„Nie ma mowy o tym, by w kwestii formy budynku "Cracovii" coś się zmieniło”

– Zdajemy sobie sprawę, że dla osób pobocznych nazwa konkursu mogła sugerować, że zadanie postawionym przed jego uczestnikami zakłada ingerencję w bryłę hotelu na czele z „kultową” wręcz fasadą. Nic z tych rzeczy – mówią w rozmowie z Głos24 architekci z Biura Projektów Lewicki Łatak i zapewniają: – Dawny hotel Cracovia darzymy, podobnie jak całe środowisko architektów i osób z nią związanych, ogromną estymą. Ma to oczywiście związek z postacią jego twórcy prof. Cęckiewicza, który jest postacią wręcz legendarną. Dlatego nie ma mowy o tym, by w kwestii formy budynku “Cracovii” coś się zmieniło.

Wyniki konkursu na koncepcję architektoniczną przebudowy dawnego hotelu Cracovia ogłoszone w środę (13 grudnia) przez Muzeum Narodowe i Stowarzyszenie Architektów Polskich w Krakowie przyniosły zwycięstwo dla Biura Projektów Lewicki Łatak sp. z o.o. sp. kom. z Krakowa. Ich projekt zakłada przekształcenie obiektu w Muzeum Architektury i Designu oraz stworzenie nowej przestrzeni w jego bezpośredniej okolicy.

Zwycięzcy konkursu, Kazimierz Łatak i Piotr Lewicki, komentując wygraną, zaznaczyli osobiste powiązania z budynkiem Cracovii, które czują, będąc zarówno mieszkańcami miasta, jak i uczniami jego projektanta, prof. Witolda Cęckiewicza. W rozmowie z mediami podkreślili, że podejście do zadania konkursowego miało charakter nie tylko architektoniczny, ale też urbanistyczny. Budynek Cracovii, zbudowany w latach 60. XX wieku, zostanie zachowany w dużej mierze w swojej oryginalnej formie, stając się tym samym w opinii krakowskich architektów “pierwszym eksponatem przyszłego Muzeum Architektury i Designu”. – Cieszymy się ogromnie z tej nagrody. Hotel „Cracovia” jest dla nas – podobnie jak dla większości krakowian – bardzo ważnym budynkiem, zarówno ze względu na swoje walory architektoniczne, jak i oddziaływanie społeczne. Dodatkowo jest to dzieło naszego nauczyciela i profesora, nieżyjącego już Witolda Cęckiewicza, z którym poprzez naszą koncepcję przebudowy prowadzimy swoisty dialog – mówią architekci, których koncepcja okazała się najlepsza. – Wymagania konkursowe, ale przede wszystkim legenda budynku, sprawiały, że nie było łatwe zadanie, ale z pewnością ekscytujące i dające mnóstwo satysfakcji – dodają.

Autorami zwycięskiego projektu są Dariusz Herman, Piotr Lewicki, Kazimierz Łatak wraz z zespołem (w składzie: Agnieszka Łatak-Woźniak, Artur Gibas, Eryk Kozicki, Piotr Lewicki II, Piotr Łatak, Piotr Madej, Laura Minicka, Alfred Nowina-Konopka, Patrycja Rogalska, Olga Szela oraz Agnieszka Zajączkowska).

Dyrektor Muzeum Narodowego, prof. Andrzej Szczerski, podziękował zwycięskim projektantom za talent oraz poświęcony czas. Szczerski podkreślił, że projektowane zmiany mają na celu nie tylko przebudowę budynku, lecz także tworzenie nowej przestrzeni kulturalnej i miejskiej, zgodnie z pierwotnymi planami dla tej części Krakowa.

Nic się nie zmieni i zmieni się wszystko

Konkurs, którego pełna nazwa brzmiała „Przebudowa dawnego hotelu Cracovia do funkcji instytucji kultury: Muzeum Designu i Architektury oraz Modelowego Centrum Wspierania Przemysłów Kreatywnych”, miał dwa etapy. Zakończył się przyznaniem dwóch równorzędnych wyróżnień i trzech nagród. Biuro Projektów Lewicki Łatak zdobyło pierwsze miejsce, a ich projekt został doceniony za atrakcyjność rozwiązań architektonicznych, zagospodarowanie terenu oraz zastosowanie proekologicznych i energooszczędnych rozwiązań.

– Zdajemy sobie sprawę, że dla osób pobocznych nazwa konkursu mogła sugerować, że zadanie postawione przed jego uczestnikami zakłada ingerencję w bryłę hotelu na czele z „kultową” wręcz fasadą. Nic z tych rzeczy – mówią w rozmowie z Głosem24 architekci z Biura Projektów Lewicki Łatak i zapewniają: –Dawny hotel Cracovia darzymy, podobnie jak całe środowisko architektów i osób z nią związanych, ogromną estymą. Ma to oczywiście związek z osobą jego twórcy prof. Cęckiewicza, który jest postacią wręcz legendarną. Dlatego nie ma mowy o tym, by w kwestii formy budynku “Cracovii” coś się zmieniło.

Co zatem ulegnie zmianie? – Najważniejszą interwencją projektową i zabiegiem o charakterze urbanistycznym było otworzenie możliwości przejścia w poprzek przez nieruchomość dawnego Hotelu „Cracovia”, wzdłuż kierunku północ-południe, równolegle do Alei Trzech Wieszczów, przez tereny zielone i obok monumentalnych gmachów zlokalizowanych przy niej – tłumaczy Kazimierz Łatak i dodaje: – Skrzyżowanie przejścia północ-południe wraz z drugim, wzdłuż kierunku wschód-zachód (Stare Miasto – Kopiec Kościuszki), tworzą muzealną przestrzeń zewnętrzną, składającą się z sekwencji wnętrz: plac, pasaż, ogród.

Projekt zakłada też obniżenie poziomu placu przed gmachem, zbudowanie podziemnego parkingu, utworzenie pasaży oraz ogrodu między hotelem, kinem Kijów i wysokim blokiem. Przewidziano także sale wystawiennicze na czterech kondygnacjach. Choć nie zaproponowano zagospodarowania dachu, zwycięzcy zostaną poproszeni o opracowanie pełnego projektu przebudowy.

– Chcieliśmy, żeby lekko nachylony plac zapraszał przechodniów i zwiedzających – poprzez pasaż pod budynkiem – do ogrodu położonego za nim, po jego południowej stronie. Skłaniając się ku fasadzie gmachu, zwraca nań uwagę, pozwala na wgląd we wnętrza, eksponuje detale rozwiązań architektonicznych i wystawę zgromadzonych artefaktów. Wypłaszcza się bezpośrednio przed hallem i pasażem, pod zadaszeniem utworzonym przez pochylnie podjazdów i schody prowadzące do głównego wejścia – omawia zwycięską koncepcję Piotr Lewicki, dodając: – Ukształtowanie powierzchni placu zapewnia mu ochronę przed negatywnym oddziaływaniem ulicy, zachęca do mniej formalnego użytkowania jako miejskiego amfiteatru, spotkania przechodniów i – szerzej – mieszkańców ze sztuką: stanowi swoisty dialog między miastem a muzeum.

– "Cracovia" budowana była jako hotel, obecnie stanie się muzeum. I to jest największa zmiana. Ale przestrzenie muzealne o różnych kształtach i rozmiarach powstaną w ramach jego istniejącej struktury – wyjaśniają architekci i zaznaczają: – Planowane interwencje wynikające z założeń konkursu, realizowane będą w sposób możliwie najmniej wpływający na kształt bryły budynku i jej sylwetki w krajobrazie miasta. Zważywszy na rangę obiektu, wartość społeczną zabytku i rolę, jaką gmach dawnego hotelu odgrywa w zbiorowej wyobraźni mieszkańców Krakowa, przekształcenie tego budynku do nowej funkcji musi zostać przeprowadzone w rygorze adekwatnym dla zachowania jego integralności jako dzieła architektonicznego. Hotel „Cracovia” jest architektonicznym świadkiem czasu swej realizacji ze wszystkimi cechami specyficznymi dla tej epoki. Charakter budynku winien pozostać bez zmian: celem przebudowy nie jest ani poprawianie jego formy, ani nadawanie mu rysu współczesności.

Jury, pod przewodnictwem prof. Bolesława Stelmacha, wyraziło uznanie dla projektu krakowskich architektów, podkreślając zarówno innowacyjność, jak i atrakcyjność koncepcji. Zdaniem architekta Zbigniewa Maćkowa, zastępcy przewodniczącego Sądu Konkursowego, wybór projektu był także w pewien sposób "zuchwały" z punktu widzenia architektonicznego i urbanistycznego. Decyzja, czy zwycięska propozycja zostanie zrealizowana, pozostaje jeszcze otwarta. Osoby nagrodzone w konkursie, otrzymując łączną kwotę 100 tys. zł, zostaną zaproszone do rozmów w ramach negocjacji bez konieczności ogłaszania zamówienia publicznego, w celu wykonania usługi opartej na wybranej koncepcji konkursowej.

• Czytaj także:

Krakowscy architekci zmodernizują hotel Cracovia?

Krakowskie Biuro Projektów Lewicki i Łatak zdobyło I nagrodę w konkursie na koncepcję architektoniczną przebudowy dawnego hotelu Cracovia.

Marzena GitlerGłos24

Wystawa do końca stycznia

Dawny Hotel "Cracovia", będący od 2016 r. własnością Muzeum Narodowego w Krakowie, ma stać się nowym oddziałem MNK dedykowanym architekturze i designowi. Oprócz sal wystawienniczych obiekt będzie zawierał magazyny oraz Centrum Wspierania Przemysłów Kreatywnych, oferujące przestrzeń dla projektantów, producentów i instytutów badawczych.

Wyróżnione i nagrodzone prace konkursowe są dostępne do obejrzenia na wystawie w hotelu Cracovia do końca stycznia. Warto zaznaczyć, że projektowane zmiany nie tylko odświeżą ikoniczny budynek, lecz także przyczynią się do ożywienia tej części Krakowa, nadając jej nową, kulturalną tożsamość.

Fot.: Mateusz Łysik/Głos24