Szkaplerz karmelitański (zwany także "szatą Maryi") można przyjąć każdego dnia w podkrakowskim sanktuarium w Czernej. O tym, jakie konsekwencje wynikają z jego nałożenia, opowiada nam brat Tomasz Kozioł.
- Przypominamy artykuł, który pojawił się na Głos24 w lipcu 2022 r.
16 lipca w Kościele Katolickim obchodzone jest święto Matki Bożej z góry Karmel, zwanej też Matką Bożą Szkaplerzną. Jest to także święto patronalne zakonów karmelitańskich oraz wszystkich noszących szkaplerz. W Czernej, gdzie opiekę nad Sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej i św. Rafała Kalinowskiego sprawują ojcowie i bracia karmelici bosi, będzie miał miejsce odpust. O szkaplerzu i uroczystościach odpustowych opowiada w rozmowie z portalem Głos24 brat Tomasz Kozioł.
Czym jest szkaplerz karmelitański?
– Przede wszystkim jest to część stroju zakonnego, który karmelici nosili od zawsze. To dwa płaty brązowego sukna opadające na barki i klatkę piersiową. Przykrywa tunikę i chroni przed zniszczeniem. Był to zatem rodzaj fartucha. Dopiero od objawienia szkaplerznego w 1251 r. zaczęto traktować szkaplerz, jako szatę Maryi, znak jej czułej, matczynej opieki. Z czasem ten znak zyskał rangę sakramentium, czyli to znak służący uświęceniu naszej codzienności. Ma również przysposobić nas do przyjęcia łaski płynącej z sakramentów.
Kto może go przyjąć?
– Każdy, kto jest tego świadomy, czy jest w stanie zrozumieć, czym jest szkaplerz. Może przyjąć dziecko, które jeszcze nie przystąpiło do Pierwszej Komunii Św. Oczywiście ważniejszy jest sakrament, ale, jeśli to dziecko jest wychowywane w religijnej atmosferze, chodzi do kościoła z rodzicami, uczone jest modlitwy, zna modlitwy do Maryi, to jak najbardziej może być takiemu dziecku nałożony szkaplerz. Szkaplerz mogą też przyjąć osoby, którym życie osobiste skomplikowało się i z uwagi na to nie mogą przystępować do komunii, czyli w pełni uczestniczyć w Eucharystii. Jeśli, przyjmując szkaplerz, zawierzą Maryi tę trudną sytuację, być może ta dobra matka wyprostuje te zagmatwane ścieżki ich życia.
Jakie obowiązki wynikają z noszenia „szaty Maryi”?
– Jak było już wspomniane, przez szkaplerz zawieramy przymierze z Maryją. Biorąc Maryję do siebie, pragniemy ją naśladować, jej życie pełne pokory, dobroci, a nade wszystko miłości do Boga i drugiego człowieka. Nasza modlitwa winna być pełna pokory, ufności i zawierzenia. Niedoścignionym wzorem dla nas jest Niepokalane Serce Najświętszej Maryi Panny. Wpatrując się w nie, kontemplując je, powinniśmy zachować czystość według swojego stanu, do czego wzywa nas szkaplerz. Winniśmy, jak ona rozważać, niejako chować w swoim sercu, słowo Boga i żyć nim. Powinniśmy w jej święta, uroczystości, wspomnienia starać się uczestniczyć w eucharystii i przyjąć komunię św. Zobowiązujemy się również czynić zadość pragnieniom Maryi. Jakie one są? W wielu objawieniach Maryja bolała nad tym, że dużo dusz idzie na potępienie. Powinniśmy modlić się, prosić Boga o miłosierdzie dla tych, których zbawienie jest zagrożone, za dusze w czyśćcu cierpiące, aby jak najszybciej mogły cieszyć się oglądaniem Boga. Kapłan w chwili przyjmowania kogoś do rodziny szkaplerza, nakłada modlitwę, którą, ten, kto szkaplerz przyjmuje, ma odmawiać codziennie. Często jest to „Pod Twoją obronę”. Znaczy to, że szkaplerz nie neguje innych form pobożności maryjnej. Wprost przeciwnie. Jeśli jest on przymierzem z Maryją, to naszym zadaniem jest pogłębiać tę łączność z naszą matką poprzez inne praktyki, jak kult Niepokalanego Serca poprzez Cudowny medalik, czy różaniec, o czym zresztą mówi nasze polskie powiedzenie: „Szkaplerz noś, na różańcu proś”.
Szkaplerz należy nosić do końca życia, ale nałożony przez kapłana materiał można zastąpić medalikiem. Co w sytuacji, gdy np. idziemy na basen? Możemy go zdjąć?
– Rzeczywiście, papież Pius X 16 grudnia 1910 r. pozwolił, zresztą na prośbę górników, zamienić szkaplerz płócienny na medalik szkaplerzny. Dla wielu może on być bardziej wygodny i praktyczny. Oczywiście, idąc na basen można, nawet należy go zdjąć. To uchroni medalik przed zerwaniem, zgubieniem.
Noszenie szkaplerza jest przywilejem. Przyjęli go m.in. Jan III Sobieski, Michał Korybut Wiśniowiecki i św. Jan Paweł II. Jakie korzyści są związane z jego przyjęciem?
– Przyjmując szkaplerz, wchodzimy do rodziny karmelitańskiej. Mamy udział w jej dobrach duchowych, czyli modlitwach, postach, umartwieniach, sami również dokładając do tego wielkiego skarbca. Cieszymy się nieustanną opieką i wstawiennictwem przed Bogiem tej Niebieskiej Matki. Maryja obiecała tym wszystkim, którzy będą jej szatę pobożnie nosić, zwycięstwo nad nieprzyjaciółmi, a szczególnie w śmierci godzinie. Wiadomo, że największym wrogiem i nieprzyjacielem człowieka jest grzech. Stając samemu do konfrontacji z nim, jesteśmy przegrani, ale stając do walki przy boku Maryi, możemy zwyciężyć. Ze szkaplerzem wiąże się również tzw. przywilej sobotni. Maryja obiecała tym wszystkim, którzy za życia jej szatę pobożnie nosili, że w pierwszą sobotę po ich śmierci, jeśli będą w czyśćcu, przyjdzie po nich i zabierze ich do nieba – to święta góra zjednoczenia z Bogiem. Widać zatem, że ta opieka Maryi, którą szkaplerz wyraża, nie kończy się wraz ze śmiercią, ale trwa tak długo, póki nie osiągniemy tego, do czego zostaliśmy stworzeni, wiecznego przebywania z Bogiem.
Kiedy w Czernej można przyjąć szkaplerz?
– Zawsze, codziennie. Nie musi być to uroczystość Matki Bożej Szkaplerznej, ani inne wspomnienie, czy święto maryjne. Do szkaplerza w Czernej przyjmuje ten ojciec, który aktualnie spowiada. Zatem w godzinach spowiedzi, tj. poniedziałek-piątek od 6:30 do 12:00 oraz od 15:00 do 18:00, w sobotę od 6:30 do 18:00, a w niedzielę od 6:00 do 14:00 oraz od 16:00 do 18:00.
A poza sanktuarium w Czernej? Czy można po prostu podejść do księdza w swojej parafii i poprosić o nałożenie szkaplerza?
– Tak. Jak najbardziej. Dawniej, szkaplerz mógł nakładać tylko karmelita, bądź kapłan nie będący karmelitą, ale tylko ten, który otrzymał specjalne pozwolenie -przywilej. Teraz to się zmieniło. Każdy kapłan czy diakon może taki szkaplerz nałożyć, używając obrzędu, formularza do tego przeznaczonego. Co to oznacza? Ten wielki dar swojej miłości i łaskawości Bóg ofiarował poprzez ręce Maryi i zakon karmelitański całemu Kościołowi. Zatem chce, żebyśmy zawsze i wszędzie mieli do niego dostęp. Należy jednak pamiętać, że, jeśli przyjmiemy go z rąk kapłana, diakona nie-karmelity, winniśmy zadbać o to, byśmy byli wpisani do księgi szkaplerznej w klasztorze karmelitańskim.
„Szkaplerza się trzymajmy i Maryję wzywajmy” to hasło tegorocznych uroczystości lipcowych w Czernej. Jak będą wyglądać?
– Do uroczystości Matki Bożej Szkaplerznej przygotowujemy się przez dziewięciodniową nowennę trwającą od 7 lipca W nocy z 15 na 16 lipca odbywa się czuwanie nocne, w trakcie którego odbywa się procesja różańcowa ze świecami. Czuwanie kończy się mszą o północy. W samą uroczystość (tj. w sobotę, 16 lipca) msze są jak w niedzielę, czyli o godz. 6:00, 7:00, 9:00, 11:00, 13.30 (z racji procesji po sumie), 17:00 i dodatkowa o 18:00. Sumie odpustowej o godz. 11:00 będzie przewodniczył Prowincjał Krakowskiej Prowincji Karmelitów Bosych o. Piotr Jackowski OCD. Za tydzień, 23 lipca (w sobotę) odbywa się w Czernej Doroczny Zjazd Rodziny Szkaplerznej. Główna msza zostanie odprawiona o godz. 11:00 i będzie jej przewodniczył bp Robert Chrząszcz.
Czytaj również:
Głos24
Głos24
