Niepewna przyszłość teatru VARIETE w Krakowie. "Nie wyobrażamy sobie funkcjonowania pod innym szyldem"

Los krakowskiego teatru rewiowego wisi na włosku. "Jestem pewien, że wspólnie znajdziemy najlepsze rozwiązania dla przyszłości Variete, które dalej będzie gwarantować rozwój sceny muzycznej" — zapewnia prezydent Aleksander Miszalski.

Zbyt kosztowny, aby funkcjonować?

Dyskusję o likwidacji Teatru Variété wywołał były radny Łukasz Wantuch, który postawił kilka pytań. "Zanim zaczniemy zastanawiać się, kto będzie nowym dyrektorem, zadajmy sobie inne pytanie: do czego potrzebny jest nam teatr muzyczny? Czy pieniądze, jakie przeznaczamy na jego funkcjonowanie, nie można by wydać w inny sposób? Co stracimy, a co zyskamy, jeżeli zlikwidujmy ten teatr? Chyba że oczywiście uznamy, że Kraków jest bogatym miastem i stać nas na to. Pamiętam, jak parę lat temu budżet miasta dał pół miliona złotych na zakup specjalnych mikronów bezprzewodowych" — napisał po artykule Gazety Krakowskiej, która zapowiedziała konkurs na nowego dyrektora Teatru Variété.

Na marcowej sesji Rady Miasta Krakowa sprawę dalszego funkcjonowania Teatru Variété poruszył radny Bartłomiej Kocurek (Koalicja Obywatelska). W interpelacji, skierowanej do prezydenta miasta, postawił pytanie o zasadność finansowania tej instytucji z budżetu miasta, a nawet zasugerował jej likwidację.

Zdaniem Kocurka koszty utrzymania sceny rewiowej są wysokie, a wpływy ze sprzedaży biletów nie pokrywają wydatków, co zmusza miasto do dotowania placówki. Zwrócił również uwagę, że wraz z końcem kadencji obecnego dyrektora warto zastanowić się nad zmianami, w tym nad ewentualnym włączeniem teatru do innej instytucji kulturalnej.

Argumenty za utrzymaniem teatru

Nie wszyscy zgadzają się z tą opinią. Wiceprzewodnicząca komisji kultury, Eliza Dydyńska-Czesak (Kraków dla Mieszkańców), podkreśliła w rozmowie z Głosem24, że instytucje kulturalne nie powinny być oceniane wyłącznie przez pryzmat rentowności.

– Instytucje kultury są inwestycją. Teatr Variété, pełni istotną rolę w  społeczności Krakowa, której nie można sprowadzić tylko do wymiaru  finansowego. Variété to jeden z najważniejszych ośrodków musicalowych w  Polsce, który od powstania zrealizował 16 premier, a bilety na  spektakle wyprzedają się niejednokrotnie do ostatniego miejsca.  Pamiętajmy, że widowiska w teatrach muzycznych są realizowane z dużym  rozmachem, z muzyką na żywo, a same opłaty licencyjne za spektakle są  bardzo wysokie – argumentuje Dydyńska-Czesak.

– Kraków jest miastem kultury. Kultury wszechstronnej i  dostępnej. Gdyby Teatr Variete przestał istnieć, najbliższy teatr  muzyczny mielibyśmy w Chorzowie.
Miasto musi inwestować w kulturę z  powodów, które wykraczają poza czysto finansowy aspekt, co nie znaczy że  nie warto przyglądać się funkcjonowaniu instytucji kultury i oczekiwać  odpowiedzi, ale sugerowanie likwidacji teatru jest w mojej ocenie za  daleko idące i pochopne – zauważa radna Krakowa dla Mieszkańców i dodaje: – Prezydent Miasta Krakowa ogłosił iż odbędzie  się konkurs na stanowisko dyrektora teatru, gdyż obecny dyrektor kończy  kadencję w sierpniu. Rozmawianie w tym momencie o likwidacji teatru  jest niestosowne. Nikt nie chce brać udziału w rekrutacji w takiej  atmosferze, a ja chciałabym, aby aplikacje które spłynął były jak  najlepsze i zawierały fantastyczne wizje prosperowania teatru.

Komentując pomysł połączenia Teatru Variété z Bagatelą, radna Dydyńska-Czesak stwierdziła: – Jeśli Teatr Variété znajdzie się pod szyldem większego teatru, zawsze  będzie tym drugim i dyrekcja będzie patrzyła przez pryzmat dobra tej  głównej siedziby. Teatr Bagatela ma w tym momencie swój plan na  przejęcie Teatru Variété, bo planują remont i dla nich druga siedziba  byłaby w tym momencie fantastycznym rozwiązaniem właśnie na ten czas i  późniejsze funkcjonowania w dwóch lokalizacjach.

Suchej nitki na pomysłach radnego Kocurka nie zostawił też Jan Hoffman — Przewodniczący Rady i Zarządu Dzielnicy I Stare Miasto.

"Od czasu swojej słynnej rady z oknami, Pan Bartłomiej Kocurek jest nazywany przez niektórych złośliwych ludzi "Wujkiem Dobra Rada" – i trudno się dziwić. Tym razem pewnie doradziłby artystom, żeby poszukali sobie innej sceny… w innym mieście, a widzom zaleciłby "przerzucenie się" na występy stand-uperów dostępne za darmo w sieci. Czy naprawdę tak powinna wyglądać polityka kulturalna Krakowa? Zamiast wspierać kulturę, lepiej się jej pozbyć? Na szczęście nie wszyscy myślą w ten sposób. Podziękowania dla Pani radnej Elizy Dydyńskiej-Czesak za nagłośnienie tej bulwersującej sprawy! Chcę wierzyć, że Pan Prezydent Aleksander Miszalski zachowa się przyzwoicie i... nie posłucha rady "swojego" radnego" — skomentował.

Głos w obronie kultury

Głos w obronie swojego teatru zabrali pracownicy i aktorzy. "Stoimy na stanowisku, że kultura nie jest kosztem, a inwestycją i o ile jesteśmy w stanie zgodzić się z tym, że koszty prowadzenia teatru stale rosną (zakładamy jednak, że nie dotyczy to jedynie naszej sceny, a wszystkich dotowanych z budżetu miejskiego teatrów) na co wpływ ma inflacja i wiele innych czynników ekonomicznych, o tyle nie możemy się zgodzić ze stwierdzeniem radnego dotyczącym niskich wpływów z biletów, które w naszym przypadku rosły od 2022 roku średnio o ok. milion złotych rocznie" — napisali w obszernym poście. Zaapelowali też do sympatyków teatru o wsparcie ich walki o utrzymanie teatru "Liczymy na Wasze wsparcie i do zobaczenia w Variété!" — zaapelowali.

Olbrzymie wsparcie od widzów

22 marca opublikowano oświadczenie Dyrekcji, artystów i pracowników teatru "NIE dla likwidacji Krakowskiego Teatru VARIETE" w formie transmisji na żywo. Obejrzało ją 27 tysięcy osób. W internecie pojawiła się też petycja skierowana do prezydenta Aleksandra Miszalskiego, o to, aby nie likwidował tej sceny, która błyskawicznie zdobyła 9 tysięcy podpisów.

"Drodzy Widzowie, wsparcie, jakie od Was otrzymaliśmy po wczorajszym oświadczeniu, odbiera nam mowę. Komentarze, wiadomości i słowa poparcia docierają do nas od osób, które były na naszych przedstawieniach po kilkanaście razy, jak i tych, którzy jeszcze nigdy nie mieli okazji nas odwiedzić, artystów, aktorów, muzyków, tancerzy, teatrów, szkół, reżyserów i polityków z całej Polski. Kłaniamy się Wam i dziękujemy. (...) Jesteśmy przekonani, że zarówno Radni Miasta Krakowa, jak i Pan Prezydent Aleksander Miszalski podejmując decyzję o przyszłości naszej sceny, wezmą pod uwagę również Wasz głos w tej sprawie!" — podsumował teatr.

Przyszłość Teatru Variété w rękach władz miasta

Głos w sprawie zabrał Aleksander Miszalski, który zapewnił, że znajdzie się rozwiązanie zadowalające wszystkich, a Kraków pozostanie miastem kultury. Dzień wcześniej odbyło się spotkanie z ekipą teatru wiceprezydenta Łukasza Sęka. "Pewne są dwie rzeczy: Kraków nie straci sceny muzycznej, a umowa z obecnym dyrektorem nie będzie przedłużona. Wszystkie zobowiązania wobec Teatru Variete ze strony miasta są w mocy, a finansowanie kolejnych premier i spektaklów zapewnione. (...) Jestem pewien, że wspólnie znajdziemy najlepsze rozwiązania dla przyszłości Variete, które dalej będzie gwarantować rozwój sceny muzycznej. Kraków jest miastem kultury i zawsze nim będzie!" — napisał po spotkaniu prezydent i zapowiedział dalsze rozmowy.

Emocjonalny apel do miłośników teatru i kultury w sprawie Variété wystosował Janusz Szydłowski, twórca i wieloletni dyrektor tej sceny. Niepokój dyrektora wzbudziły także pojawiające się informacje o możliwym połączeniu Teatru Variété z inną krakowską instytucją – Teatrem Bagatela. Pomysł ten, według Szydłowskiego, budzi poważne wątpliwości, gdyż może oznaczać koniec samodzielnego funkcjonowania sceny musicalowej, która od lat przyciągała widzów z całej Polski. Szydłowski nie ukrywa swojego rozczarowania sposobem, w jaki prowadzone są rozmowy na temat przyszłości teatru. Jak podkreśla, decyzje zapadają zakulisowo, bez otwartego dialogu, a on sam dowiaduje się o planach z mediów i nieoficjalnych źródeł.

Decyzje ostateczne jeszcze nie zapadły. Teatr Variété, otwarty w 2015 roku jako pierwsza scena rewiowa w Krakowie, od lat budzi kontrowersje – zarówno pod względem artystycznym, jak i finansowym. Mimo że przyciąga miłośników musicalu i widowisk rozrywkowych, pozostaje instytucją dotowaną przez miasto. Dyskusja na temat jego przyszłości wpisuje się w szerszy kontekst polityki kulturalnej Krakowa. Czy Teatr Variété przetrwa w obecnej formie? Czy widzowie nadal będą mogli cieszyć się spektaklami na najwyższym poziomie? Na te pytania odpowiedź przyniosą najbliższe tygodnie. Tymczasem zarówno artyści, jak i widzowie, którzy przez lata pokochali to miejsce, z niepokojem śledzą rozwój wydarzeń. Decyzja należy do władz Krakowa. "Liczymy na jak najszybsze ogłoszenie konkursu na stanowisko dyrektora Krakowskiego Teatru VARIETE" — apelują pracownicy, którzy wciąż mają nadzieję, że uda się ocalić teatr w takiej formie, w jakiej funkcjonuje od 10 lat.

Fot.: Zygmunt Put, wikipedia