Niezwykłe odkrycie w Wieliczce. Dokument ukryty był w dzwonnicy

Niezwykłego odkrycia dokonano podczas remontu dzwonnicy przy kościele św. Klemensa w Wieliczce. Robotnicy znaleźli dokument z 1932 roku.

Dokument ukryty w kuli

W środę, 17 kwietnia podczas demontażu krzyża i kuli z dzwonnicy przy kościele św. Klemensa, w centrum Wieliczki, odnaleziono, ukrytą we wnętrzu kuli, zakorkowaną butelkę. O godz. 12.30, w obecności zebranych członków specjalnej komisji otwarto butelkę, a ze środka wyciągnięto zwinięty pergamin. Z tekstu napisanego na pergaminie w języku łacińskim wynika, że dzwonnica została pokryta miedzianą blachą w roku 1911 (całość tłumaczenia łacińskiego tekstu na zdjęciu poniżej). Na odwrocie dokumentu znajduje się drugi tekst napisany w języku polskim 3 października 1938 roku mówiący, że podczas kiedy proboszczem parafii był ks. Józef Śliwa, m. in. odnowiono i przerobiono krzyż, pozłocono kulę i naprawiono dach dzwonnicy. Świadkami otwarcia znaleziska byli: dr inż. Jacek Chrząszczewski, architekt i historyk sztuki, przedstawiciel Wojewódzkiego Małopolskiego Konserwatora Zabytków, Elżbieta Graboś, konserwator zabytków, mgr. inż. Bogusław Kulka, architekt, Bogumił Macina, inspektor nadzoru budowalnego, Paweł Gibas, kierownik budowy, Grzegorz Adamski - szef firmy Adamski-Dachy, główny wykonawca inwestycji, ks. Wojciech Olszowski, obecny proboszcz parafii św. Klemensa w Wieliczce i Piotr Olszowski, przedstawiciel inwestora.

Znaleziony dokument potwierdza, że w 2024 roku mija 113 lat od pokrycia dachem dzwonnicy i 86 lat od naprawy tego dachu.

"Mniej więcej za miesiąc, po odnowieniu krzyża i pozłoceniu kuli,  butelka wraz z pergaminem wróci na wieżę. Do kuli zostanie włożona również kapsuła czasu wraz z listem od współczesnych do przyszłych pokoleń, o czym poinformujemy w późniejszym terminie" - zapewnia parafia na Facebooku.

Najstarsza parafia w Wieliczce

Pierwszy kościół parafialnym św. Klemensa w Wieliczce powstał w XIII wieku. Wzmianka o nim znajduje się w bulli Grzegorza IX z 1229 roku. Był on najprawdopodobniej drewniany. Murowany kościół został wzniesiony z fundacji mieszczan w latach 1333–1370. W tym stanie przetrwał do roku 1782, kiedy to został poważnie uszkodzony przez trzęsienie ziemi.

W 1786 roku rozebrano średniowieczną budowlę aż do fundamentów. W trakcie budowy nowego kościoła obok wzniesiono też dzwonnicę, którą ufundował król Jana III Sobieskiego po pogromie nad Turkami w XVII wieku. Zaprojektował ją włoski architekt Marcina Pellegriniego. Jej budowę ukończono w 1699 roku.

Nowy kościół powstał w latach 1804–1806. W ciągu kolejnych 200 lat architektura budowli była kilkakrotnie zmieniana. W skarbcu i bibliotece kościelnej znajduje się wiele zabytków z XV–XIX wieku, w tym m.in. monstrancja z 1490 roku i grupa rzeźb późnogotyckich.

Huczny jubileusz 200-lecia

W tym roku najstarsza wielicka parafia przygotowuje się do uroczystego obchodu jubileuszu 200-lecia poświęcenia kościoła pw. św. Klemensa. Obchody będą trwały przez cały rok, a rozpoczęły się 4 kwietnia. Świętowaniu towarzyszą wydarzenia, które mają przybliżyć historię parafii m.in. otwarta 5 kwiatnia wystawa w pobliskim Muzeum Żup Krakowskich, pt. Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce, na której można podziwiać spektakularne dzieła złotnictwa gotyckiego i barokowego, obrazy, rzeźby, szaty liturgiczne, historyczny księgozbiór i relikwiarze. Dla zwiedzających przygotowano w sumie 140 obiektów, z których wiele pozostaje zwykle niedostępnych dla publiczności.

Wystawie będzie towarzyszyło wydanie albumu o zabytkowym kościele pod tym samym tytułem. Zaplanowano też sympozjum naukowo-historyczne nt. Parafia p.w. św. Klemensa w Wieliczce, historia – teraźniejszość – przyszłość, które odbędzie się w we wrześniu br. w Wielickiej Mediatece.

Wielicki kościół jest systematycznie odnawiany. W 2022 roku dzięki wsparciu wysokości 750 tys. zł z budżetu Miasta i Gminy Wieliczka przeprowadzono prace konserwatorskie obejmujące wymianę blachy na sygnaturce oraz części dachu nad zakrystią i prezbiterium. Pozłocono też na nowo krzyż i kula z sygnaturkę, które umieszczono po remoncie ponownie na dachu świątyni. Do kuli włożono też dwie kapsuły czasu: zawierającą dwie kartki (z roku 1936 oraz 1982) z informacjami o ostatnich remontach kościoła (dokumenty te odnaleziono podczas prac renowacyjnych) oraz z listem do przyszłych pokoleń z wiadomościami m.in. o obecnym remoncie dachu, monetami i bankomatami obowiązującymi teraz w Polsce, dokumentami dotyczącymi kościoła i Wieliczki w 2022 roku.

Trwający obecnie remont dzwonnicy został sfinansowany dzięki dotacji z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków - Polski Ład. Na wymianę pokrycia dachowego nad nawą główną parafia otrzymała w ubiegłym roku ponad 3 mln zł. Kolejne środki trafiły na wykonanie prac konserwatorskich i restauratorskich dwóch drewnianych stalli w Prezbiterium Kościoła pw. Św Klemensa PM w Wieliczce. Prace mają na celu zatrzymanie procesów destrukcji drewna oraz przeprowadzenie kompleksowej konserwacji technicznej i estetycznej rozpoczną się jeszcze w tym roku.

fot. Fb. Parafia św. Klemensa w Wieliczce, Archidiecezja Krakowska