Paryż – Oświęcim: Tym wagonem dla bydła przewożono deportowanych więźniów

Zbiory, którymi opiekuje się Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau, właśnie powiększyły się o francuski przedwojenny kolejowy wagon bydlęcy. Takimi wagonami Niemcy przywozili do KL Auschwitz-Birkenau Żydów z obozu Drancy pod Paryżem.

Wagon został znaleziony w małej wiosce, niedaleko Pionek, załadowany dźwigiem na TIR-a z obniżoną naczepą i przywieziony do Oświęcimia. Wagon ustawiono tymczasowo przy budynku dawnej obozowej kuchni i kantyny KL Auschwitz.

– Z jednej strony tego budynku znajduje się kolejowa rampa i oryginalne torowisko. Właśnie na te tory 14 czerwca 1940 roku wjechał pierwszy transport więźniów do KL Auschwitz, 728 Polaków z więzienia w Tarnowie – przypomina Agnieszka Molenda, Prezes Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau.

Pochodzący z przełomu lat 20/30 XX wieku wagon nie jest w najlepszym stanie.

– Wymaga gruntownej renowacji. Musimy także znaleźć brakujące elementy – koła, resory i zderzaki. Mamy nadzieję, że to się nam uda i przywrócimy mu pierwotny wygląd – informuje Agnieszka Molenda

Pozyskany eksponat to dwuosiowy wagon towarowy do przewozu bydła lub koni. W czasie II wojny światowej Niemcy takimi „bydlęcymi” wagonami transportowali do KL Auschwitz-Birkenau deportowanych Żydów z całej okupowanej Europy. Tylko nieliczni przewożeni byli wagonami osobowymi.

– Z tabliczki znamionowej na ramie wagonu udało się odczytać słowa „Compagnie Francaise” oraz nazwę stacji „Ivry Port pres Paris”. Prawdopodobnie we Francji wagony były zamawiane pod kątem stacji i miały nabite na tabliczki ich nazwy. Być może właśnie nasz wagon pochodzi z samego Paryża. Musimy to jeszcze dokładnie sprawdzić, zarówno jego stację macierzystą, a być może uda się odtworzyć cześć jego wojennej historii – podaje Agnieszka Molenda, Prezes Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau.

W sierpniu 1941 roku, w okupowanej Francji, Niemcy założyli obóz w Drancy pod Paryżem. Był to obóz przejściowy dla deportowanych Żydów z Francji. Pierwszy transport więźniów z Drancy do KL Auschwitz-Birkenau ruszył 30 marca 1942 roku.

– Do obozu KL Auschwitz-Birkenau z terenów francuskich deportowanych zostało około 70 tys. Żydów w 58 transportach, ostatni transport został wysłany w sierpniu 1944 roku – przypomina Agnieszka Molenda, Prezes Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau.

fot. Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau