Niebezpieczna grypa ptaków coraz bliżej Polski. Może być zagrożeniem dla ludzi!

Główny Lekarz Weterynarii ostrzeba przed wystąpieniem na terytorium naszego kraju wysoce zjadliwej grypy ptaków. Mogą przenieść ją ze wschodu emigrujace przed zimą dzikie ptaki. Grypa może być niebezpieczna również dla ludzi.

Wysoce zjadliwa grypa ptaków to choroba, która pojawia się w naszym kraju okresowo, zwykle w okresie jesienno-zimowym. W tym roku w styczniu wystąpiło kilkadziesiat ognisk tej niebezpiecznej dla hodowców drobiu choroby. Najwiecej było w  woj. lubuskim,, ale pojawiły się również w Małopolsce.

Zakażna choroba rozprzestrzenia się błyskawicznie w hodowlach drobiu i doprowadza do znacznych strat, bo wszystkie zainfekowane lub podejrzane o zakażenie zwierząta trzeba zabić i utylizować.

Wirus szerzy się w dużych hodowlach, największe zaatakowane stado liczyło 60 tys. kaczek (w miejscowości Borek, gm. Deszczno). W unbiegłym roku w województwach: małopolskim, świętokrzyskim i podkarpackim ogniska HPAI potwierdzono w niewielkich stadach przyzagrodowych (od 7 do ok. 70 sztuk ptactwa), a w woj. opolskim w małej fermie drobiu (228 sztuk ptactwa).

Czy grypa ptaków jest niebezpieczna dla ludzi?

Przypadki bezpośredniego zakażenia ludzi od ptaków wirusem AI są wprawdzie nieliczne, jednak podczas epidemii w Hong Kongu w 1997 roklu i w Holandii w 2003 roku notowano nie tylko objawy kliniczne ale nawet przypadki śmiertelne.

Zakażenie przenosi się najczęściej drogą kropelkową, rzadziej przez kontakt ze skażonymi powierzchniami czy przedmiotami lub poprzez ręce. Ludzie zarażają się ptasią grypą stosunkowo rzadko.

Jak można się zarazić ptasią grypą?

Zakażenia następują przede wszystkim w wyniku kontaktu z żywymi lub martwymi zarażonymi ptakami lub skażonym środowiskiem. Kolejne czynniki ryzyka to udział w uboju, odtłuszczaniu, obróbce tusz zakażonego drobiu i przygotowywanie drobiu do spożycia, zwłaszcza w warunkach domowych. Kilka przypadków ptasiej grypy powiązano ze spożywaniem potraw z surowej, zakażonej krwi drobiu. Nie ma natomiast dowodów na to, by wirusy ptasiej grypy mogły przenosić się na ludzi przez mięso drobiowe lub jajka poddane odpowiedniej (czyli w temperaturze co najmniej 70 st. C) obróbce cieplnej.

Grypa "leci" do nas z ptakami

Główny Lekarz Weterynarii wydał komunikat, w którym informuje o ryzyku wystąpienia wysoce zjadliwej grypy ptaków w związku ze stwierdzeniem w ostatnim czasie nowych ognisk grypy ptaków na terenie zachodniej Rosji i Kazachstanu. Region ten jest znanym jesiennym szlakiem migracji dzikiego ptactwa wodnego do Europy, co sprzyja ryzyku wystąpienia nowych ognisk grypy ptaków w Europie, w tym w Polsce. W miesiącach późnoletnich, tj. w sierpniu i we wrześniu br. na terytorium Kazachstanu stwierdzono 7 ognisk HPAI u drobiu i 86 przypadków u dzików ptaków (krukowate), a na terytorium Rosji 46 ognisk u drobiu i 8 przypadków u dzikiego ptactwa (kaczki i łabędzie). Z alertu EURL w Padwie skierowanego do krajowych laboratoriów referencyjnych ds. grypy ptaków wynika, że kiedy HPAI wykrywano na tych samych obszarach Rosji w 2005 r. oraz w 2016 r., w niedługim czasie pojawiały się ogniska choroby na terenie północnej i wschodniej Europy.

Główny Lekarz Weterynarii przypomina o obowiązujących środkach bioasekuracji określonych w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 kwietnia 2017 r. w sprawie zarządzenia środków związanych z wystąpieniem wysoce zjadliwej grypy ptaków (Dz. U. poz. 722).

Jakie zasady obowiązują w związku z zagrożeniem wystąpieniem HPAI?

Na terytorium Polski:

• zakazuje się:

a) pojenia drobiu oraz ptaków utrzymywanych przez człowieka wodą ze zbiorników, do których dostęp mają dzikie ptaki,

b) wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstwa, w którym jest utrzymywany drób, zwłok dzikich ptaków lub tusz ptaków łownych;

• nakazuje się:

a) utrzymywanie drobiu w sposób ograniczający jego kontakt z dzikimi ptakami,

b) utrzymywanie drobiu w sposób wykluczający jego dostęp do zbiorników wodnych, do których dostęp mają dzikie ptaki,

c) przechowywanie paszy dla ptaków w sposób zabezpieczający przed kontaktem z dzikimi ptakami oraz ich odchodami,

d) karmienie i pojenie drobiu oraz ptaków utrzymywanych w niewoli w sposób zabezpieczający paszę i wodę przed dostępem dzikich ptaków oraz ich odchodami,

e) wyłożenie mat dezynfekcyjnych przed wejściami i wyjściami z budynków inwentarskich, w których jest utrzymywany drób, w liczbie zapewniającej zabezpieczenie wejść i wyjść z tych budynków - w przypadku ferm, w których drób jest utrzymywany w systemie bezwybiegowym,

f) stosowanie przez osoby wchodzące do budynków inwentarskich, w których jest utrzymywany drób, odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego, przeznaczonych do użytku wyłącznie w danym budynku - w przypadku ferm, w których drób jest utrzymywany w systemie bezwybiegowym,

g) stosowanie przez osoby wykonujące czynności związane z obsługą drobiu zasad higieny osobistej, w tym mycie rąk przed wejściem do budynków inwentarskich,

h) oczyszczanie i odkażanie sprzętu i narzędzi używanych do obsługi drobiu przed każdym ich użyciem,

i) powstrzymanie się przez osoby, które w ciągu ostatnich 72 godzin uczestniczyły w polowaniu na ptaki łowne, od wykonywania czynności związanych z obsługą drobiu,

j) dokonywanie codziennego przeglądu stad drobiu wraz z prowadzeniem dokumentacji zawierającej w szczególności informacje na temat liczby padłych ptaków, spadku pobierania paszy lub nieśności,

k) zgłaszanie do powiatowego lekarza weterynarii miejsc, w których jest utrzymywany drób lub inne ptaki, z wyłączeniem ptaków utrzymywanych stale w pomieszczeniach mieszkalnych

Główny Lekarz Weterynarii rekomenduje hodowcom drobiu podjęcie wszelkich możliwych działań na rzecz wzmocnienia bioasekuracji w stadach drobiu.

W przypadku zaobserwowania w stadach drobiu zwiększonej śmiertelności, spadku pobierania paszy i wody, nagłego spadku nieśności, objawów nerwowych (drgawki, skręty szyi, paraliż nóg i skrzydeł, niezborność ruchów), czy innych niepokojących objawów, posiadacz drobiu powinien niezwłocznie powiadomić powiatowego lekarza weterynarii lub podmiot świadczący usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej.

Szczegółowe informacje nt. grypy ptaków dostępne są pod linkiem https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/grypa-ptakow