagi na bardzo duże potrzeby, wzrost świadomości społeczeństwa oraz dużą ilość zgłaszanych projektów i skomplikowane procedury, Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nie są w stanie terminowo go realizować.

W obliczu bardzo poważnej sytuacji związanej z realizacją Programu „Czyste powietrze” i zagrożeniem odebrania funduszy UE na walkę ze smogiem, jako samorządowcy postulujemy poprawienie programu i pilne włączenie do realizacji Programu jednostek samorządu terytorialnego oraz zapewnienie im niezbędnych funduszy na obsługę.

Podpisano:

Przewodniczący XXXII Walnego Zebrania Członków SGIPM - Małgorzata Małuch

Przewodniczący Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski - Kazimierz Barczyk

Pomóc Polakom na Wschodzie

Delegaci zebrani na XXXII Walnym Zebraniu Członków Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski wystosowali także pismo do Rządu i samorządów z regionu Małopolski, w którym apelowali do podejmowania współpracy z władzami lokalnymi dużych skupisk Polaków mieszkających na Wschodzie w celu ich wsparcia.

APEL

XXXII WALNEGO ZEBRANIA CZŁONKÓW

STOWARZYSZENIA GMIN I POWIATÓW MAŁOPOLSKI

do małopolskich samorządów terytorialnych o podejmowanie współpracy z samorządami na Wschodzie, gdzie znajdują się duże skupiska Polaków

Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski od początku swojej działalności rozwija współpracę samorządową ze Wschodem, szczególnie rejonami zamieszkiwanymi przez duże skupiska Polaków. W ciągu 25 lat zorganizowaliśmy wyjazdy 500 samorządowców na Ukrainę, Białoruś, Litwę i do Rosji, których celem było nawiązanie bezpośrednich kontaktów i promowanie międzynarodowej współpracy samorządowej.

Ponadto Stowarzyszenie zorganizowało wiele przedsięwzięć mających na celu rozwijanie współpracy samorządowej ze Wschodem oraz pomoc Polakom na Kresach, w tym m.in. projekty: Solidarni ze Związkiem Polaków na Białorusi  (III edycje),  Solidarni z Ukrainą w czasie rewolucji pomarańczowej, Rozwój kompetencji organizacji polskich i polonijnych na Wschodzie (II edycje), stworzenie Europejskiego Centrum Informacji i Promocji w Charkowie .

Sztandarowym projektem realizowanym przez nasze Stowarzyszenie już od 20 lat jest Akcja „Podarujmy Lato Dzieciom ze Wschodu”. Także w tym roku Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski organizuje wakacyjny wypoczynek dla dzieci polskich ze Wschodu. W tym roku po raz dwudziesty gościmy w Krakowie ponad 130 młodych Polaków z opiekunami z Ukrainy, Białorusi, Bukowiny Rumuńskiej, Mołdawii i Rosji. Dotychczas w naszej Akcji łącznie wzięło udział prawie 2500 osób.

W ramach jedynego w Polsce opracowania przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski na temat stanu współpracy polskich i polonijnych organizacji na Wschodzie z partnerami w Polsce na obszarze państw objętych projektem (Rosja, Ukraina, Białoruś, Litwa) funkcjonuje w sumie 931 organizacji, w ramach których skupia się aktywność polskich społeczności - ich dane przekazaliśmy do Senatu RP, Wspólnoty Polskiej. Przeważają wśród nich organizacje o lokalnym zasięgu. W związku z tym, że mamy do czynienia ze środowiskiem mniejszości narodowej, immanentną cechą wspólną wszystkich badanych polskich organizacji na Wschodzie, niezależnie od ich struktury organizacyjnej, wiekowej, czy podstawowej deklarowanej sfery aktywności, jest nadrzędny cel, jaki przyświeca ich działalności, tj. odrodzenie lub podtrzymanie polskiej tożsamości narodowej i promocja polskiego dziedzictwa. Cel ten realizowany jest na wielu obszarach w różnej formie: od działalności oświatowej i kulturalnej począwszy po sport. Najwięcej polskich organizacji na Wschodzie prowadzi szeroko pojętą działalność kulturalną. Obejmuje ona przede wszystkim organizację różnego typu wydarzeń promujących polskie dziedzictwo i kulturę (wystawy, wykłady, publikacje, festiwale, tradycyjne święta) oraz polską historię (odczyty, spotkania, publikacje, pokazy), działalność zespołów ludowych (wokalnych i tanecznych). Niezwykle istotnym obszarem ich działalności jest nauczanie języka polskiego, którego znajomość jest coraz słabsza, zwłaszcza wśród młodszych pokoleń.

Zarówno w Rosji, na Ukrainie,  Białorusi, a także na Litwie stowarzyszenia i wspólnoty polskie napotykają na liczne utrudnienia, jeśli chcą się zrzeszać, pielęgnować i uczyć swoje dzieci polskości. Również często, zwłaszcza na obszarach wiejskich, rodziny polskiego pochodzenia żyją w trudnych warunkach ekonomicznych. Z tego powodu współczesna młodzież polonijna nie ma kontaktu z ojczyzną przodków, nie uczy się j. polskiego lub go zapomina, nie zna polskiej historii ani kultury.

Dlatego też konieczne jest realizowanie działań mających na celu wspieranie polskości wśród Polonii i Polaków mieszkających na Wschodzie, którzy są rzecznikami współpracy z Polską i państwami Unii Europejskiej. Konieczne jest podjęcie kompleksowych działań mających na celu wzmocnienie kompetencji liderów organizacji polskich działających w przestrzeni postradzieckiej do efektywnej realizacji zakładanych celów statutowych, a także w sposób szczególny nawiązanie nowych i zacieśnienie istniejących więzi i kontaktów z Polską.

Warto podkreślić, że organizacje polskie działające na Wschodzie mają ogromne zbiory archiwalne i kulturowe dokumentujące losy Polaków, jednak często, z braku wiedzy i umiejętności w zakresie nowoczesnych metod zbierania, udostępniania i promocji swoich zasobów, nie docierają one do szerszego grona odbiorców. Potencjał ten jest niezwykle istotny z punktu widzenia polskich instytucji kultury i pamięci, które dzięki temu  będą mogły uzupełnić swoją wiedzę i zasoby, ale także jest ważny w kontekście budowania wizerunku Polski na arenie międzynarodowej: jako kraju o niezwykle bogatej historii i kulturze, którego losy splatają się wyraźnie z losami naszych najbliższych sąsiadów.

Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski apeluje:

  • Do małopolskich samorządów o nawiązywanie współpracy i zawieranie umów partnerskich z samorządami z Litwy, Białorusi, Ukrainy, Rosji, Rumunii, Mołdawii, Kazachstanu, na czele z miejscami gdzie funkcjonują duże skupiska Polaków.
  • Apelujemy o powoływanie w radach gmin, powiatów i sejmików województw komisji ds. współpracy z Polonią i Polakami za granicą (na wzór takiej komisji w Sejmiku Województwa Małopolskiego)
  • Apelujemy o stworzenie na poziomie województw oraz powiatów wspólnych planów wsparcia dla repatriantów. Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że takie projekty realizowane na poziomie gminy są niewystarczające.
  • Opowiadamy się za uruchomieniem przez organizacje pracodawców, oraz MEN specjalnych programów wspierających edukację ( w tym zawodową ) dzieci repatriantów.
  • Apelujemy do Rządu o poszerzenie systemowej opieki nad najstarszymi Polakami, którzy nie decydują się na repatriację, a jednocześnie chcieliby, aby ich dzieci i wnuki miały szanse na powrót do kraju. Jest to kwestia o niezwykłym znaczeniu, gdyż proces repatriacji nie może pogłębiać dramatu tych, którzy z różnych powodów pozostaną w miejscu swojego osiedlenia
  • Postulujemy, aby Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego pilnie opracowało specjalny program wparcia dla młodych Polaków chcących studiować w kraju.

Podpisano:

Przewodniczący XXXII Walnego Zebrania Członków SGIPM - Małgorzata Małuch

Przewodniczący Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski - Kazimierz Barczyk

Fot. i inf.: SGiPM

Powiat krakowski

Powiat krakowski - najnowsze informacje

Rozrywka