wtorek, 1 marca 2022 13:00

"Odszedł na wieczną wartę" Nowy Sącz żegna "Gorola", żołnierza niezłomnego

Autor Joanna Jamróz-Haładyj
"Odszedł na wieczną wartę" Nowy Sącz żegna "Gorola", żołnierza niezłomnego

25 lutego zmarł kapitan Stefan Kulig. Żołnierz niezłomny Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej i były więzień Auschwitz i Sachsenhausen miał 95 lat. Kapitan Kulig zostanie pochowany 2 marca na Cmentarzu Komunalnym w Nowym Sączu.

O śmierci Stefana Kuliga poinformował Urząd Miasta w Nowym Sączu.

– Na wieczną wartę odszedł kapitan Stefan Kulig, żołnierz i ofiara dwóch totalitaryzmów XX wieku, do ostatnich miesięcy swojego pięknego życia zaangażowany w przywracanie i pielęgnowanie pamięci historycznej. Cześć Jego Pamięci!

– czytamy w komunikacie.

Uroczystości pogrzebowe kpt. Stefana Kuliga rozpoczną się 2 marca 2022 roku o godz. 12.00 mszą świętą w kaplicy przy ulicy Śniadeckich 19 na Cmentarzu Komunalnym w Nowym Sączu.

Kapitan Stefan Kulig

Urodził się 20 czerwca 1926 r. W czasie nauki w szkole powszechnej wstąpił do Związku Harcerstwa Polskiego, należał do „Orląt”. Jako 13-latek wstąpił do ZWZ, a później do AK i po zaprzysiężeniu przyjął pseudonim konspiracyjny „Gorol”. Zajmował się przeprowadzaniem uciekinierów na Węgry.

Od 1940 r. kolportował „bibułę” konspiracyjną i zbierał informacje wywiadowcze dotyczące głównie transportów kolejowych przejeżdżających przez Rytro. Starał się nie przebywać w domu rodzinnym, nocował u znajomych, rodziny, w szałasach i bacówkach, oraz w lesie. Aresztowany w Boże Narodzenie 1942 r. w rodzinnym domu przez gestapo. Przez nowosądeckie więzienie dostał się do tarnowskiego więzienia, skąd rankiem 28 stycznia 1943 r. w kolumnie 1200 więźniów przeszedł na tarnowski dworzec, gdzie załadowano wszystkich do wagonów towarowych. Transport 1477 mężczyzn dotarł do KL Birkenau.

Stefan Kulig otrzymał numer 95 664. Wraz z grupą więźniów z tego transportu został poddany eksperymentom medycznym. Jesienią 1944 r. z transportem więźniów został wysłany do Oranienburga a następnie pieszo wszyscy szli do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen. Pod koniec 1944 r. przetransportowany do Barth, gdzie przymusowo pracował w zakładach samolotowych Heinkel. W kwietniu 1945 r. był już w Ravensbrück (numer obozowy 11998).

Po wojnie Stefan Kulig wrócił w rodzinne strony i razem z kolegami z AK kontynuował konspiracyjną działalność, tym razem skierowaną przeciwko nowym okupantom. W maju 1946 r. dom rodzinny otoczyło KBW i UB, przeprowadzono rewizję i Stefan Kulig został aresztowany i osadzony w piwnicach PUBP przy ulicy Czarnieckiego w Nowym Sączu. Po czterech miesiącach ciężkiego śledztwa w areszcie UB został zwolniony i w ciężkim stanie z odbitymi nerkami, stopami i obrażeniami na ciele wrócił do domu.

Mimo stałej inwigilacji przez UB w czerwcu 1948 r. wstąpił do Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowców. Dom rodzinny w Rytrze był zarazem punktem kontaktowym dla PPAN. Ponownie aresztowany przez UB jesienią 1948 roku.
W śledztwie pracownicy Urzędu Bezpieczeństwa w Nowym Sączu uszkodzili mu wątrobę, nerki i wybili cztery zęby.
19 listopada 1948 r. z sińcami na plecach i w gorączce został przewieziony z Nowego Sącza do Krakowa, do więzienia na Montelupich.

23 grudnia 1948 r. został skazany wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego na karę 5 lat więzienia. 12 lutego 1949 r. został wywieziony do więzienia w Rawiczu, gdzie pracował przymusowo po 12 godzin dziennie.

28 września 1951 r. przewieziono go do Karnego Obozu Pracy w Potulicach, gdzie pracował w warsztatach. Podczas pracy doznał wypadku. Miał zerwany mięsień prawego barku, leżał na izbie chorych na terenie obozu.

Po powrocie do domu musiał meldować się na UB i MO. Był także pod stałą obserwacją UB.

Po zwolnieniu z więzienia udało mu się zatrudnić na składnicy drewna i pracował tam aż do przejścia na emeryturę. W 1988 r. wyjechał z żoną do Australii, w 1991 r. wrócił i zamieszkał w Nowym Sączu gdzie zmarł 25 lutego 2022 r.

Był również ostatnim żyjącym Żołnierzem Wyklętym, który składał przysięgę przed kapelanem Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej ks. Władysławem Gurgaczem.

Uroczystości pogrzebowe kpt. Stefana Kuliga rozpoczną się 2 marca 2022 roku o godz. 12.00 mszą świętą w kaplicy przy ulicy Śniadeckich 19 na Cmentarzu Komunalnym w Nowym Sączu.

Inf. i foto: UM Nowy Sącz

Nowy Sącz

Nowy Sącz - najnowsze informacje

Rozrywka