Już jutro 81. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. W całej Polsce zawyją syreny. Tak będą wyglądały obchody 81. rocznicy zrywu w Małopolsce.
1 sierpnia 2025 roku, punktualnie o godzinie 17.00, w całej Polsce zawyją syreny. Ich przeciągły dźwięk, trwający dokładnie minutę, przypomni o godzinie „W” – symbolu rozpoczęcia Powstania Warszawskiego. W tym samym momencie w miastach, miasteczkach i wsiach nastanie cisza. Zatrzymają się ludzie i pojazdy. To będzie chwila zadumy i hołdu dla tych, którzy 81 lat temu ruszyli do walki z niemieckim okupantem. Choć Powstanie Warszawskie do dziś wywołuje historyczne spory i kontrowersje, pozostaje niekwestionowanym symbolem bohaterstwa, determinacji i walki o wolność.
Warszawa: uroczystości centralne i manifestacje pamięci
Tradycyjnie główne obchody odbędą się w stolicy. Warszawa zatrzyma się w symbolicznym geście pamięci o swoich bohaterach. O godzinie 17.00 na ulicach miasta rozlegnie się dźwięk syren. Warszawiacy i przyjezdni (wielu odwiedza stolicę właśnie po to, aby przeżyć tę wyjątkowy dzień w mieście, które stało się symbolem niezłomności) wezmą udział w manifestacji pamięci na rondzie Dmowskiego oraz we wspólnym śpiewaniu pieśni powstańczych na placu Piłsudskiego.
Jak co roku, tłumy mieszkańców i gości z całej Polski zbiorą się przy pomniku Gloria Victis na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, gdzie złożone zostaną wieńce i zapłoną znicze. W programie obchodów znajdzie się również uroczystość przed Pomnikiem Powstania Warszawskiego na placu Krasińskich.
Muzeum Powstania Warszawskiego przygotuje specjalne wydarzenia – wystawy, koncerty, projekcje filmowe i spotkania z ostatnimi żyjącymi uczestnikami walk. Będzie to okazja do osobistego spotkania z historią oraz refleksji nad znaczeniem powstania dla współczesnej Polski.
Kraków: wspólna modlitwa i hołd przed Grobem Nieznanego Żołnierza
Uroczystości państwowe upamiętniające wybuch Powstania Warszawskiego odbędą się również w Krakowie. Do udziału zapraszają wojewoda małopolski dr inż. Krzysztof Jan Klęczar, dyrektor Oddziału IPN w Krakowie dr hab. Filip Musiał oraz prezes Okręgu Małopolska Światowego Związku Żołnierzy AK Grzegorz Surdy.
Program obchodów w stolicy Małopolski będzie przebiegał następująco:
- godz. 17.00 – Rynek Główny, przed bazyliką Mariacką: uczczenie minutą ciszy godziny „W” i rozpoczęcia Powstania Warszawskiego,
- godz. 17.02 – bazylika Mariacka: msza święta w intencji Ojczyzny oraz poległych żołnierzy,
- godz. 18.30 – plac Jana Matejki: uroczystości z udziałem Wojska Polskiego przed Grobem Nieznanego Żołnierza.
Wojewoda Klęczar podkreśla znaczenie wspólnego upamiętnienia bohaterów:
– Powstanie Warszawskie miało swoje wyjątkowe znaczenie. Narodowy zryw udowadniał, że Polska żyje w sercach jej rodaków. Dawał nadzieję na wolną Ojczyznę. Wspólnie oddajmy hołd tym, którzy walczyli o niepodległość naszego kraju.
Nowy Sącz: pamięć pod Pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego
W Nowym Sączu mieszkańcy uczczą rocznicę 1 sierpnia o godzinie 17.00 pod Pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego przy Alei Batorego. Prezydent miasta Ludomir Handzel zaprosi Sądeczan do wspólnego oddania hołdu Powstańcom Warszawskim.
W ramach ogólnokrajowego treningu systemów alarmowych również w Nowym Sączu uruchomione zostaną syreny – ich dźwięk połączy symbolicznie to miasto z całą Polską w akcie zbiorowej pamięci.
Tarnów: msza, apel i śpiewanie pieśni powstańczych
W Tarnowie obchody 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego zostaną połączone z rocznicą Akcji „Burza” – wielkiej ofensywy Armii Krajowej w 1944 roku. Do udziału w wydarzeniach zapraszają: prezydent miasta Jakub Kwaśny, przewodnicząca Rady Miejskiej Małgorzata Mękal oraz prezes Koła Tarnów ŚZŻAK Ryszard Fedor.
Uroczystości rozpoczną się o godz. 17.00 mszą świętą w intencji Ojczyzny i żołnierzy AK w kościele księży filipinów. Następnie uczestnicy przeniosą się pod Grób Nieznanego Żołnierza, gdzie odbędzie się ceremonia złożenia wieńców i odczytanie apelu pamięci.
Zwieńczeniem tarnowskich obchodów będzie wielopokoleniowe śpiewanie pieśni powstańczych, które rozpocznie się o godz. 18.45 w ogrodzie sensorycznym w Parku Strzeleckim. W przypadku niepogody wydarzenie zostanie przeniesione do Teatru im. Ludwika Solskiego.
Pamięć w całej Małopolsce
Poza dużymi miastami, obchody 1 sierpnia odbędą się w wielu mniejszych miejscowościach. Przed pomnikami i tablicami pamiątkowymi mieszkańcy będą zapalać znicze, składać kwiaty, a w parafiach odprawiane będą msze w intencji bohaterów Powstania.
W wielu miejscach lokalne społeczności zorganizują koncerty, wieczory wspomnień i wystawy przypominające historie powstańców, niekiedy związanych z konkretnymi regionami. Harcerze i młodzież szkolna włączą się w akcje edukacyjne i symboliczne warty honorowe.
Powstania Warszawskiego na zawsze pozostanie symbolem walki o wolność. Niezależnie od tego, jak różne są historyczne oceny decyzji o rozpoczęciu patriotycznego zrywu, jedno pozostaje niezmienne – szacunek dla odwagi i ofiary tych, którzy nie zawahali się walczyć o wolną Polskę.
fot. Marzena Gitler