W poniedziałek, 8 grudnia, wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar podpisał z samorządem województwa umowę na ponad 1 mln zł z rządowego programu „Mosty dla Regionów”. Pieniądze pozwolą dokończyć dokumentację dla budowy nowego mostu na Wiśle w gminie Nowe Brzesko oraz nowego przebiegu drogi wojewódzkiej nr 775. To ważny krok, który realnie przybliża budowę długo wyczekiwanej przeprawy, ważnej nie tylko dla powiatu proszowickiego, ale i dla kierowców z Bochni, Drwini czy Kazimierzy Wielkiej.
Milion z „Mostów dla Regionów”. Co zmienia podpisana umowa?
Podpisana 8 grudnia umowa dotyczy II etapu przygotowań do inwestycji. Chodzi o opracowanie projektu budowlanego mostu i nowego odcinka drogi wojewódzkiej nr 775 wraz ze wszystkimi uzgodnieniami i decyzjami administracyjnymi – w tym kluczową decyzją ZRID, czyli zezwoleniem na realizację inwestycji drogowej. Dofinansowanie z programu „Mosty dla Regionów” pokryje 80 proc. kosztów kwalifikowanych zadania, pozostałą część zabezpieczy samorząd województwa.
II etap dokumentacyjny rozpoczął się 27 maja 2024 roku i ma zakończyć się 31 maja 2026 roku. Jak szacuje Zarząd Dróg Wojewódzkich w Krakowie, wartość prac to 1,49 mln zł, z czego ponad 1,04 mln zł pochodzi z rządowego programu. Efektem ma być kompletny projekt budowlany, projekt wykonawczy oraz materiały do wniosku o wydanie decyzji ZRID – tak, aby po 2026 roku można było bez zbędnej zwłoki przejść do etapu robót.
ZDW zapowiada też, że w marcu 2026 r. złoży wniosek o dofinansowanie budowy z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg. To z tego źródła mają pochodzić środki na samą realizację mostu i nowego odcinka drogi wojewódzkiej.
Od pomysłu do decyzji środowiskowej – historia inwestycji w pigułce
Nowa umowa domyka kilkuletni proces przygotowań. Pierwszy etap inwestycji ruszył jeszcze w 2017 roku. Wtedy w ramach programu „Mosty dla Regionów” województwo otrzymało środki na opracowanie koncepcji oraz uzyskanie decyzji środowiskowej dla budowy mostu na Wiśle i nowego przebiegu DW 775 między drogą krajową nr 79 a drogą wojewódzką nr 964. Etap I – opracowanie dokumentów zgodnie z wymaganiami przepisów środowiskowych – zakończył się formalnie we wrześniu 2023 roku.
W 2020 roku Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej poinformowało, że projekt z Nowego Brzeska znalazł się wśród inwestycji rekomendowanych do dofinansowania. Rok później podpisano pierwszą umowę o dofinansowanie dokumentacji. Ówczesny marszałek województwa Witold Kozłowski podkreślał wtedy, że nowy most ma znacząco poprawić transport towarów z „proszowickiej spiżarni”, a wicemarszałek Łukasz Smółka zwracał uwagę na mocno wyeksploatowany obecny most i konieczność odejścia od prowizorycznych rozwiązań.
Obecna przeprawa na Wiśle w Nowym Brzesku była już w tak złym stanie, że w 2020 roku konieczny okazał się kolejny gruntowny remont. Na czas prac ruch przerzucono na tymczasowy most pontonowy między Świniarami a Sierosławicami, zbudowany w lipcu 2020 roku przez żołnierzy 1. Batalionu Drogowo-Mostowego z Dęblina. Z przeprawy mogli korzystać kierowcy pojazdów do 3,5 tony, piesi oraz rowerzyści (prowadząc rowery). Most pontonowy stał się na kilka tygodni kluczowym połączeniem komunikacyjnym dla całego regionu – do momentu, gdy w sierpniu 2020 roku przywrócono ruch na wyremontowanym, stałym moście.
– Nowa przeprawa mostowa znacząco poprawi komunikację, co przełoży się na zwiększenie konkurencyjności obszaru i jego dalszy rozwój – podkreślał wówczas wicemarszałek Łukasz Smółka. Początkowo koszt budowy nowego mostu wraz z drogami dojazdowymi szacowano na ok. 97 mln zł. Dziś, przy aktualnych cenach robót, szacunki ZDW sięgają już ponad 150 mln zł, ale cel inwestycji pozostaje ten sam – trwałe rozwiązanie problemu wysłużonej przeprawy.
Po kilku latach uzgodnień i procedur środowiskowych projekt wchodzi dziś w decydującą fazę – przygotowania projektu budowlanego i kompletowania dokumentów do ZRID. To ten etap przesądzi o tym, kiedy realnie może rozpocząć się budowa.
Nowy most i nowa droga – co dokładnie powstanie?
Z karty zadania opublikowanej przez Zarząd Dróg Wojewódzkich wynika, że inwestycja obejmie nie tylko samą przeprawę przez Wisłę, ale cały nowy odcinek drogi wojewódzkiej nr 775. Początek trasy wyznaczono na skrzyżowaniu z drogą krajową nr 79 w rejonie Śmiłowic. Dalej droga pobiegnie nowym śladem na południe przez pola, tereny zielone i międzywale Wisły, by po drugiej stronie rzeki włączyć się do istniejącego układu dróg wojewódzkich w rejonie Grobli i Świniar.
Nowy odcinek DW 775 ma mieć około 2 km długości i klasę techniczną G. W ramach zadania przewidziano budowę skrzyżowań z DK 79 oraz DW 964, obiektów inżynierskich (wiaduktów i przepustów), chodników oraz ciągów pieszo-rowerowych w rejonie skrzyżowań, a także przebudowę dróg gminnych, budowę dróg dojazdowych, systemu odwodnienia i oświetlenia ulicznego. Przebudowane zostaną kolidujące sieci energetyczne, teletechniczne i wodno-kanalizacyjne.
Most ma zostać zaprojektowany na najwyższą klasę obciążenia, tak aby bez ograniczeń przyjmować ruch ciężkich pojazdów, w tym transportu rolnego i samochodów ciężarowych. Szacunkowa wartość całej inwestycji – obejmującej zarówno budowę przeprawy, jak i nowego odcinka DW 775 – wynosi według ZDW ok. 157,3 mln zł. Zakłada się, że 80 proc. kosztów pokryje Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg, a 20 proc. będzie wkładem własnym województwa.
Kiedy realnie przejedziemy nową przeprawą?
Podpisana właśnie umowa dotyczy dokumentacji, ale też wyznacza realny kalendarz. Harmonogram ZDW zakłada zakończenie II etapu do końca maja 2026 roku. Jednocześnie na marzec 2026 r. planowano złożenie wniosku o dofinansowanie robót budowlanych z RFRD.
Jeśli procedura po stronie rządowej przebiegnie sprawnie, decyzja o dofinansowaniu mogłaby zapaść w drugiej połowie 2026 roku. W takim scenariuszu realny czas rozpoczęcia prac w terenie to najwcześniej 2027 rok. Przy skali zadania, obejmującego nie tylko most, ale i nową drogę z pełną infrastrukturą, same roboty budowlane mogą potrwać około dwóch–trzech lat.
Doświadczenia z innych małopolskich inwestycji mostowych realizowanych w podobnym modelu – jak nowy most na Dunajcu w Nowym Sączu – pokazują, że od zakończenia prac projektowych do oddania przeprawy do ruchu mija zwykle kilka lat. Praktycznie oznacza to, że kierowcy mogą liczyć na nowy most w Nowym Brzesku raczej w drugiej połowie tej dekady, przy sprzyjającym przebiegu procedur – w okolicach lat 2028–2029. Ostateczna data zależeć będzie jednak od tempa pozyskania finansowania na prace budowlane i przebiegu przetargów.
Program, który domyka mapę mostów w Małopolsce
Rządowy Program Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Drogowej „Mosty dla Regionów” to wieloletni program uruchomiony w 2019 roku, z budżetem ok. 2,3 mld zł. Jego celem jest uzupełnienie sieci lokalnych i regionalnych dróg publicznych o brakujące przeprawy mostowe. Program finansuje przede wszystkim przygotowanie dokumentacji, a po zakończeniu prac projektowych samorządy mogą ubiegać się o pieniądze na budowę z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg.
Małopolska należy do regionów, które najaktywniej sięgnęły po ten instrument. Wśród zadań realizowanych z „Mostów dla Regionów” znajdują się m.in. przeprawa na Wiśle w Jeziorzanach (łącząca gminy Skawina i Liszki), nowy most na Dunajcu w Nowym Sączu oraz właśnie most w ciągu DW 775 w Nowym Brzesku. W przypadku Nowego Sącza program doprowadził już do finału etapu dokumentacyjnego, a budowa została zakwalifikowana do dofinansowania z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg na lata 2026–2028.
Most, który zmieni codzienność całego regionu
Nowe Brzesko leży w sercu powiatu proszowickiego – rolniczego obszaru nazywanego od lat „proszowicką spiżarnią”. To stąd do Krakowa i w stronę autostrady A4 wyjeżdżają codziennie tysiące ton płodów rolnych, produktów przetwórstwa spożywczego i towarów z lokalnych firm. Obecny układ drogowy – z wysłużoną przeprawą przez Wisłę i objazdami przez inne mosty – nie nadąża za natężeniem ruchu, szczególnie ciężarowego.
Nowy most na Wiśle i nowy przebieg DW 775 połączą drogę krajową 79 z drogą wojewódzką 964, tworząc alternatywny, krótszy korytarz dojazdu do Bochni, autostrady A4 i dalej do Krakowa. Skorzystają na tym nie tylko mieszkańcy gmin Nowe Brzesko i Drwinia, ale także kierowcy z Proszowic, Kazimierzy Wielkiej i części powiatu bocheńskiego. Dla przedsiębiorców oznacza to szybsze i bardziej przewidywalne dostawy, a dla mieszkańców – mniejszy ruch tranzytowy przez centra miejscowości i zwiększenie bezpieczeństwa.
W perspektywie kilku lat most w Nowym Brzesku ma szansę stać się jednym z kluczowych elementów komunikacyjnych wschodniej części Małopolski – łącząc rolnicze zaplecze regionu z głównymi korytarzami transportowymi kraju i ułatwiając codzienne życie mieszkańców po obu stronach Wisły.
fot. UMiG Nowe Brzesko
